iaz:V1.0 Ontwerp Acute Zorg

{{#customtitle:Ontwerp Acute Zorg V1.0|Ontwerp Acute Zorg V1.0}}

Inleiding

Algemeen

Het functioneel ontwerp van de informatiestandaard Informatieoverdracht Acute Zorg (IAZ) beschrijft de onderlinge verbanden tussen het proces, de bedrijfsrollen, de systemen, de systeemrollen en transacties.

Het proces is beschreven in de Richtlijn gegevensuitwisseling huisarts – huisartsenpost – ambulancedienst – afdeling spoedeisende hulp (spoedrichtlijn).

Figuur: Proces gegevensuitwisseling acute zorg

In dit proces zijn de bedrijfsrollen van de zorgverleners:

• Meldkamer;
• Huisarts;
• Huisartsenpost (Waarnemend huisarts);
• SEH;
• Ambulance.

Deze bedrijfsrollen maken respectievelijk gebruik van de (informatie)systemen:

• Meldkamersysteem (MKAS);
• Huisartseninformatiesysteem (HIS);
• Huisartsenpostinformatiesysteem (HAPIS) Systeem;
• SEH-systeem (ZIS);
• Ambulancesysteem (AMBS).

Een systeem kan één of meerdere van de volgende systeemrollen vervullen:

• Sturend Systeem;
• Ontvangend Systeem;
• Raadplegend Systeem;
• Beschikbaarstellend Systeem.

De generieke transacties waarmee deze systeemrollen gegevens uitwisselen zijn:

• Sturend Systeem stuurt gegevens naar het Ontvangend Systeem;
• Ontvangend Systeem ontvangt gegevens van een Sturend Systeem;
• Raadplegend Systeem vraagt gegevens op bij een Beschikbaarstellend Systeem;
• Beschikbaarstellend Systeem stuurt de gevraagde gegevens naar een Raadplegend Systeem.

Opmerkingen:

• Iedere transactie heeft een unieke code [AZP-***]. Deze code is opgebouwd uit twee sub-codes, waarbij ‘AZP’ staat voor ‘Acute Zorg Proces’ en sub-code ‘***’ (na het verbindingsstreepje) voor het type overdrachtsbericht. Dit zijn drie letters, waarbij de laatste letter de generieke transactie aangeeft. De transactiecode van een spoedmelding [AZP-SPS] is bijvoorbeeld een transactie van een sturend systeem.
• De transacties die tussen de systeemrollen plaatsvinden, incl. bijbehorende berichtspecificaties staan niet in dit functioneel ontwerp uitgewerkt. Indien ze beschikbaar zijn, dan hebben ze een link naar de specificaties. Dit is in ART-DECOR of in een document.

Doelgroep

De doelgroepen van dit functionele ontwerp zijn:

• Productmanagers, architecten, ontwerpers en testers van XIS-leveranciers, regio-organisaties en Nictiz;
• Vertegenwoordigers van zorgverleners.

Kaders en uitgangspunten

Richtlijn

De Richtlijn gegevensuitwisseling huisarts – huisartsenpost – ambulancedienst – afdeling spoedeisende hulp (spoedrichtlijn) geeft de berichten- en gegevenssets die nodig zijn om de informatievoorziening binnen de acute zorg adequaat te ondersteunen. Het vormt de basis voor de Informatiestandaard Informatieoverdracht Acute Zorg (IAZ). In een bijlage zijn voorbeeldscenario’s gegeven die de veel voorkomende spoedsituaties in de zorg beschrijven. Vanuit deze scenario’s zijn de berichten vastgesteld om de informatievoorziening adequaat te ondersteunen. Het gaat hier om 22 overdrachten tussen zorgverleners die in de volgende profielen zijn beschreven. Bij deze profielen is aan gegeven of een bericht .

Informatiestandaard

De informatiestandaard Informatieoverdracht Acute Zorg (IAZ) beschrijft op technisch niveau de berichten en gegevens die acute zorgverleners onderling uitwisselen.

ART-DECOR

ART-DECOR beschrijft bij de scenario’s uit welke gegevenselementen een transactie bestaat en wat de cardinaliteit van deze elementen is. Voor de daadwerkelijke uitwisseling wordt gebruik gemaakt van de HL7-specifieke realisatie van deze “logische” berichten in de vorm van templates.

Infrastructuur

Het functioneel ontwerp is onafhankelijk van een ICT-infrastructuur. De manier waarop de berichten worden getransporteerd over een ICT-infrastructuur worden voor die infrastructuur gespecificeerd. Deze specificatie valt buiten de scope van de informatiestandaard IAZ.

Systeemkwalificatie

Een systeemkwalificatie vindt plaats op basis van een specifieke systeemrol. Zo kan een huisartseninformatiesysteem een systeemkwalificatie krijgen voor de systeemrol ‘Spoedmelding Sturend Systeem’ met de transactie [AZP-SPS].

Profielbeschrijvingen

De volgende profielbeschrijvingen beschrijven het functioneel ontwerp van de verschillende overdrachten zoals benoemd in de spoedrichtlijn.

(Spoed)melding (HA/HAP → MKA)

Systemen & Systeemrollen

Zowel de huisarts, huisartsenpost als de meldkamer maken ieder gebruik van een informatiesysteem, respectievelijk Huisartseninformatiesysteem (HIS), Huisartsenpostinformatiesysteem (HAPIS) en Meldkamersysteem (MKAS). Deze systemen kennen ieder verschillende systeemrollen, die het uitwisselen van gegevens tussen deze systemen in het kader van de spoedmelding mogelijk maken. In ART-DECOR worden de systeemrollen als Actor beschreven.

Het HIS vervult de systeemrol:

• Acute Zorg Proces - Spoedmelding Sturend [AZP-SPS] Systeem.

Het HAPIS vervult de systeemrol:

• Acute Zorg Proces - Spoedmelding Sturend [AZP-SPS] Systeem.

Het MKAS vervult de systeemrol:

• Acute Zorg Proces - Spoedmelding Ontvangend [AZP-SPO] Systeem.

Afbeelding: Systeemrollen bij Spoedmelding

Transacties & Transactiegroepen

Onderstaande afbeelding toont de samenhang tussen de processen, bedrijfsrollen, systemen, systeemrollen, transacties en transactiegroep die onderdeel uitmaken van de Spoedmelding.

Afbeelding: Use Case Spoedmelding

In de bovenstaande afbeelding is zichtbaar dat sommige bedrijfsactiviteiten een bepaalde transactie tot gevolg hebben. Deze transactie wordt uitgevoerd door een systeemrol en maakt onderdeel uit van een transactiegroep. De gegevenselementen, die als onderdeel van de transacties tussen systeemrollen worden uitgewisseld, zijn gespecificeerd in het scenario (Spoed)melding (HA/HAP -> MKA).

De onderstaande tabel maakt het mogelijk direct de gewenste use cases (scenario’s), transactiegroepen en/of transacties te raadplegen in ART-DECOR of ander document. Indien de link er is, dan is de beschrijving van de transactie(groepen) beschikbaar.

Use Case(s) (Scenario's)	Transactiegroep	Transacties	Systeemrol(len)	Systemen	Bedrijfsrollen
(Spoed)melding (HA/HAP → MKA)	Spoedmelding (PUSH)	Sturen Spoedmelding	AZP-SPS	HIS	Huisarts
(Spoed)melding (HA/HAP → MKA)	Spoedmelding (PUSH)	Sturen Spoedmelding	AZP-SPS	HAPIS	Huisartsenpost
(Spoed)melding (HA/HAP → MKA)	Spoedmelding (PUSH)	Ontvangen Spoedmelding	AZP-SPO	MKAS	Meldkamer

Tabel Spoedmelding

Bevestiging (MKA → HA/HAP)

Systemen & Systeemrollen

Zowel de huisarts, huisartsenpost als de meldkamer maken ieder gebruik van een informatiesysteem, respectievelijk Huisartseninformatiesysteem (HIS), Huisartsenpostinformatiesysteem (HAPIS) en Meldkamersysteem (MKAS). Deze systemen kennen ieder verschillende systeemrollen, die het uitwisselen van gegevens tussen deze systemen in het kader van de bevestiging mogelijk maken. In ART-DECOR worden de systeemrollen als Actor beschreven.

Het MKAS vervult de systeemrol:

• Acute Zorg Proces - Bevestiging Sturend [AZP-BES] Systeem.

Het HIS vervult de systeemrol:

• Acute Zorg Proces - Bevestiging Ontvangend [AZP-BEO] Systeem.

Het HAPIS vervult de systeemrol:

• Acute Zorg Proces - Bevestiging Ontvangend [AZP-BEO] Systeem.

Afbeelding: Systeemrollen bij Bevestiging

Transacties & Transactiegroepen

Onderstaande afbeelding toont de samenhang tussen de processen, bedrijfsrollen, systemen, systeemrollen, transacties en transactiegroep die onderdeel uitmaken van de Bevestiging.

Afbeelding: Use Case Bevestiging

In de bovenstaande afbeelding is zichtbaar dat sommige bedrijfsactiviteiten een bepaalde transactie tot gevolg hebben. Deze transactie wordt uitgevoerd door een systeemrol en maakt onderdeel uit van een transactiegroep. De gegevenselementen, die als onderdeel van de transacties tussen systeemrollen worden uitgewisseld, zijn gespecificeerd in het scenario Bevestiging (MKA → HA/HAP).

De onderstaande tabel maakt het mogelijk direct de gewenste use cases (scenario’s), transactiegroepen en/of transacties te raadplegen in ART-DECOR of ander document. Indien de link er is, dan is de beschrijving van de transactie(groepen) beschikbaar.

Use Case(s) (Scenario's)	Transactiegroep	Transacties	Systeemrol(len)	Systemen	Bedrijfsrollen
Bevestiging (MKA → HA/HAP)	Bevestiging (PUSH)	Sturen Bevestiging	AZP-BES	MKAS	Meldkamer
Bevestiging (MKA → HA/HAP)	Bevestiging (PUSH)	Ontvangen Bevestiging	AZP-BEO	HAPIS	Huisartsenpost
Bevestiging (MKA → HA/HAP)	Bevestiging (PUSH)	Ontvangen Bevestiging	AZP-BEO	HIS	Huisarts

Tabel Bevestiging