Bbs:V1.0.0 Ontwerp Beeldbeschikbaarheid: verschil tussen versies
k (→Infrastructuur: Commentaar XCA toegevoegd) |
k (→Infrastructuur) |
||
Regel 49: | Regel 49: | ||
===Infrastructuur=== | ===Infrastructuur=== | ||
De specificaties van de infrastructuur vallen buiten de scope van deze informatiestandaard. | De specificaties van de infrastructuur vallen buiten de scope van deze informatiestandaard. | ||
+ | |||
{{font color||yellow|Voor de invulling van Beeldbeschikbaarheid is specifiek gekozen voor [https://wiki.ihe.net/index.php/Cross-enterprise_Document_Sharing_for_Imaging IHE XDS-i.b]}} | {{font color||yellow|Voor de invulling van Beeldbeschikbaarheid is specifiek gekozen voor [https://wiki.ihe.net/index.php/Cross-enterprise_Document_Sharing_for_Imaging IHE XDS-i.b]}} | ||
+ | |||
{{font color||yellow|Lokalisatie wordt in meerdere normen als uitdaging gezien en wordt daarom dan ook opgepakt in Generieke Functies. Het [https://wiki.ihe.net/index.php/Cross-Community_Access_for_Imaging IHE XCA-I profiel] op zich voorziet in lokalisatie, ware het niet dat dit vanwege zorgen rondom juridisch overbevragen nu niet landelijk wordt ingezet. In de praktijk is dit nu echter de enige vorm die gebruikt wordt.}} | {{font color||yellow|Lokalisatie wordt in meerdere normen als uitdaging gezien en wordt daarom dan ook opgepakt in Generieke Functies. Het [https://wiki.ihe.net/index.php/Cross-Community_Access_for_Imaging IHE XCA-I profiel] op zich voorziet in lokalisatie, ware het niet dat dit vanwege zorgen rondom juridisch overbevragen nu niet landelijk wordt ingezet. In de praktijk is dit nu echter de enige vorm die gebruikt wordt.}} | ||
Versie van 30 jun 2022 14:03
This article or section is in the middle of an expansion or major restructuring and is not yet ready for use. |
1 Inleiding
1.1 Algemeen
Medisch specialistische diagnostiek en behandeling bij een patiënt vindt steeds vaker verspreid over verschillende ziekenhuizen plaats. Hierbij kunnen alle radiologische onderzoeken uit alle zorginstellingen waar de patiënt is geweest relevant zijn voor een behandelend arts of radioloog in de volgende zorginstelling. Tijdige, volledige en betrouwbare beschikbaarheid van relevant, eerder uitgevoerd radiologisch onderzoek vergroot de kwaliteit van zorg inhoudelijk en in doorlooptijd. Deze informatiestandaard voorziet in een overzicht van al het eerder uitgevoerd radiologisch onderzoek van een patiënt, inclusief elders vervaardigde beelden en verslagen, optimaal geïntegreerd in de eigen werkomgeving van de behandelend arts of radioloog en in de mogelijkheid om deze beelden en verslagen te bekijken en zo te betrekken bij de diagnostiek en/of behandeling van dat moment. Deze zogenoemde “tijdlijn radiologische onderzoeken” is door de Nederlandse Vereniging voor Radiologie (NVvR) beschreven in een Standaard: Tijdlijn Radiologische Onderzoeken[1].
Het functioneel ontwerp (FO) beschrijft voor alle uitwisselscenario's (in dit document use cases genoemd) uit de informatiestandaard de transacties, transactiegroepen, de systemen, de systeemrollen en de bedrijfsrollen van zorgverleners of patiënten. Daarvoor worden de eisen gegeven voor het sturen of ontvangen van gegevens. In hoofdstuk 2 wordt verder ingegaan op wat een use case inhoudt. Per use case zijn de nadere details beschreven.
Voor meer informatie over informatiestandaarden en hoe deze worden ontwikkeld, zie de Nictiz webpagina voor informatiestandaarden. Voor de verklaring van de begrippen die voorkomen in het FO wordt verwezen naar het begrippenoverzicht op de Nictiz website.
Deze eerste versie van de informatiestandaard Beeldbeschikbaarheid heeft betrekking op het beschikbaar stellen en raadplegen van radiologische beelden en verslagen. De ambitie is om in de nabije toekomst de scope uit te breiden naar niet-radiologische beelden en verslagen.
1.2 Doelgroep
De doelgroep van dit FO bestaat uit:
- Productmanagers, architecten, ontwerpers, bouwers en testers van XIS- en PACS-leveranciers, regio-organisaties en Nictiz;
- Vertegenwoordigers van patiënten, radiologen en andere zorgverleners.
1.3 Kaders & uitgangspunten
1.3.1 Richtlijn en proces
De functionele vereisten zijn vastgelegd door de NVvR in de Standaard Tijdlijn Radiologische Onderzoeken[1].
De kwaliteitsstandaard is vastgelegd door de NVvR in de Kwaliteitsstandaard[2]
De norm is vastgelegd door NEN in norm-7541[3]
De behandelend arts doet een aanvraag voor radiologisch onderzoek en deze aanvraag wordt beoordeeld. De laborant ontvangt de patiënt en zorgt dat de radiologische beelden op de juiste wijze worden gemaakt. De radioloog beoordeelt de beelden en stelt een diagnose en/of bepaalt het verloop van een ziekte en/of behandeling op basis van interpretatie van radiologisch onderzoek en vergelijking van dat onderzoek met voorgaande radiologische onderzoeken. De bevindingen, conclusies en aanbevelingen legt de radioloog vast in een radiologisch verslag, dat een integraal onderdeel vormt van het radiologisch onderzoek. Dit verslag komt (desgewenst met beelden) beschikbaar voor de behandelend arts. Dit is het radiologisch zorgproces.
1.3.1.1 Performance en snelheid bij spoed
De snelheid van beschikbaarheid van een beeld met verslag uit de tijdlijn dient vergelijkbaar te zijn met de huidige prestaties binnen een ziekenhuis.
Bij een spoedverwijzing is de maximale wachttijd voor de 2e lijns/medisch specialistische zorg 90-95% binnen 15 minuten en 100% binnen 30 minuten.[2]
1.3.2 Reikwijdte Informatiestandaard
De reikwijdte van de informatiestandaard beslaat de functionele beschrijvingen en de dataset voor alle gegevensuitwisselingen binnen één of meerdere processen zorgprocessen.
1.3.3 Infrastructuur
De specificaties van de infrastructuur vallen buiten de scope van deze informatiestandaard.
Voor de invulling van Beeldbeschikbaarheid is specifiek gekozen voor IHE XDS-i.b
Lokalisatie wordt in meerdere normen als uitdaging gezien en wordt daarom dan ook opgepakt in Generieke Functies. Het IHE XCA-I profiel op zich voorziet in lokalisatie, ware het niet dat dit vanwege zorgen rondom juridisch overbevragen nu niet landelijk wordt ingezet. In de praktijk is dit nu echter de enige vorm die gebruikt wordt.
1.3.4 Inzet zibs en doorontwikkeling
Voor de ontwikkeling van deze informatiestandaard is het uitgangspunt om zoveel mogelijk bestaande zorginformatiebouwstenen (zibs) te implementeren en aan te vullen naar behoefte. De intentie van zibs is het implementeren van herbruikbare bouwstenen voor eenmalig vastlegging en meervoudig gebruik. Zibs zijn dan ook bouwstenen in veel andere verzamelingen dan Beeldbeschikbaarheid. Deze andere verzamelingen zijn deels al in ontwikkeling (in de Oncologie, Geboortezorg etc.). Daarnaast zullen zibs ook de basis zijn van onderzoek en kwaliteitsverantwoording. De te implementeren zibs zullen dus ook bouwstenen zijn voor deze andere processen.
Daarom dienen de zibs zodanig in de systemen geïmplementeerd te worden, dat hergebruik voor andere doeleinden dan Beeldbeschikbaarheid gefaciliteerd wordt. Doel is hergebruik op alle gebieden van de zorg, niet alleen implementatie van Beeldbeschikbaarheid. De informatiestandaard Beeldbeschikbaarheid kan gebruik buiten Beeldbeschikbaarheid niet specificeren of kwalificeren, maar gebruik buiten de scope van Beeldbeschikbaarheid is wel het doel.
1.3.5 Generieke functies
Beeldbeschikbaarheid is afhankelijk van generieke functies die de NEN apart behandelt in de NEN-werkgroep 'normen voor generieke functies'. Het ministerie heeft aan NEN gevraagd om samen met experts uit het veld te starten met het ontwikkelen van drie normen voor een eerste vier generieke functies. Vanuit de normcommissie ‘Informatievoorziening in de zorg’ beginnen verschillende werkgroepen met de volgende thema’s:
- Toestemming (van de patiënt)
- Identificatie & authenticatie (van de zorgverlener, zorgaanbieder en de patiënt)
- Lokalisatie (vindbaarheid van patiëntgegevens)
1.4 Kwalificatie
Op basis van dit FO en de daarbij behorende dataset wordt een kwalificatiescript opgesteld. Het opstellen van kwalificatiescripts valt buiten de scope van dit FO. Voor meer informatie zie de websitepagina over Nictiz kwalificaties.
2 Use Cases
2.1 Algemeen
Een use case is een specifieke beschrijving van een praktijksituatie in de zorg waarbij voor een concrete situatie het uitwisselen van informatie wordt beschreven aan de hand van actoren (mensen, systemen) en transacties (welke informatie wordt wanneer uitgewisseld). Een use case is een verbijzondering van een specifiek onderdeel van het zorgproces. Een informatiestandaard kan bestaan uit één of meerdere use cases. Iedere use case koppelt met een scenario in ART-DECOR. Wanneer verschillende use cases gebruik maken van hetzelfde scenario kan een andere indeling gewenst zijn, bijvoorbeeld op basis van proces. In dit FO wordt elke use case geanalyseerd en uitgewerkt.
De informatiestandaard Beeldbeschikbaarheid voorziet in het raadplegen van de tijdlijn, beelden en verslagen en kent drie use cases:
- Radioloog/Behandelend arts raadpleegt tijdlijn data
- Radioloog/Behandelend arts raadpleegt beelden
- Radioloog/Behandelend arts raadpleegt verslagen
Deze use cases worden in de volgende paragrafen individueel beschreven.
Ter uitbreiding van use case 2 en use case 3 moet het tevens mogelijk zijn om meer dan een enkel beeld en/of verslag tegelijk aan te merken om op te halen.
2.2 Use case 1: Raadplegen Tijdlijn Data
2.2.1 Doel en Relevantie
Door de "tijdlijn radiologische onderzoeken" te raadplegen in de eigen werkomgeving krijgt de radioloog / behandelend arts inzicht in eerder uitgevoerde radiologische onderzoeken van de patiënt.
2.2.1.1 Patient journey
(obv "Reguliere verwijzing in Kwaliteitsstandaard")
Patiënt X met een bekende voorgeschiedenis meldt zich bij de huisarts met aanhoudende vermoeidheidsklachten. Op basis van haar anamnese en lichamelijk onderzoek besluit de huisarts een aantal bloedonderzoeken aan te vragen en een röntgenfoto van de longen van patiënt X in ziekenhuis A.
De huisarts bespreekt de uitslagen van de onderzoeken met patiënt X. De bloedwaarden zijn normaal, maar in het verslag van de radioloog in ziekenhuis A staat dat er wat op de thoraxfoto is gezien, en dat nader onderzoek moet worden overwogen. De huisarts stelt een verwijzing voor naar de longarts. Gezien de wachttijden kiest patiënt X niet voor ziekenhuis A maar voor ziekenhuis B.
Longarts B in ziekenhuis B ontvangt patiënt X op haar spreekuur. Ze luistert naar de klachten van de patiënt en leest de uitslagen van eerder uitgevoerde onderzoeken. Ook raadpleegt zij de tijdlijn radiologische onderzoeken.
2.2.2 Proces en Context (pre- en postproces)
2.2.2.1 Preproces
- De radioloog / behandelend arts heeft een behandelrelatie met de patiënt.
- De radioloog / behandelend arts wil eerder uitgevoerde radiologische onderzoeken betrekken om tot een beter en vollediger oordeel, verslag en advies te komen, dan zonder het geval zou zijn.
2.2.2.2 Proces
- De radioloog / behandelend arts raadpleegt de "tijdlijn radiologische onderzoeken"
2.2.2.3 Postproces
- De radioloog / behandelend arts krijgt de tijdlijn beschikbaar in zijn eigen werkomgeving als onderdeel van zijn workflow en geïntegreerd in het lokale patiëntendossier (EPD) én in het beeldendossier van de patiënt (PACS).
- De radioloog / behandelend arts ziet alle intern en extern uitgevoerde radiologisch onderzoeken eenmalig in de tijdlijn.
- De tijdlijn kan worden gefilterd of gesorteerd op datum, type onderzoek en zorginstelling.
- De radioloog / behandelend arts kan vanaf de tijdlijn beelden en verslagen raadplegen.
- Beelden en verslagen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en een blik of klik van elkaar verwijderd.
2.2.3 Bedrijfsrollen en UML activity diagram
Bedrijfsrol (actor) | Beschrijving bedrijfsrol |
---|---|
Radioloog | Stelt tijdlijn data beschikbaar |
Radioloog / Behandelend arts | Raadpleegt tijdlijn data |
2.2.4 Informatieoverdracht
2.2.4.1 Systemen & Systeemrollen
Systemen:
- PACS/EPD van de raadplegende organisatie
- PACS van de beschikbaarstellende, producerende organisatie
Systeemrollen:
- Raadplegend Systeem EPD / PACS
- TijdlijnDataRaadplegendSysteem (BBS-TDR)
- Beschikbaarstellend systeem PACS (producerende organisatie)
- TijdlijnDataBeschikbaarstellendSysteem (BBS-TDB)
Link opnemen naar transacties in ART-DECOR
2.2.4.2 Transacties & Transactiegroepen
Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties, een verzameling van transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht) vormt een zogeheten transactiegroep.
Voor de transacties die tussen de systeemrollen plaatsvinden, zie de technische berichtspecificatie in Link naar ART DECOR scenario Tijdlijn PULL.
2.2.4.3 Samenhang bedrijfsrollen, activiteiten, transacties, systeemrollen en transactiegroepen
Transactiegroep | Transacties | Systeemrol | Systeem | Bedrijfsrol |
---|---|---|---|---|
Raadplegen tijdlijn data | Raadplegen tijdlijn data | BBS-TDR | PACS/EPD | Radioloog/Behandelend arts |
Beschikbaarstellen tijdlijn data | BBS-TDB | PACS | Radioloog |
2.3 Use case 2: Raadplegen Beelden
2.3.1 Doel en Relevantie
In de tijdlijn radiologische onderzoeken raadpleegt de radioloog / behandelend arts relevante beelden om tot een beter en vollediger oordeel, verslag en advies te komen, dan zonder het geval zou zijn.
2.3.1.1 Patient journey
(vervolg op Use case 1)
Longarts B raadpleegt de tijdlijn radiologische onderzoeken en haalt het onderzoek uit ziekenhuis A op. Samen met de patiënt bekijkt ze de thoraxfoto uit ziekenhuis A en wat radioloog A daarop heeft gezien. Ze besluit tot het aanvragen van een CT thorax om beter te bepalen wat er in de longen zit, en wat kan worden uitgesloten.
Radioloog B in ziekenhuis B beoordeelt de CT thorax die van patiënt X is gemaakt, raadpleegt de tijdlijn radiologische onderzoeken, ziet dat in ziekenhuis A recent een thoraxfoto is gemaakt en dat haar analyse en conclusie in het verlengde liggen van wat radioloog A heeft opgenomen in het verslag. Ze maakt het verslag van de CT thorax met haar bevindingen voor longarts B.
Op basis van al het aanvullend onderzoek stelt longarts B een diagnose en wordt besloten tot een behandeling met radiotherapeutische bestraling. Patiënt X wordt hiervoor verwezen naar radiotherapeutisch instituut C. In radiotherapeutisch instituut C raadpleegt radiotherapeut C de tijdlijn radiologische onderzoeken. Zij maakt gebruik van de CT thorax van ziekenhuis B om de planning van de bestraling te maken. Patiënt X ondergaat in een aantal sessies een behandeling.
Patiënt X voelt zich na een periode van herstel veel beter en is voor een controle-afspraak bij longarts B. Op basis van lichamelijk onderzoek besluit de longarts nog wel een controlefoto te laten maken. Radioloog B beoordeelt de nieuwe thoraxfoto in ziekenhuis B en vergelijkt deze met de eerdere thoraxfoto in ziekenhuis A. Ze stelt vast dat de eerder waargenomen afwijkingen zijn verdwenen. Patiënt X wordt ontslagen uit behandeling.
2.3.2 Proces en Context (pre- en postproces)
2.3.2.1 Preproces
- Use case 1
- De radioloog / behandelend arts ziet op de tijdlijn een eerder onderzoek waarvan hij een of meerdere beelden wil raadplegen.
2.3.2.2 Proces
- De radioloog / behandelend arts raadpleegt het beeld / de beelden.
2.3.2.3 Postproces
- De radioloog / behandelend arts ziet de opgehaalde beelden in zijn eigen werkomgeving.
- Beelden en verslagen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en een blik of klik van elkaar verwijderd.
2.3.3 Bedrijfsrollen en UML activity diagram
Bedrijfsrol (actor) | Beschrijving bedrijfsrol |
---|---|
Radioloog | Stelt beelden beschikbaar |
Radioloog / Behandelend arts | Raadpleegt beelden |
2.3.4 Informatieoverdracht
2.3.4.1 Systemen & Systeemrollen
Systemen:
- PACS/EPD van de raadplegende organisatie
- PACS van de beschikbaarstellende, producerende organisatie
Systeemrollen:
- Raadplegend Systeem EPD / PACS
- BeeldRaadplegendSysteem (BBS-BR)
- Beschikbaarstellend systeem PACS (producerende organisatie)
- BeeldBeschikbaarstellendSysteem (BBS-BB)
2.3.4.2 Transacties & Transactiegroepen
Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties, een verzameling van transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht) vormt een zogeheten transactiegroep.
Voor de transacties die tussen de systeemrollen plaatsvinden, zie de technische berichtspecificatie in Link naar ART DECOR scenario Beeld PULL.
2.3.4.3 Samenhang bedrijfsrollen, activiteiten, transacties, systeemrollen en transactiegroepen
Transactiegroep | Transacties | Systeemrol | Systeem | Bedrijfsrol |
---|---|---|---|---|
Raadplegen Beelden | Raadplegen beelden | BBS-BR | PACS/EPD | Radioloog/Behandelend arts |
Beschikbaarstellen beelden | BBS-BB | PACS | Radioloog |
Link opnemen naar transacties in ART-DECOR
2.4 Use case 3: Raadplegen Verslagen
2.4.1 Doel en Relevantie
In de tijdlijn radiologische onderzoeken raadpleegt de radioloog / behandelend arts relevante beelden om tot een beter en vollediger oordeel, verslag en advies te komen, dan zonder het geval zou zijn.
2.4.2 Proces en Context (pre- en postproces)
2.4.2.1 Preproces
- Use case 1
- De radioloog / behandelend arts ziet op de tijdlijn een eerder onderzoek waarvan hij een verslag wil raadplegen.
2.4.2.2 Proces
- De radioloog / behandelend arts raadpleegt het verslag.
2.4.2.3 Postproces
- De radioloog / behandelend arts ziet het geraadpleegde verslag in de eigen werkomgeving in eigen formaat.
- Beelden en verslagen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en een blik of klik van elkaar verwijderd.
- Verschillende onderzoeken die gezamenlijk in een rapport verzonden zijn, dienen juist wel gezamenlijk als rapport getoond te worden. ???
2.4.3 Bedrijfsrollen en UML activity diagram
Bedrijfsrol (actor) | Beschrijving bedrijfsrol |
---|---|
Radioloog | Stelt verslag beschikbaar |
Radioloog / Behandelend arts | Raadpleegt verslag |
2.4.4 Informatieoverdracht
2.4.4.1 Systemen & Systeemrollen
Systemen:
- PACS/EPD van de raadplegende organisatie
- PACS van de beschikbaarstellende, producerende organisatie
Systeemrollen:
- Raadplegend Systeem EPD / PACS
- VerslagRaadplegendSysteem (BBS-VR)
- Beschikbaarstellend systeem PACS (producerende organisatie)
- VerslagBeschikbaarstellendSysteem (BBS-VB)
2.4.4.2 Transacties & Transactiegroepen
Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties, een verzameling van transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht) vormt een zogeheten transactiegroep.
Voor de transacties die tussen de systeemrollen plaatsvinden, zie de technische berichtspecificatie in Link naar ART DECOR scenario Verslag PULL.
2.4.4.3 Samenhang bedrijfsrollen, activiteiten, transacties, systeemrollen en transactiegroepen
Transactiegroep | Transacties | Systeemrol | Systeem | Bedrijfsrol |
---|---|---|---|---|
Raadplegen Verslagen | Raadplegen verslagen | BBS-VR | PACS/EPD | Radioloog/Behandelend arts |
Beschikbaarstellen verslagen | BBS-VB | PACS | Radioloog |
Link opnemen naar transacties in ART-DECOR
Update Use case push Norm 6.4
2.5 Use case 4: Sturen Beelden
2.5.1 Doel en Relevantie
Het gebruik van de tijdlijn van beelden en verslagen is leidend voor de gewenste functionaliteit. De volledigheid en compleetheid van de tijdlijn is echter onderhevig aan geldende wet- en regelgeving voor gegevensuitwisseling. Voor het uitwisselen van gegevens via het bevragen van de tijdlijn (pull) is het noodzakelijk dat de patiënt vooraf toestemming heeft gegeven om de beelden op een tijdlijn van een opvragende zorgaanbieder beschikbaar te maken. Wanneer deze toestemming expliciet ontbreekt, kan in sommige gevallen toestemming om gegevens te versturen (pushen) verondersteld worden, waardoor uitwisseling via push wel mogelijk is. Daarnaast kan het mogelijk zijn dat zorgaanbieders nog niet beschikken over de juiste IT-infrastructuur en –applicaties voor het beschikbaar stellen of op kunnen vragen van beelden en verslagen op een tijdlijn. Voor deze casussen beschrijft deze norm een systeem voor push-uitwisseling. Hiermee kunnen zorgaanbieders die (nog) geen gegevens aan kunnen bieden op of op kunnen vragen via de tijdlijn gegevens actief versturen en kunnen zorgaanbieders in het algemeen beelden versturen op basis van veronderstelde toestemming.[3]
2.5.2 Proces en Context (pre- en postproces)
2.5.2.1 Preproces
2.5.2.2 Proces
2.5.2.3 Postproces
2.5.3 Bedrijfsrollen en UML activity diagram
Bedrijfsrol (actor) | Beschrijving bedrijfsrol |
---|---|
Radioloog / Behandelend arts | Stuurt beelden |
Radioloog | Ontvangt beelden |
2.5.4 Informatieoverdracht
2.5.4.1 Systemen & Systeemrollen
Systemen:
- PACS van de sturende, producerende organisatie
- PACS/EPD van de ontvangende organisatie
Systeemrollen:
- Sturend systeem PACS (producerende organisatie)
- BeeldSturendSysteem (BBS-BS)
- Ontvangend Systeem EPD / PACS
- BeeldOntvangendSysteem (BBS-BO)
2.5.4.2 Transacties & Transactiegroepen
Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties, een verzameling van transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht) vormt een zogeheten transactiegroep.
Voor de transacties die tussen de systeemrollen plaatsvinden, zie de technische berichtspecificatie in Link naar ART DECOR scenario Beeld PUSH.
2.5.4.3 Samenhang bedrijfsrollen, activiteiten, transacties, systeemrollen en transactiegroepen
Transactiegroep | Transacties | Systeemrol | Systeem | Bedrijfsrol |
---|---|---|---|---|
Sturen Beelden | Sturen beelden | BBS-BS | PACS | Radioloog |
Ontvangen Beelden | BBS-BO | PACS/EPD | Radioloog/Behandelend arts |
Link opnemen naar transacties in ART-DECOR
2.6 Use case 5: Sturen Verslagen
2.6.1 Doel en Relevantie
Het gebruik van de tijdlijn van beelden en verslagen is leidend voor de gewenste functionaliteit. De volledigheid en compleetheid van de tijdlijn is echter onderhevig aan geldende wet- en regelgeving voor gegevensuitwisseling. Voor het uitwisselen van gegevens via het bevragen van de tijdlijn (pull) is het noodzakelijk dat de patiënt vooraf toestemming heeft gegeven om de beelden op een tijdlijn van een opvragende zorgaanbieder beschikbaar te maken. Wanneer deze toestemming expliciet ontbreekt, kan in sommige gevallen toestemming om gegevens te versturen (pushen) verondersteld worden, waardoor uitwisseling via push wel mogelijk is. Daarnaast kan het mogelijk zijn dat zorgaanbieders nog niet beschikken over de juiste IT-infrastructuur en –applicaties voor het beschikbaar stellen of op kunnen vragen van beelden en verslagen op een tijdlijn. Voor deze casussen beschrijft deze norm een systeem voor push-uitwisseling. Hiermee kunnen zorgaanbieders die (nog) geen gegevens aan kunnen bieden op of op kunnen vragen via de tijdlijn gegevens actief versturen en kunnen zorgaanbieders in het algemeen beelden versturen op basis van veronderstelde toestemming.[3]
2.6.2 Proces en Context (pre- en postproces)
2.6.2.1 Preproces
2.6.2.2 Proces
2.6.2.3 Postproces
2.6.3 Bedrijfsrollen en UML activity diagram
Bedrijfsrol (actor) | Beschrijving bedrijfsrol |
---|---|
Radioloog / Behandelend arts | Stuurt verslagen |
Radioloog | Ontvangt verslagen |
2.6.4 Informatieoverdracht
2.6.4.1 Systemen & Systeemrollen
Systemen:
- PACS van de sturende, producerende organisatie
- PACS/EPD van de ontvangende organisatie
Systeemrollen:
- Sturend systeem PACS (producerende organisatie)
- VerslagSturendSysteem (BBS-BS)
- Ontvangend Systeem EPD / PACS
- VerslagOntvangendSysteem (BBS-BO)
2.6.4.2 Transacties & Transactiegroepen
Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties, een verzameling van transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht) vormt een zogeheten transactiegroep.
Voor de transacties die tussen de systeemrollen plaatsvinden, zie de technische berichtspecificatie in Link naar ART DECOR scenario Beeld PUSH.
2.6.4.3 Samenhang bedrijfsrollen, activiteiten, transacties, systeemrollen en transactiegroepen
Transactiegroep | Transacties | Systeemrol | Systeem | Bedrijfsrol |
---|---|---|---|---|
Sturen Verslagen | Sturen Verslagen | BBS-VS | PACS | Radioloog |
Ontvangen Verslagen | BBS-VO | PACS/EPD | Radioloog/Behandelend arts |
Link opnemen naar transacties in ART-DECOR
3 Aanvullende informatie
3.1 Aanwijzingen/eisen voor functionaliteit van systemen
3.1.1 Eenheid van taal
Voor de eenheid van taal wordt zo veel mogelijk SNOMED gebruikt.
3.1.2 Afschermen van gegevens
Toestemmingverlening van de patiënt voor het beschikbaar stellen van radiologische beelden en verslagen over de ziekenhuisgrenzen heen wordt (impliciet) verkregen door de verwijzing, waarbij de patiënt betrokken is. Ten aanzien van de toegangsverlening is het uitgangspunt van de NVvR dat de huidige voorzieningen binnen het ziekenhuis, die onder toezicht en accreditatie staan van externe autoriteiten, zijn door te vertalen naar een ziekenhuisoverstijgend systeem met landelijke reikwijdte zoals de tijdlijn.
Elke radioloog en behandelend arts, die een behandelrelatie heeft met een patiënt, krijgt toegang tot de tijdlijn van radiologische beelden en verslagen van deze patiënt, met bijbehorende waarborgen en controles, waarbij de patiënt kan zien wie wat heeft geraadpleegd en eventuele uitzonderingen aangeven.
Radiologische beelden en verslagen reiken meestal verder dan één diagnose- of ziektebeeld, relevantie van een bepaald beeld en verslag is maar voor een deel a priori te bepalen en iedere situatie levert potentieel a posteriori andere relevante onderzoeken op. Dit ondersteunt de visie van de tijdlijn, waarmee de suboptimale werkwijze van een selectie van beelden en verslagen bij verwijzing van het ene naar het andere ziekenhuis kan worden verlaten.
De NVvR realiseert zich dat er sprake moet zijn van rechtmatige toegangsverlening, passend binnen wet- en regelgeving. Het leveren van veilige en goede zorg voor de patiënt zal echter altijd het leidende principe moeten zijn en blijven.[1]
3.1.3 IHE-standaard
De informatie-uitwisseling en workflow is gebaseerd op de Integrating the Healthcare Enterprise (IHE) standaard.
3.1.4 Informatie koppeling beeld en verslag
Beelden en verslagen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden[2]. Op de informatielaag wordt deze koppeling gerepresenteerd door de relatie tussen verslag en onderzoek: een onderzoek met de status “Afgerond” of “Gewijzigd” moet altijd een verslag bevatten. Voor spoedzorg kunnen beelden ook beschikbaar worden gesteld voor het onderzoek verslagen is. Op de applicatielaag zijn beeld, verslag en onderzoek gekoppeld door middel van een unieke ID (binnen de radiologie het accession number).
3.2 Begrippenlijst
Begrip | Omschrijving |
---|---|
ART-DECOR | internationaal platform voor het ontwikkelen, vastleggen en beheren van informatiestandaarden voor de zorg. |
EPD | Elektronisch Patiënten Dossier |
FO | Functioneel Ontwerp |
IHE | Integrating the Healthcare Enterprise |
NEN | NEderlandse Norm |
NVvR | Nederlandse Vereniging voor Radiologie |
PACS | Picture Archiving and Communication System |
TO | Technisch Ontwerp |
IHE XDS-i.b | IHE Cross-enterprise Document Sharing for Imaging |
zibs | Zorginformatiebouwstenen |
Zorgverlener | Zorgverleners zijn alle personen die een behandelrelatie met een patiënt kunnen hebben. |
4 Release notes
Auteur(s) | Titel | Versie | Datum | Bron | Organisatie |
---|---|---|---|---|---|
Wai-Lam Wong en Anne van der Kant | Ontwerp Beelduitwisseling | 0.0.2 | 9 juni 2022 | Handleiding Functioneel Ontwerp Informatiestandaard v1.0 | Nictiz |
5 Paginahistorie
Versie | Datum | Omschrijving |
---|---|---|
0.0.2 | 9 juni 2022 | WIP |