Gebz:V3.2 Ontwerpen

1 Inleiding

1.1 Algemeen

Deze pagina beschrijft het functioneel ontwerp voor de informatiestandaard Perinataal Woordenboek & Dataset (PWD) versie 3.2. Het PWD is bedoeld voor het uitwisselen van patiëntgegevens ter verbetering van de perinatale zorgverlening, screening, diagnostiek en voor het aanleveren van gegevens voor perinatale registraties en wetenschappelijk onderzoek. Het Geboortezorg zorgproces, dat deze informatiestandaard omvat, is beschreven in het hoofddocument gegevensuitwisseling in de perinatale keten. In de onderstaande afbeelding is de globale informatiestroom gevisualiseerd: [nog toevoegen]

In dit proces zijn de bedrijfsrollen van de volgende zorgverleners/ zorgaanbieders in het primaire proces uitgewerkt:

• Gynaecoloog;
• Verloskundige;
• Huisarts (HA);
• JGZ (jeugdverpleegkundige of jeugdarts);
• Kraamverzorgende;
• Neonatoloog;
• Echoscopist.

Daarnaast kent de geboortezorg de volgende actoren als het gaat om het hergebruik van patiëntgegevens:

• Perined;
• RIVM.

Het functioneel ontwerp beschrijft voor alle uitwisselscenario's (in dit document use cases genoemd) uit de informatiestandaard de transacties, transactiegroepen, de systemen, de systeemrollen en de bedrijfsrollen van zorgverleners of patiënten en die van de actoren voor het hergebruik. Daarvoor worden de eisen gegeven voor het sturen of ontvangen van gegevens. In hoofdstuk 2 wordt verder ingegaan op wat een use case inhoudt. Per use case zijn de nadere details beschreven. Voor meer informatie over informatiestandaarden en hoe deze worden ontwikkeld, zie de Nictiz webpagina voor informatiestandaarden. Voor de verklaring van de begrippen die voorkomen in het functioneel ontwerp wordt verwezen naar het begrippenoverzicht op de Nictiz website.

1.2 Doelgroep

De doelgroepen van dit functionele ontwerp zijn:

• Zorgverleners en medewerkers (gebruikers) in de geboortezorg die het PWD gebruiken.
• Zorgaanbieders in de perinatale zorgketen.
• XIS-leveranciers van zowel zorgverleners/ zorgaanbieders en patiënt/ PGO.
• Organisaties die patiëntgegevens hergebruiken en de leveranciers van hun systemen.
• Koepelorganisaties van zorginstellingen, beroepsverenigingen van zorgverleners en belangenverenigingen van cliënten.
• Implementers, projectleiders, architecten etc.

1.3 Kaders & uitgangspunten

1.3.1 Richtlijnen

De gegevensrichtlijnen geboortezorg (PWD) geven de berichten- en gegevenssets die nodig zijn om de informatievoorziening binnen de Geboortezorg adequaat te ondersteunen. Het vormt de basis voor de informatiestandaard Geboortezorg (GZ). In de bijlage(n) van deze richtlijn(en) zijn voorbeeldscenario’s gegeven die de veel voorkomende zorg voor de zwangere en haar kind in de zorg beschrijven, en die betrokken zijn bij de kwaliteitsverbetering van verloskundige zorg. Vanuit deze scenario’s zijn de berichten vastgesteld om de informatievoorziening adequaat te ondersteunen.

Voor elk scenario is een gegevensset gedefinieerd. Overeenkomstig de lagen van interoperabiliteit zijn aanvullende afspraken nodig voor de implementatie van informatie overdracht in de praktijk. Hierbij gelden altijd de wettelijke kaders als uitgangspunt. Interoperabiliteit en wet- en regelgeving is uitgewerkt in het Handboek Interoperabiliteit ontwikkeld in het VIPP programma Babayconnect, inclusief de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).

1.3.2 Proces

Onderstaande afbeelding toont de verbanden van één of meerdere zorgepisodes met de contacten tijdens de zwangerschap, bevalling en het kraambed.Tijdens deze contacten worden gegevens vastgelegd (bolletjes in figuur).

Afbeelding van zorg episode tijdens de zwangerschap, bevalling en kraamperiode

1.3.3 Reikwijdte Informatiestandaard

De reikwijdte van de informatiestandaard beslaat de functionele beschrijvingen en de dataset voor alle gegevensuitwisselingen binnen één of meerdere zorgprocessen in de geboortezorg en het hergebruik van patiëntgegevens.

1.3.4 Infrastructuur

De berichten, die beschreven zijn in deze informatiestandaard, kunnen over elke willekeurige infrastructuur worden getransporteerd. De specificatie van deze infrastructuur valt buiten de scope van deze informatiestandaard.

NB: FHIR specificiaties voor deze informatiestandaard worden uitgewerkt in de Implementation Guide Geboortezorg.

Voor het hergebruik van gegevens in de zorg worden door de zorgverleners gegevens verstuurd naar Perined, het RIVM via Peridos en IGJ.

Aan het einde van de zorg worden de beschikbare patiëntgegevens door de zorgverleners doorgegeven aan Perined ten behoeve van de Perinatale registratie. Concreet gaat het om verloskundig actieve huisartsen, verloskundigen, gynaecologen en kinderartsen. Het streven is dat eveneens kraamzorggegevens op een gegeven moment opgenomen worden in Perined. Bij Perined worden ook gegevens verwerkt ten behoeve van een Perinatale Audit. Deze gegevens vallen buiten de Perinatale registratie. De zendende partijen kunnen zijn de verloskundig actieve huisarts, verloskundige, gynaecoloog en/of kinderarts/neonatoloog.

Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ): Perined berekent de scores voor het merendeel van de indicatoren en publiceert deze in mijnPerined, een voor praktijken toegankelijke tool. Zorgverleners kunnen deze scores overnemen,invullen en autoriseren in het OmniQ-portal van DHD. DHD zorgt vervolgens voor dat de gegevens aangeleverd worden naar het Zorginstituut en IGJ.

Daarnaast worden er gegevens met betrekking tot de prenatale screening naar het RIVM gestuurd namelijk;

• Prenatale Screening Infectieziekten en Erytrocytenimmunisatie (PSIE): de PSIE (Bloedonderzoek zwangeren) heeft als doel hepatitis B- en HIV humaan immunodeficiëntievirus -dragerschap, congenitale syfilis en hemolytische ziekte van de foetus en/of pasgeborene te voorkomen.
• Eerste trimester SEO: is een medisch onderzoek rond de 13e week van de zwangerschap. Bij dit onderzoek kijkt de echoscopist of er aanwijzingen zijn voor lichamelijke afwijkingen bij het ongeboren kind. Het doel van het eerste trimester SEO is om in een vroeg stadium te onderzoeken of het ongeboren kind lichamelijke afwijkingen heeft. Ernstige afwijkingen - zoals een open schedel of groot defect in de buikwand - kunnen mogelijk vroeg in de zwangerschap worden ontdekt.
• Tweede trimester SEO: met het tweede trimester SEO structureel echoscopisch onderzoek wordt gekeken naar structurele (lichamelijke) afwijkingen van het ongeboren kind.
• Neonatale hielprikscreening (NHS): het vroegtijdig opsporen van een aantal zeldzame, ernstige aandoeningen.

Ook resultaten van een Niet Invasieve Prenatale Test, NIPT, gaan naar het RIVM. Hierbij wordt onderzocht of er aanwijzingen zijn dat het kind down-, Edwards- of Patausyndroom heeft. Ook andere chromosoomafwijkingen kunnen worden opgespoord met de NIPT.

1.3.5 Kwalificatie

Op basis van dit functioneel ontwerp en de daarbij behorende dataset wordt een kwalificatiescript opgesteld. Het opstellen van kwalificatiescripts valt buiten de scope van dit functioneel ontwerp. Voor meer informatie zie de websitepagina over Nictiz kwalificaties

2 Use case(s)

Een use case is een specifieke beschrijving van een praktijksituatie in de geboortezorg waarbij voor een concrete situatie het uitwisselen van informatie wordt beschreven aan de hand van actoren (mensen, systemen) en transacties (welke informatie wordt wanneer uitgewisseld). Een use case is een verbijzondering van een specifiek onderdeel van het zorgproces in de geboortezorg. De PWD informatiestandaard bestaat uit meerdere use cases. Iedere use case koppelt met een scenario in ART-DECOR. Wanneer verschillende use cases gebruik maken van hetzelfde scenario kan een andere indeling gewenst zijn, bijvoorbeeld op basis van proces. In dit functioneel ontwerp wordt elke use case geanalyseerd en uitgewerkt.

In een use case worden onder andere het doel, de preconditie, een storyboard en de postconditie beschreven. Daarnaast wordt voor iedere use case een use case diagram, een activiteiten diagram en een interactiediagram uitgewerkt. Dit moet nog uitgewerkt worden

2.1 Algemeen

In de geboortezorg is sprake van meerdere use cases. Deze use cases zijn afgestemd met de gebruikers zowel cliënten als zorgverleners. Een samenvatting van de use cases wordt getoond in onderstaand figuur. <figuur nog invoegen>

2.3 Use case: Kernset aanlevering

2.3.1 Doel en Relevantie

Het doel van deze transactie is de aanlevering aan Perined van alle zwangerschappen, bevallingen en geboorten, waaronder een subset van screeningsgegevens. De screeningsgegevens worden verstuurd naar Peridos. De gegevens geboortezorg kernset vindt u in de FHIR implementatie gids.

Principe is dat elke zorgverlener in de geboortezorg de gegevens aanlevert conform de Kernset Geboortezorg. Deze use-case bestaat uit meerdere delen:

• De zorgverlener neemt een vrouw in zorg en start de registratie in het bronsysteem en houdt gedurende de zwangerschap, bevalling/geboorte en postnatale zorg het dossier bij.
• Uiterlijk 8 weken na de bevallingsdatum, c.q. á terme datum wordt het aanleverbericht Kernset Geboortezorg uit het bronsysteem naar Perined gestuurd.
• Op hetzelfde moment wordt het aanleverbericht Kernset Geboortezorg Subset Screening naar Peridos gestuurd.

2.3.2 Proces en Context

2.3.2.1 Preproces

• De zorgverlener rond de individuele zorgverlening van moeder en kind af.

2.3.2.2 Proces

Basic flow sturen:  

• De zorgverlener legt de laatste gegevens van moeder en kind vast in het EPD van de cliënte. De zorgverlener rondt hiermee de perinatale zorg af waarmee de zorg formeel wordt afgesloten.
• Na afsluiten van de zorg wordt het 'Aanleverbericht Kernset Geboortezorg' als elektronisch bericht verstuurd. Dit gebeurt 8 weken na de bevallingsdatum c.q. á terme datum (waaronder partus, miskraam etc.). Het aanleverbericht bevat indentificatiegegevens van de cliënte, zwangerschap, bevalling en de baby;
• Als het aanleverbericht correct is ontvangen bij Perined en Peridos wordt er, na controle op inhoud en consistentie, door Perined een ontvangstbevestiging terug gestuurd naar het EPD systeem van de zorgverlener.

Alternatieve flow:

• Foutmelding: Indien het ontvangen bericht door Perined of Peridos niet goedgekeurd wordt, krijgt de zorgverlener een foutmelding via het EPD systeem en kan het bericht na correctie opnieuw worden ingestuurd.
  • Zodra het bericht door Perined en Peridos verwerkt kan worden wordt de ontvangstbevestiging alsnog gestuurd.
• Corrigeren/Aanvullen: Indien gegevens niet volledig of deels onjuist zijn, kunnen –voorzien van identificatie van de vrouw – de berichten opnieuw, met correctie en/of aanvullingen, worden verzonden naar Perined en Peridos.

2.3.2.3 Postproces

Perined analyseert de gegevens en presenteert deze in mijnPerined, een tool voor de praktijken waarin de spiegelinformatie wordt gepresenteerd. Op basis van deze presentatie kan de zorgverlener via Perined nog eventuele fouten herstellen.

2.3.3 Bedrijfsrollen en UML activity diagram

Deze use case onderscheidt twee bedrijfsrollen, namelijk de Zorgverlener Bron en de Registratie Ontvanger zoals te zien in onderstaande tabel. Op dit moment wordt de kernset geboortezorg met een kernset aanleverbericht naar Perined verstuurt. Principe is dat elke zorgverlener in de geboortezorg de gegevens aanlevert conform de Kernset Geboortezorg.

Bedrijfsrol	Activiteit
Zorgverlener Bron	Stelt de gegevens van de kernset geboortezorg beschikbaar
Registratie Ontvanger	Ontvangt de gegevens van de kernset geboortezorg ten behoeve van de Perinatale registratie

Tabel: Bedrijfsrollen gegevens geboortezorg kernset

2.3.4 Informatieoverdracht

2.3.4.1 Systemen & Systeemrollen

Zowel de zorgverlener Bron als de registratie Ontvanger maken ieder gebruik van een informatiesysteem:

• XIS (Zorgverlener Bron)
• Registratie systeem (Registratie Ontvanger)

2.3.4.2 Transacties & Transactiegroepen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties. Een transactiegroep is een verzameling van bij elkaar horende transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht). Onderstaande tabel biedt een overzicht voor deze use case.

Deze transactie beschrijft de communicatie tussen de zorgverlener en de perinatale registratie Nederland. De zorgverlener legt gedurende de zorgverlening gegevens vast waaronder gegevens voor de kernset geboortezorg. Hierbij geldt het uitgangspunt registratie aan de bron waarna gegevens voor hergebruik beschikbaar zijn voor oa spiegelinformatie, kwaliteitsregistratie, screening, epidemiologie en wetenschappelijk onderzoek.

Use Case(s) (Scenario's)	Transactiegroep	Transacties	Systeemrol(len)	Systemen	Bedrijfsrollen
Aanlevering Kernset Geboortezorg	Kernset Geboortezorg → Perined (PUSH)	Sturen Kernset Geboortezorg		XIS Zorgverlener Bron	GeboortezorgKernsetSturend
		Technische ontvangstbevestiging		XIS Zorgverlener Bron	GeboortezorgKernsetOntvangend
	Subset Screening → RIVM/Peridos (PUSH)	Sturen Subset Screening		XIS Zorgverlener Bron	GeboortezorgKernsetSubsetScreeningSturend
		Technische ontvangstbevestiging		XIS Zorgverlener Bron	GeboortezorgKernsetSubsetScreeningOntvangend

Tabel: Beschikbaar stellen Kernset Geboortezorg, inclusief subset screening

2.3.5 Sequentie diagram

Onderstaande afbeelding toont de Kernset Aanlevering in een sequentie diagram.

Sequentie diagram Aanlevering Kernset

2.4 Use case: Overdracht verloskundig dossier

2.4.1 Doel en Relevantie

Bij de zorgverlener worden alle gegevens geregistreerd die te maken hebben met de zwangerschap, bevalling en de kraamweek. Deze gegevens worden ingevuld in het individuele dossier van de cliënte. In deze use-case wordt uitgelijnd hoe de registratie, het beschikbaar stellen en raadplegen technisch uitgewisseld kan worden tussen zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg aan de cliënte. Op deze wijze kan de zorgverlener de informatie beschikbaar stellen of raadplegen voor of na een contactmoment.

Indien de zwangere een risico loopt op complicatie, maakt de verloskundige in overleg met de zwangere een afspraak bij de gynaecoloog in het ziekenhuis. De gynaecoloog registreert de zwangere in zijn/haar eigen systeem en kan de relevante gegevens van het verloskundige dossier raadplegen en inzien. Na een contactmoment bij de gynaecoloog, stuurt hij de gegevens van het contactmoment weer terug naar de verloskundige, zodat de gegevens in het verloskundig dossier opgenomen kunnen worden. Het is ook mogelijk dat de gynaecoloog besluit de hele zwangerschap over te nemen. Maar in een latere fase (bijvoorbeeld tijdens de kraamweek) deze weer over te dragen aan de verloskundige.

De registratiegegevens verloskundig dossier vindt u in de FHIR implementatie gids.

2.4.2 Proces en Context (pre- en postproces)

2.4.2.1 Preproces

• De zorgverlener doet de zwangerschapsbegeleiding en ziet de cliënte regelmatig voor een prenataal consult. Na ieder consult legt de zorgverlener gegevens van de cliënte vast in het EPD. Ook uitslagen van onderzoek worden in het dossier van de cliënte vastgelegd.

2.4.2.2 Proces

• Tijdens een prenatale controle wordt gecontroleerd hoe met de zwangerschap en de zwangere gaat. Het aantal prenatale controles hangt af van de medische noodzaak van de wensen en behoeften van een cliënte.
• Resultaten van de controles tijdens het prenatale consult worden vastgelegd.
• Uitslagen van laboratoriumonderzoek en echoscopie worden opgenomen in het dossier van de cliënte.
• De uitslagen van het laboratoriumonderzoek voor diabetes diagnostiek geeft aanwijzingen voor zwangerschapsdiabetes.
• De verloskundige verwijst de cliënte naar de gynaecoloog. Deze neemt de zorg voor de cliënte over.
• De cliënte bevalt van een gezonde baby onder begeleiding van de gynaecoloog.
• De cliënte wordt ontslagen uit het ziekenhuis, zij brengt de kraamweek thuis door.
• De verloskundige zorg in de kraamweek draagt de gynaecoloog over aan de verloskundige.

2.4.2.3 Postproces

Gedurende het hele proces worden gegevens van de cliënte vastgelegd in het dossier van de cliënte. Deze gegevens kunnen enerzijds worden gelezen door een collega zorgverlener bij overdracht van zorg. Anderzijds kunnen gegevens ook worden verstuurd naar een collega zorgverlener. De zorgverlener stelt hiervoor de gegevens van de cliënte beschikbaar.

2.4.3 Bedrijfsrollen en UML activity diagram

Deze use case onderscheidt twee bedrijfsrollen, namelijk de Zorgverlener Bron en de Registratie Ontvanger zoals te zien in onderstaande tabel. Op dit moment wordt de kernset geboortezorg met een kernset aanleverbericht naar Perined verstuurt. Principe is dat elke zorgverlener in de geboortezorg de gegevens aanlevert conform de Kernset Geboortezorg.

Bedrijfsrol	Activiteit
Verloskundige	Zorgverlener stuurt de gegevens van het verloskundig dossier
Gynaecoloog of klinisch verloskundige in het ziekenhuis	Ontvangt de gegevens van het verloskundig dossier
Gynaecoloog of klinisch verloskundige in het ziekenhuis	Stelt gegevens van het verloskundig dossier beschikbaar
Verloskundige	Ontvangt de gegevens van het verloskundig dossier

Tabel: Bedrijfsrollen gegevens verloskundig dossier

2.4.4 Informatieoverdracht

2.4.4.1 Systemen & Systeemrollen

Zowel de zorgverlener Bron als de zorgzorgverlener Ontvanger maken ieder gebruik van een informatiesysteem:

• XIS (Zorgverlener Bron)
• XIS (Zorgverlener Ontvanger)

2.4.4.2 Transacties & Transactiegroepen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties. Een transactiegroep is een verzameling van bij elkaar horende transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht). Onderstaande tabel biedt een overzicht voor deze use case. Ook opgenomen is de registratie van gegevens, dit is strikt genomen geen transactie maar is wel input voor het verloskundig dossier.

Deze transactie beschrijft de communicatiestroom tussen de verloskundige en ketenpartners. Dit is in ieder geval de verloskundige, gynaecoloog en/of de klinisch verloskundige. Naarmate de zwangerschap vordert, zullen er steeds meer gegevens beschikbaar zijn in het verloskundig dossier.

Use Case(s) (Scenario's)	Transactiegroep	Transacties	Systeemrol(len)	Systemen	Bedrijfsrollen
Zorgverlener registreert in het verloskundig dossier van de cliënt	Registreren verloskundige dossier	Registreren gegevens verloskundig dossier		XIS Zorgverlener Bron	Verloskundige
Zorgverlener stelt het verloskundig dossier van de cliënt beschikbaar	Overdracht verloskundig dossier (PUSH)	Versturen verloskundig dossier		XIS Zorgverlener Bron	Versturende zorgorganisatie
		Ontvangen verloskundig dossier		XIS Zorgverlener Ontvanger	Ontvangende zorgorganisatie

Tabel: Zorgverleners stelt gegevens verloskundig dossier beschikbaar

2.4.5 Use case diagram

Onderstaande afbeelding toont bedrijfsrollen, activiteiten, systeemrollen, transacties en transactiegroep in samenhang.

Use case diagram beschikbaar stellen gegevens verloskundig dossier

2.5 Use Case: Kraamzorggegevens

2.5.1 Doel en Relevantie

In deze use-case worden de kraamzorggegevens (intake, kraamzorg) beschikbaar gesteld voor de verloskundige en/of gynaecoloog.

2.5.2 Proces en Context (pre- en postproces)

2.5.2.1 Preproces

Kraamverzorgende heeft de zorg voor de moeder en haar baby tijdens de kraamweek/ in het kraambed.

2.5.2.2 Proces

• De kraamverzorgende is betrokken geweest bij de bevalling.
• Zij is verantwoordelijk voor de dagelijkse zorg aan moeder en baby. Dit betreft de ADL, controles die zij uitvoert bij moeder en baby en specifieke verzorging zoals voor borsten, perineum etc.
• Zij begeleidt en geeft voorlichting bij en over de verzorging van de baby.
• Zij begeleidt en geeft voorlichting over de voeding van de baby.
• De bevindingen van de verzorging legt zij vast in het EPD.

2.5.2.3 Postproces

De bevindingen die de kraamverzorgende heeft vastgelegd in het EPD van moeder en baby kan de verloskundige inzien. Mede op basis hiervan gaat zij op bezoek bij moeder en baby.

2.5.3 Bedrijfsrollen en UML activity diagram

Deze use case onderscheidt twee bedrijfsrollen, namelijk de Kraamverzorgende en de Gynaecoloog zoals te zien in onderstaande tabel.

Bedrijfsrol	Activiteit
Kraamverzorgende	Stelt de gegevens van de kraamzorg beschikbaar
Verloskundige zorgverlener	Ontvangt de gegevens van de Kraamzorg
Jeugdgezondheidszorg	Ontvangt de gegevens van de Kraamzorg

Tabel: Bedrijfsrollen gegevens geboortezorg kernset

2.5.4 Informatieoverdracht

2.5.4.1 Systemen & Systeemrollen

Zowel de zorgverlener Bron als de zorgzorgverlener Ontvanger maken ieder gebruik van een informatiesysteem:

• XIS (Zorgverlener Bron)
• XIS (Zorgverlener Ontvanger)

2.5.4.2 Transacties & Transactiegroepen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties. Een transactiegroep is een verzameling van bij elkaar horende transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht). Onderstaande tabel biedt een overzicht voor deze use case.

Deze transactie beschrijft nog invullen

Use Case(s) (Scenario's)	Transactiegroep	Transacties	Systeemrol(len)	Systemen	Bedrijfsrollen
Zorgverlener registreert de gegevens uit de kraamzorgperiode	Registreren kraamzorg	Registreren kraamzorggegevens		XIS Zorgverlener Bron	Kraamverzorgende
Zorgverlener stuurt gegevens uit de kraamzorg	Kraamzorggegevens (PUSH)	Sturen gegevens kraamzorg		XIS Zorgeverlener Bron	Kraamverzorgende
		Ontvangen gegevens kraamzorg		XIS Zorgverlener Ontvanger	Verloskundige zorgverlener
	Kraamzorggegevens (PUSH)	Sturen gegevens kraamzorg aan de JGZ		XIS Zorgeverlener Bron	Kraamverzorgende
		Ontvangen gegevens kraamzorg		XIS Zorgverlener Ontvanger	Jeugdgezondheidszorg

Tabel: Beschikbaar stellen gegevens kraamzorg

2.5.5 Use case diagram

Onderstaande afbeelding toont bedrijfsrollen, activiteiten, systeemrollen, transacties en transactiegroep in samenhang.

Use case diagram beschikbaar stellen kraamzorggegevens

2.6 Use case: Overdracht acute fase

Bij acute situaties moet worden gedacht aan (potentieel) levensbedreigende situaties voor moeder en/of kind. Acuut is datgene wat de verloskundige of huisarts als zodanig kenmerkt op basis van een klinisch oordeel. De verwijzing of overdracht vindt plaats tussen verloskundigen, gynaecologen en kinderartsen. Voor een verwijzing die durante partu plaatsvindt wordt in principe altijd het Acute Overdracht bericht gebruikt.

Bij acute situaties kunnen de volgende situaties plaatsvinden:

• Verloskundige besluit de vrouw (antepartum, durante partu, postpartum) over te dragen aan de gynaecoloog (PUSH).
• Een vrouw (antepartum, durante partu, postpartum) meldt zich op de SEH voor acute zorg. De gynaecoloog neemt telefonisch contact op met de verloskundige en vraagt om de elektronische overdracht van gegevens (PUSH).
• Een vrouw (antepartum, durante partu, postpartum) meldt zich op de SEH voor acute zorg. De gynaecoloog vraagt gegevens op van de vrouw (PULL).

2.6.1 Doel en Relevantie

• Transactie PUSH Verloskundige stuurt gegevens Acute fase naar de Gynaecoloog. Het doel van dit bericht is dat de verloskundige vanwege een acute situatie gegevens van een vrouw (antepartum, durante partu, postpartum) elektronisch overdraagt aan een gynaecoloog.
• Transactie PULL (SEH) Gynaecoloog vraagt de gegevens op van de vrouw.

2.6.2 Proces en Context

2.6.2.1 Preproces

• Er is sprake van zorgverlening door de verloskundige aan de zwangere vrouw (antepartum). De verloskundige wil de zwangere overdragen naar de gynaecoloog. Er bestaat al een elektronisch dossier van de zwangere ingevuld door de verloskundige.

2.6.2.2 Proces

Basic flow sturen:

• De verloskundige heeft (telefonisch) contact met de gynaecoloog;
• De Gynaecoloog accepteert de overdracht;
• De verloskundige stuurt de gegevens Acute overdracht vrouw door naar de gynaecoloog;
• Zodra de gegevens ontvangen zijn, stuurt het systeem van de tweede lijn (gynaecoloog) een technische ontvangstbevestiging.

Basic flow raadplegen:

• Zonder tussenkomst van de verloskundige in persoon en met gebruikmaking van een beveiligd communicatiesysteem raadpleegt de gynaecoloog gegevens voor een Acute situatie;
• De gegevens van de vrouw voor Acute situaties worden verzonden;
• deze ook? De gynaecoloog vult zijn bevindingen in die , in zijn eigen EPD en rapporteert deze gegevens terug naar de verloskundige in de eerste lijn (PUSH);
• deze ook? De verloskundige in de eerste lijn stuurt een ontvangstbevestiging terug naar de gynaecoloog in de tweede lijn.

2.6.2.3 Postproces

• De gynaecoloog in de tweede lijn beschikt tijdig over de juiste gegevens voor het verlenen van de acute zorg.

2.6.2.4 Bedrijfsrollen en UML activity diagram

Deze use case onderscheidt twee bedrijfsrollen, namelijk de Zorgverlener Bron en de Zorgverlener Ontvanger zoals te zien in onderstaande tabel.

Bedrijfsrol	Activiteit
Verloskundige	Stelt de gegevens voor de overdracht Acute fase beschikbaar
Gynaecoloog	Ontvang de gegevens voor de overdracht Acute fase.

Tabel: Bedrijfsrollen overdracht acute fase

2.6.3 Informatieoverdracht

2.6.3.1 Systemen & Systeemrollen

Zowel de zorgverlener Bron als de zorgzorgverlener Ontvanger maken ieder gebruik van een informatiesysteem:

• XIS (Zorgverlener Bron)
• XIS (Zorgverlener Ontvanger)

2.6.3.2 Transacties & Transactiegroepen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties. Een transactiegroep is een verzameling van bij elkaar horende transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht). Onderstaande tabel biedt een overzicht voor deze use case.

Use Case(s) (Scenario's)	Transactiegroep	Transacties	Systeemrol(len)	Systemen	Bedrijfsrollen
Registreren acute fase	Registreren gegevens acute fase			XIS Zorgverlener Bron	Verloskundige zorgverlener
Overdracht acute fase	Acute fase (PUSH)	Sturen overdracht acute fase bericht		XIS Zorgverlener Bron	Verloskundige
		Ontvangenstbevestiging acute fase bericht		XIS Zorgverlener Ontvanger	Gynaecoloog
	Raadplegen gegevens acute fase (PULL)	Raadplegen gegevens acute fase		XIS Zorgverlener Bron	Gynaecoloog
		Beschikbaar stellen gegevens acute fase		XIS

Tabel: Registreren, beschikbaar stellen en raadpelgen gegevens Acute fase

2.6.4 Use case diagram

Onderstaande afbeelding toont bedrijfsrollen, activiteiten, systeemrollen, transacties en transactiegroep in samenhang.

Use case diagram sturen overdracht acute fase bericht

2.7 Use case: Laboratoriumonderzoek

2.7.1 Doel en Relevantie

De bevindingen van het laboratoriumonderzoek worden naar de zorgverlener gestuurd die verantwoordelijk is voor de zwangerschapsbegeleiding. Daarnaast worden deze ook naar het RIVM gestuurd (hetzij rechtstreeks, hetzij via het systeem van de zorgverlener).

2.7.2 Proces en Context (pre- en postproces)

2.7.2.1 Preproces

De zwangere heeft een intake gehad bij de verloskundige waarbij zij heeft aangegeven dat zij een 1e trimester SEO wil laten maken.

2.7.2.2 Proces

• De verloskundige

2.7.4 Informatieoverdracht

2.7.4.1 Systemen & Systeemrollen

Zowel de zorgverlener Bron als de zorgzorgverlener Ontvanger maken ieder gebruik van een informatiesysteem:

• XIS (Zorgverlener Bron)
• XIS (Zorgverlener Ontvanger)

2.7.4.2 Transacties & Transactiegroepen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties. Een transactiegroep is een verzameling van bij elkaar horende transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht). Onderstaande tabel biedt een overzicht voor deze use case.

Use Case(s) (Scenario's)	Transactiegroep	Transacties	Systeemrol(len)	Systemen	Bedrijfsrollen
Gegevens perinatale screening	Sturen gegevens screening (PUSH)	Sturen CT-Aanvraag		XIS Zorgverlener Ontvanger	GeboortezorgAanvraagCombinatietestSturend
	Technische ontvangstbevestiging gegevens screening	Ontvangen CT-aanvraag			GeboortezorgAanvraagCombinatietestOntvangend

Tabel: Gegevens CT aanvraag

Use Case(s) (Scenario's)	Transactiegroep	Transacties	Systeemrol(len)	Systemen	Bedrijfsrollen
Gegevens perinatale screening	Registratie gegevens screening	Registratie NIPT		XIS Zorgverlener Bron	Verloskundige of Gynaecoloog

Tabel: Registratie NIPT

Use Case(s) (Scenario's)	Transactiegroep	Transacties	Systeemrol(len)	Systemen	Bedrijfsrollen
Gegevens perinatale screening	Sturen gegevens screening (PUSH)	Sturen Counseling		XIS Zorgverlener Ontvanger	GeboortezorgCounselingSturend
	Technische ontvangstbevestiging gegevens screening	Ontvangen Counseling			GeboortezorgCounselingOntvangend

Tabel: Gegevens Counseling

2.8 Use case: Raadplegen bloeduitslagen (Toevoegen bij Screening? Moeten we dit niet de PSIE noemen?)

2.8.1 Doel en Relevantie

Tijdens het eerste bezoek aan de verloskundige, rond de 12de week, vertelt de verloskundige over het bloedonderzoek dat de zwangere kan laten doen. Zie het RIVM.

Tijdens de zwangerschap, bevalling en kraam-/neonatale periode kan door de hoofd- en/of medebehandelaar laboratoriumonderzoek worden aangevraagd ten behoeve van medische diagnostiek. De uitslagen worden vervolgens verstuurd naar de aanvrager. Trigger: De trigger voor het versturen van een labuitslag is de labaanvraag met een afnameverzoek en een bepalingsverzoek. De zendende communicatiepartners zijn de laboratoria die een labaanvraag met afnameverzoek en bepalingsverzoek hebben ontvangen, waaronder het Klinisch Chemisch Laboratorium of een huisartsen laboratorium. De ontvangende communicatiepartners zijn diegenen die verantwoordelijk zijn voor de zwangerschapsbegeleiding of medebehandelaars betrokken bij deze begeleiding. Het betreft de verloskundigen, huisartsen of gynaecologen. Generieke documenten voor labaanvraag en labuitslag zijn gedefinieerd in het e-Lab programma (Nictiz, 2011).

2.8.2 Proces en Context (pre- en postproces)

2.8.2.1 Preproces

De zwangere neemt zelf contact op met de verloskundige zorgverlener (bij voorkeur vóór week 13 in de zwangerschap)

2.8.2.2 Proces

• De verloskundige zorgverlener stuurt het bloed met een aanvraagformulier naar het laboratorium;
• Het laboratorium controleert het bloed van de zwangere en stuurt deze gegevens door naar het RIVM/DVP;
• Het RIVM/DVP registreert de gegevens van de zwangere en de bloeduitslagen;

2.8.2.3 Postproces

• Zodra de uitslag van het bloedonderzoek bekend is, licht de verloskundige zorgverlener de zwangere daarover in.
• Afhankelijk van de uitslag van het eerste bloedonderzoek kunnen er vervolgacties ondernomen worden.

2.8.4 Informatieoverdracht

2.8.4.1 Systemen & Systeemrollen

Zowel de zorgverlener Bron als de zorgzorgverlener Ontvanger maken ieder gebruik van een informatiesysteem:

• XIS (Zorgverlener Bron)
• XIS (Zorgverlener Ontvanger)

2.8.4.2 Transacties & Transactiegroepen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties. Een transactiegroep is een verzameling van bij elkaar horende transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht). Onderstaande tabel biedt een overzicht voor deze use case.

Deze transactie beschrijft nog invullen

Use Case(s) (Scenario's)	Transactiegroep	Transacties	Systeemrol(len)	Systemen	Bedrijfsrollen
Raadplegen bloeduitslagen	Bloeduitslagen (PULL)	Raadplegen bloeduitslagen		XIS Zorgverlener Bron	Verloskundige zorgverlener
		Beschikbaar stellen bloeduitslagen		XIS Zorgverlener Ontvanger	Labspecialist

Tabel: Raadplegen en beschikbaar stellen bloeduitslagen

2.8.5 Use case diagram

Onderstaande afbeelding toont bedrijfsrollen, activiteiten, systeemrollen, transacties en transactiegroep in samenhang.

Use case diagram bloeduitslagen

2.9 Use case: Uitslagen echoscopie in PDF

2.9.1 Doel en Relevantie

Onder prenatale diagnostiek wordt verstaan 'diagnostisch onderzoek naar aangeboren afwijkingen bij het ongeboren kind welke tijdens de zwangerschap plaats vindt'. Met prenatale diagnostiek kunnen afwijkingen worden vastgesteld, waarna een eventuele diagnose volgt. De volgende onderzoeken zijn mogelijk (Prenataal Diagnostisch Centrum, 2011; Polikliniek Prenatale diagnostiek, 2011):

• de vlokkentest;
• de vruchtwaterpunctie;
• structureel echoscopisch onderzoek (SEO) en uitgebreid echoscopisch onderzoek (GUO).

In deze use case richten we ons op de uitslagen van echoscopie in PDF.

2.9.2 Proces en Context (pre- en postproces)

2.9.2.1 Preproces

De verloskundige schrijft een verwijzing voor het 2e trimester SEO. De cliënte maakt hiervoor zelf een afspraak bij een diagnostisch centrum.

2.9.2.2 Proces

• Cliënte meldt zich bij het diagnostisch centrum voor een 2e trimester SEO.
• De echoscopisch maakt de echo.
• De metingen en bevindingen van de echoscopie worden vastgelegd in het systeem van de echoscopisch.
• De uitslag van de echo, het geheel aan metingen, bevindingen en conclusie, worden als pdf naar de aanvragende zorgverlener verstuurd.

2.9.2.3 Postproces

De verloskundige beschikt over de echo uitslag en kan deze met de cliënte bespreken.

2.9.3 Bedrijfsrollen en UML activity diagram

Deze use case onderscheidt twee bedrijfsrollen, namelijk de Zorgverlener Bron en de Zorgverlener Ontvanger zoals te zien in onderstaande tabel.

Bedrijfsrol	Activiteit
Echoscopist	Stelt de gegevens van de echouitslagen beschikbaar
Verloskundige zorgverlener	Ontvangen van echouitslagen

Tabel: Bedrijfsrollen gegevens echo-uitslag

2.9.4 Informatieoverdracht

2.9.4.1 Systemen & Systeemrollen

Zowel de zorgverlener Bron als de zorgzorgverlener Ontvanger maken ieder gebruik van een informatiesysteem:

• XIS (Zorgverlener Bron)
• XIS (Zorgverlener Ontvanger)

2.9.4.2 Transacties & Transactiegroepen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties. Een transactiegroep is een verzameling van bij elkaar horende transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht). Onderstaande tabel biedt een overzicht voor deze use case.

Deze transactie beschrijft het sturen van de uitslagen van een echoscopie tijdens de zwangerschaps van de echoscopist naar de verloskundig zorgverlener.

Use Case(s) (Scenario's)	Transactiegroep	Transacties	Systeemrol(len)	Systemen	Bedrijfsrollen
Gegevens perinatale screening	Registratie gegevens screening	Registratie Aanvraag 1e trimester SEO		XIS Zorgverlener Bron	Verloskundige of Gynaecoloog

Tabel: Registratie 1e trimester SEO

Use Case(s) (Scenario's)	Transactiegroep	Transacties	Systeemrol(len)	Systemen	Bedrijfsrollen
Gegevens perinatale screening	Registratie gegevens screening	Registratie 2e trimester SEO		XIS Zorgverlener Bron	Verloskundige of Gynaecoloog

Tabel: Registratie 2e trimester SEO (ECHO)

Use Case(s) (Scenario's)	Transactiegroep	Transacties	Systeemrol(len)	Systemen	Bedrijfsrollen
Uitslagen echoscopie in PDF	Zwangerschapsecho (PUSH)	Sturen echoscopie in PDF		XIS Zorgverlener Bron	Echoscopist
		Ontvangen echoscopie in PDF		XIS zorgverlener Ontvanger	Verloskundige zorgverlener

Tabel: Beschikbaar stellen gegevens echoscopie

2.9.5 Use case diagram

Onderstaande afbeelding toont bedrijfsrollen, activiteiten, systeemrollen, transacties en transactiegroep in samenhang.

Use case diagram beschikbaar stellen uitslagen echoscopie in PDF

2.10 Use case: Bevallingsgegevens

2.10.1 Doel en Relevantie

Deze use-case maakt het mogelijk dat kraamverzorgende en de gynaecoloog gegevens over de bevalling kunnen inzien. Een technische specificatie van de registratie van bevallingsgegevens vindt u in de FHIR implementatie gids.

2.10.2 Proces en Context (pre- en postproces)

2.10.2.1 Preproces

• De zwangere heeft een behandelrelatie met een verloskundige, huisarts of gynaecoloog voor zwangerschapsbegeleiding.

2.10.2.2 Proces

Basic flow bevallingsgegevens:  

2.10.3 Bedrijfsrollen en UML activity diagram

Deze use case onderscheidt twee bedrijfsrollen, namelijk de Zorgverlener Bron en de Zorgverlener Ontvanger zoals te zien in onderstaande tabel.

Bedrijfsrol	Activiteit
Verloskundige of Gynaecoloog	Stelt de gegevens over de bevalling beschikbaar
Verloskundige of Gynaecoloog	Wil de gegevens over de bevalling raadplegen

Bedrijfsrollen gegevens over de bevalling

Onderstaande afbeelding toont de verschillende activiteiten uit de procesbeschrijving die door de bedrijfsrollen worden uitgevoerd.

Activiteitendiagram Raadplegen gegevens over de bevalling

2.10.4 Informatieoverdracht

2.10.4.1 Systemen & Systeemrollen

Zowel de Zorgverlener Bron als de Zorgverlener Ontvanger maken ieder gebruik van een informatiesysteem:

• XIS (Zorgverlener Bron)
• XIS (Zorgverlener Ontvanger)

Deze systemen kennen ieder verschillende systeemrollen, die het uitwisselen van gegevens tussen deze systemen mogelijk maken. Zie hiervoor use case 1.

Het XIS van de Zorgverlener Ontvanger vervult de volgende systeemrol:

• PartusverslagRaadplegend Systeem in FHIR [GZ-1.1.1-PartusR-FHIR].

Het XIS van de Zorgverlener Bron vervult in deze use case de volgende systeemrol:

• PartusverslagBeschikbaarstellend Systeem in FHIR [GZ-1.1.1-PartusB-FHIR].

2.10.4.2 Transacties & Transactiegroepen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties. Een transactiegroep is een verzameling van bij elkaar horende transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht). Onderstaande tabel biedt een overzicht voor deze use case.

Deze transactie beschrijft nog invullen

Use Case(s) (Scenario's)	Transactiegroep	Transacties	Systeemrol(len)	Systemen	Bedrijfsrollen
Registreren bevallingsgegevens	Registreren bevallingsgegevens			XIS Zorgverlener Bron	Verloskundige zorgverlener
Raadplegen gegevens bevalling	Gegevens bevalling (PULL)	Raadplegen gegevens bevalling	GZ-1.1.1-PartusR-FHIR	XIS Zorgverlener Ontvanger	Zorgverlener Ontvanger
		Beschikbaar stellen gegevens bevalling	GZ-1.1.1-PartusB-FHIR	XIS Zorgverlener Bron	Zorgverlener Bron

Tabel: Tabel Raadplegen gegevens bevalling

2.10.5 Use case diagram

Onderstaande afbeelding toont bedrijfsrollen, activiteiten, systeemrollen, transacties en transactiegroep in samenhang.

Use case diagram raadplegen gegevens bevalling

2.10.6 Samenhang bedrijfsrollen, activiteiten, transacties, systeemrollen en transactiegroepen

Use Case(s) (Scenario's)	Transactiegroep	Transacties	Systeemrol(len)	Systemen	Bedrijfsrollen
Client vraagt via PGO gegevens bij zorgverlener op
Aanlevering Kernset Geboortezorg	Kernset Geboortezorg → Perined (PUSH)	Sturen Kernset Geboortezorg		XIS Zorgverlener Bron	GeboortezorgKernsetSturend
		Technische ontvangstbevestiging		XIS Zorgverlener Bron	GeboortezorgKernsetOntvangend
	Subset Screening → RIVM/Peridos (PUSH)	Sturen Subset Screening		XIS Zorgverlener Bron	GeboortezorgKernsetSubsetScreeningSturend
		Technische ontvangstbevestiging		XIS Zorgverlener Bron	GeboortezorgKernsetSubsetScreeningOntvangend
Zorgverlener registreert in het verloskundig dossier van de cliënt	Registreren verloskundige dossier	Registreren gegevens verloskundig dossier		XIS Zorgverlener Bron	Verloskundige
Zorgverlener stelt het verloskundig dossier van de cliënt beschikbaar	Overdracht verloskundig dossier (PUSH)	Sturen verloskundig dossier		XIS Zorgverlener Bron	Versturende zorgorganisatie
		Ontvangen verloskundig dossier		XIS Zorgverlener Ontvanger	Ontvangende zorgorganisatie
Zorgverlener registreert de gegevens uit de kraamzorgperiode	Registreren kraamzorg	Registreren kraamzorggegevens		XIS Zorgverlener Bron	Kraamverzorgende
Zorgverlener stelt gegevens uit de kraamzorg beschikbaar	Kraamzorggegevens (PUSH)	Sturen gegevens kraamzorg		XIS Zorgeverlener Bron	Kraamverzorgende
		Ontvangen gegevens kraamzorg		XIS Zorgverlener Ontvanger	Verloskundige zorgverlener
	Kraamzorggegevens (PUSH)	Sturen gegevens kraamzorg aan de JGZ		XIS Zorgeverlener bron	Kraamverzorgende
		Ontvangen gegevens kraamzorg		XIS Zorgverlener Ontvanger	Jeugdgezondheidszorg
Registreren acute fase	Registreren gegevens acute fase			XIS Zorgverlener Bron	Verloskundige zorgverlener
Overdracht acute fase	Sturen overdracht acute fase (PUSH)	Sturen gegevens vrouw acute fase		XIS Zorgverlener Bron	Verloskundige
		Ontvangen gegevens acute fase		XIS Zorgverlener Ontvanger	Gynaecoloog
	Raadplegen gegevens acute fase (PULL)	Raadplegen gegevens acute fase		XIS Zorgverlener Bron	Gynaecoloog
		Beschikbaar stellen gegevens acute fase (PUSH)		XIS
Gegevens perinatale screening	Gegevens perinatale screening (PUSH)	Sturen gegevens screening		XIS Zorgverlener Ontvanger	Zorgverlener Bron
	Technische ontvangstbevestiging gegevens screening	Ontvangen perinatale screening		Peridos (RIVM)
	Sturen gegevens screening (PUSH)	Sturen CT-Aanvraag		XIS Zorgverlener Ontvanger	GeboortezorgAanvraagCombinatietestSturend
	Technische ontvangstbevestiging gegevens screening	Ontvangen CT-aanvraag			GeboortezorgAanvraagCombinatietestOntvangend
	Registratie gegevens screening	Registratie Aanvraag 1e trimester SEO		XIS Zorgverlener Bron	Verloskundige of Gynaecoloog
	Registratie gegevens screening	Registratie NIPT		XIS Zorgverlener Bron	Verloskundige of Gynaecoloog
	Registratie gegevens screening	Registratie 2e trimester SEO		XIS Zorgverlener Bron	Verloskundige of Gynaecoloog
	Sturen gegevens screening (PUSH)	Sturen Counseling		XIS Zorgverlener Ontvanger	GeboortezorgCounselingSturend
	Technische ontvangstbevestiging gegevens screening	Ontvangen Counseling			GeboortezorgCounselingOntvangend
Raadplegen bloeduitslagen	Bloeduitslagen (PULL)	Raadplegen bloeduitslagen		XIS Zorgverlener Ontvanger	verloskundige zorgverlener
		Beschikbaar stellen bloeduitslagen		XIS zorgverlener Bron
Uitslagen echoscopie in PDF	Zwangerschapsecho (PUSH)	Sturen echoscopie in PDF		XIS Zorgverlener Bron	Echoscopist
		Ontvangen echoscopie in PDF		XIS zorgverlener Ontvanger	Verloskundige zorgverlener
Registreren bevallingsgegevens	Registreren bevallingsgegevens			XIS Zorgverlener Bron	Verloskundige zorgverlener
Raadplegen gegevens bevalling	Gegevens bevalling (PULL)	Raadplegen gegevens bevalling	GZ-1.1.1-PartusR-FHIR	XIS Zorgverlener Ontvanger	Zorgverlener Ontvanger
		Beschikbaar stellen gegevens bevalling	GZ-1.1.1-PartusB-FHIR	XIS Zorgverlener Bron	Zorgverlener Bron

Tabel overzicht

3 Aanvullende informatie

In dit deel van het FO wordt een opsomming gegeven van de zorginformatiemodellen, zibs, die in de dataset worden gebruikt. Een belangrijke afspraak is dat zibs uit publicatie 2017 worden gebruikt, omdat bij start van ontwikkeling van de dataset dit de vingerende dataset was en er hiervoor FHIR profielen zijn ontwikkeld. Echter, in publicatie 2020 zijn zibs of waardelijsten beschikbaar die mede gebaseerd zijn op commentaar uit de Expertgroep Eenheid van Taal geboortezorg. Een aantal van deze zibs worden gebruikt in dataset 3.2. Bij een zib zal een beschrijving worden gegeven hoe de zib moet worden gebruikt in de systemen en uit welke publicatie de zib en/of waardelijsten komen.

3.1 Aanwijzingen / eisen voor functionaliteit van systemen per zib

PWD versie 3.2. bestaat uit zorginformatiebouwsteenen (zibs) of geboortezorgspecifieke bouwstenen (CIMs). Hieronder een overzicht van zibs en kandidaat zib(s) die in de dataset versie 3.2 worden gebruikt. Per zib wordt een beschrijving gegeven hoe deze in de geboortezorg gebruikt wordt en welke functionele eisen aan de systemen worden gesteld. Alle informatie over een zib kan geraadpleegd worden op Art Decor waar de zibs publicatie 2017 en zib publicatie 2020 zijn gepubliceerd. Als een zib uit de lijst met zibs wordt geselecteerd kan bij de omschrijving alle achtergrondinformatie van de zib geraadpleegd worden. Door de zib te openen (naast Dataset, knop Concepten zib)kunnen de concepten in de zib geraadpleegd worden.

Gegevensmodel/zib	Publicatie	Functionele eis	Functioneel
Betaler	2017	Gegevens over betaler zijn nieuw in de geboortezorg dataset 3.2. Het is geïntroduceerd door de kraamzorg, maar relevant voor alle partijen in de geboortezorg. Noot: Het is voor te stellen dat werkprocessen in de diverse betrokken zorginstellingen verschillend zijn, waardoor gegevens met betrekking tot betaler verschillend kunnen worden verwerkt.	zib Betaler
Contact	2017	De zib wordt gebruikt voor alle contactmomenten in de geboortezorg. Dit kunnen bijvoorbeeld zijn prenatale controles, intake thuis, kraamzorg tijdens kraambed, SEO, etc. Voorbeelden van de zib toegepast op de geboortezorg zijn <hier> beschikbaar
Contactpersoon	2017	In de geboortezorg is de partner van de vrouw een contactpersoon. Bij relatie kan de zorgverlener aangeven of het bijvoorbeeld gaat om partner van de vrouw of echtgenoot van de vrouw. Bij rol kan dan worden aangegeven dat het gaat om eerste contactpersoon. De waardelijsten bij Relatie en Rol worden gebruikt, maar niet elke waarde is relevant in de geboortezorg.	zib Contactpersoon
Patiënt	2017	In de geboortezorg wordt de zib gebruikt voor het vastleggen van gegevens van de vrouw/ zwangere en van het kind. Er is nog discussie over het gebruik van de zib voor een foetusdossier. Voor het kind is aan de zib is het element Rangnummer toegevoegd voor vastleggen van meerlinggegevens van het kind en het element Geboorteplaats van het kind.	zib Patiënt
Zorgverlener	2017	Indien een identificatienummer als UZI of AGB nummer wordt meegegeven, moeten naam en nummer overeenkomen. Ook de rol die de zorgverlener in het zorgproces vervult, kan worden vastgelegd. Dit kan bijvoorbeeld hoofdbehandelaar of verwijzer zijn. Zie handreiking van de KNMG Handreiking verantwoordelijkheidsverdeling. NOOT: de waardelijst voor ZorgverlenersRol, OID 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.17.1.5, is de nieuwe versie van de waardelijst gebruikt die al in prepublicatie 2019 staat. Het element Specialisme is het Medisch specialisme van de zorgverlener. Het betreft hierbij de erkende medische specialismen zoals vermeld in de wet BIG. Bijvoorbeeld huisarts of cardioloog. Voor de geboortezorg is dit wat opgerekt en een domeinspecifieke waardelijst, ZorgverlenerType_32, gemaakt. Deze waardelijst bestaat uit specialismen die ook in UZI en AGB codelijsten staan aangevuld met concepten en coderingen uit Snomed CT. Deze waardelijst is bedoeld voor gegevensuitwisseling in de keten geboortezorg. Voor uitwisseling met domeinen buiten de geboortezorg voldoen de coderingen uit UZI- en AGB codelijsten. Ten behoeve van de gebruikersvriendelijkheid willen zorgverleners dat gemakkelijk collega zorgverleners gevonden en vastgelegd kunnen worden waarmee wordt samengewerkt. Ook een sociale kaart kan hierbij helpen. Als een zorgverlener wordt geselecteerd dan worden door het systeem automatisch alle gegevens van die zorgverlener, inclusief het ZorgverlenerIdentieficatienummer, vastgelegd. Een andere mogelijkheid is dat de zorgverlener de naam van een collega zorgverlener vastlegt waarna het systeem de rest van de gegevens van die zorgverlener vastlegt.	zib Zorgverlener
Zorgaanbieder	2017	Voorbeelden zijn: verloskundepraktijk, ziekenhuis, kraamzorg organisatie, huisartsenpraktijk. Ook hier willen zorgverleners dat een zorgaanbieder makkelijk te vinden is en geselecteerd kan worden, waarna het systeem de gegevens van de zorgaanbieder automatisch vastlegt. Vaak zijn het ZorgaanbiederIdentieficatienummer en de OrganisatieNaam voldoende. Een zorgverlener kan ook zelf een OrganisatieNaam invullen waarna het systeem automatisch de rest van de gegevens vastlegt, waaronder het orgaabiederIdentificatienummer en de naam van de zorgaanbieder.	zib Zorgaanbieder
Informed Consent	kandidaat zib	De bouwsteen Informed consent specificeert de gegevens voor de geïnformeerde toestemming van de patiënt en is gebaseerd op de FHIR Resource Consent. Deze bouwsteen is als kandidaat zib ingediend bij het zib-centrum. De bouwsteen kan gebruikt worden om de toestemming van de vrouw vast te leggen voor zowel de primaire zorgverlening als de aanlevering van gegevens naar Perined en het RIVM. De publicatie Consent is hierbij als bron gebruikt. NOOT: er is een landelijke ontwikkeling voor online toestemmingsvoorziening. Deze is echter nog niet breed in de gezondheidszorg geïmplementeerd. Daarom de bouwsteen Informed consent.
Patiëntbespreking	2020	In de geboortezorg zijn het MDO en het POP de meest gebruikte vormen van patiëntbespreking.	zib Patiëntbespreking
Zorgepisode	2020	De toepassing van de zorgepisode in de geboortezorg wordt toegelicht in de publicatie 'Zandkasteel, of zandbak? Whitepaper Zorgepisodes Geboortezorg'. <url nog toevoegen'. Figuur 6 geeft een visuele weergave van het gebruik van zorgepisode in de geboortezorg.	zib Zorgepisode
Zorgteam	2020	Aan de groep gegevens ZorgTeamLid is de subbouwsteen Tijdsinterval toegevoegd. Aan het zorgteam in de geboortezorg kan een tijdelijk lid worden toegevoegd waarbij met behulp van het tijdsinterval kan worden aangegeven wanneer dit lid onderdeel was van het zorgteam. Bijvoorbeeld, de kinderarts kan later in de zwangerschap aan het team worden toegevoegd, met de tijdsinterval kan worden aangegeven wanneer deze lid is/was van het zorgteam.	zib Zorgteam
Behandelaanwijzing	2017	In de geboortezorg gaat het om het element Behandeling. In deel Vrouw in de dataset gaat het mn om de waarde 'Toediening van een bloedproduct'. Het is voor te stellen dat het voor kan komen dat voor de vrouw ook andere waarden relevant kunnen zijn afhankelijk van de toestand van de vrouw. Dit zal dan het geval zijn bij opname in het ziekenhuis. Voor het kind kan de zib, met element Behandeling worden gebruikt om vast te leggen of ouders toestemming hebben gegeven voor het toedienen van een bloedproduct. Indien door de kinderarts/neonatoloog besloten wordt dat ten behoeve van het kind het geven van een bloedproduct noodzakelijk is dan worden ouders getoetst op 'ter zake wilsbekwaam' (juridische term) waarna het kind wordt behandeld. Dit gegeven is op dat moment van toepassing, maar wordt niet gedeeld in de keten geboortezorg om verwarring te voorkomen.	zib Behandelaanwijzing
Verrichting	2017	De zib wordt meerdere keren in de dataset gebruikt, in verschillende context. Voor elke context is een waardelijst gemaakt, bijvoorbeeld VerrichtingType_Zwangerschap. Bij elke waardelijst gaat het om een deelverzameling van Snomed CT in het algemeen en in het bijzonder de ReferentieSet 146481000146103 |Dutch obstetric procedures simple reference set (metadata)|. Deze referentieset zal maart 2021 in de publicatie van Snomed CT zitten. In de zib zit een element 'Indicatie' welke verwijst naar de zib Probleem. In de dataset is hier steeds verwezen naar de zib Probleem gebruikt in de dezelfde context als de zib Verrichting. Bijvoorbeeld, de zib Verrichting wordt gebruikt in het deel Zwangerschap. Bij indicatie wordt verwezen naar zib Probleem in eveneens het deel Zwangerschap.	zib Verrichting
Alert	2017	Een alert beschrijft een klinisch of administratief feit dat onder de aandacht van de gebruikers van de klinische systemen wordt gebracht , om er bij het vormen van diagnostisch en therapeutisch beleid of bij de omgang met de patiënt rekening mee te houden, meestal wegens een veiligheidsrisico. In het EPD is dit gegeven dan vaak 'gevlagd' om er aandacht op te leggen. Bijvoorbeeld: moeder kan een dragen van een infectie zijn wat een veiligheidsrisico kan zijn voor het kind, het gezin of de kraamverzorgende.	zib Alert
AllergieIntolerantie	2017	De zib is erg uitgebreid voor het domein geboortezorg. Gebaseerd op dataset 2.3 wordt alleen het element VeroorzakendeStof met een voor de geboortezorg relevante waardelijst. De reden hiervoor is dat de relevante allergie gevraagd wordt aan de vrouw. Indien de zorgverlener van mening is dat een aangegeven allergie uitgezocht moet worden zal deze de vrouw doorsturen naar een relevant medisch specialist. Door deze specialist kunnen gegevens mbt AllergieIntolerantie gedeeld worden met de zorgverlener in de geboortezorg.	zib AllergieIntolerantie
Blaasfunctie	2017	De blaasfunctie is van belang tijdens het kraambed en bij nacontrole door een verloskundig zorgverlener. De zib is in zijn geheel in de dataset opgenomen, maar het is voor te stellen dat alleen de elementen UrineContinentie, Incontinentiemateriaal en Toelichting direct zichtbaar zijn op de user interface. <nog bespreken met expertgroep voor teopassing bij nacontrole door verloskundig zorgverlener>	zib Blaasfunctie
Darmfunctie	2017	De darmfunctie is van belang tijdens het kraambed en bij nacontrole door een verloskundig zorgverlener. De zib is in zijn geheel in de dataset opgenomen, maar het is voor te stellen dat het element Stoma niet direct zichtbaar is op de user interface. <nog bespreken met expertgroep voor teopassing bij nacontrole door verloskundig zorgverlener>	zib Darmfunctie
Probleem	2017	Er kunnen zich problemen voordoen in elke fase van de zwangerschap. Om die reden is de zib Probleem meerdere keren opgenomen in de dataset, steeds in een andere context. Voor de specifieke context zijn waardelijsten gemaakt welke deelverzamelingen zijn van Snomed CT. Daar waar in dataset 2.3 de diagnoses als aparte elementen zijn opgenomen in de dataset, zijn deze in dataset 3.2 opgenomen in een waardelijst. Bijvoorbeeld, de aandoeningen onder de groep Diagnose (peri23-dataelement-82268) in deel Zwangerschap (peri23-dataelement-3), zijn in dataset 3.2 opgenomen in de waardelijst ProbleemNaam_Zwangerschap bij element ProbleemNaam (peri32-dataelement-1184) in zib Probleem (Zwangerschap) (peri32-dataelement-1180). Bij elkaar vormt de inhoud van de waardelijsten een ReferentieSet in Snomed CT. Deze RefSet is nog in de maak en zal naar verwachting in de 2e publicatie van 2021 gepubliceerd worden. Ook vindt overleg plaats met de DHD om de inhoud van de waardelijsten af te stemmen met de diagnoses in de Diagnosethesaurus (DT). Ontbrekende diagnoses in de DT zullen via het beheerproces van de DHD worden toegevoegd aan de DT.	zib Probleem
VoedingspatroonZuigeling	2017		zib VoedingspatroonZuigeling
Wond	2017	De zib Wond is opgenomen in de dataset ten behoeve van de zorgverlening in de postnatale fase. Alle eigenschappen van een wond kunnen met deze zib worden vastgelegd. Of dit noodzakelijk is, is afhankelijk van de wondverzorging bij de kraamvrouw. <nog bespreken met expertgroep en evt. aanvullen>	zib Wond
Zwangerschap	2020	De zib Zwangerschap van 2017 was ongeschikt voor de geboortezorg. Nav wijzigingsverzoeken is zib Zwangerschap 2020 gemaakt. Daarom is deze zib opgenomen in dataset 3.2. Een nog ontbrekend element 'Wijze einde zwangerschap' is in de dataset aan de zib toegevoegd. (maart 2021, dit element moet nog goed worden uitgewerkt)	zib Zwangerschap
MedicatieGebruik	2017		zib MedicatieGebruik
Bloeddruk	2017	De zib wordt gebruikt in de geboortezorg. Elementen als Actuele bloeddruk en hoogste diatolische tensie komen niet terug in dataset 3.2. Als het een zorgverlener, bijvoorbeeld de gynaecoloog, gaat om de laatst gemeten bloeddruk bij de verloskundige kan deze worden opgevraagd. Als het gaat om alle gemeten bloeddrukken moeten alle gemeten bloeddrukken tijdens de prenatale controles gedeeld kunnen worden.	zib Bloeddruk
Hartfrequentie	2017		zib Hartfrequentie
LaboratoriumUitslag	2017		zib LaboratoriumUitslag
Lichaamsgewicht	2017	Deze zib wordt 'as is' gebruikt als het gaat om het gewicht van de vrouw. Als het gaat om het geboortegewicht van de baby dan is de zib gespecialiseerd, de coderingen betreffen het geboortegewicht. Het betreft immers een uniek gewicht, eenmalig gemeten, welke niet veranderd in de tijd. Gaat het om het gewicht van de baby in de kraamweek, dan is dit weer de zib Lichaamsgewicht.	zib Lichaamsgewicht
Lichaamslengte	2017	Deze zib wordt 'as is'.	zib Lichaamslengte
Lichaamstemperatuur	2017	Wordt mn in de kraamzorg gebruikt. Geen bijzonderheden.	zib Lichaamstemperatuur
Polsfrequentie	2017	Wordt mn in de kraamzorg gebruikt. Geen bijzonderheden.	zib Polsfrequentie
Schedelomvang	2017	De zib wordt gebruikt in de context van een echoscopie, de schedelomvang van de foetus, en in de context van het lichamelijk onderzoek van de pasgeborene. De waarde van de schedelomvang is gekoppeld aan verschillende codes afhankelijk van de context.	zib Schedelomvang
Alcoholgebruik	2017	De status van het alcoholgebruik en de hoeveelheid alcohol stonden in dataset 2.3, maar in 1 waardelijst. In de zib is er een onderscheidt gemaakt. De waarden in de waardelijst bij AlcoholGebruikStatus zijn gekoppeld aan concepten geplaatst in de context van de zwangerschap.	zib AlcoholGebruik
Burgerlijke staat	2017	Het gaat in de zib om de burgerlijke staat van een mens in de zin en betekenis van het burgerlijk wetboek. In de zib Gezinssituatie wordt naar deze zib verwezen. Beide maken deel uit van dataset 3.1 (kraamzorg) en zijn daarom overgenomen in dataset 3.2.	zib BurgelijkeStaat
Drugsgebruik	2017	Soort drugs is in dataset 3.2 vervangen door DrugsOfGeneesmiddelSoort met eigen waardelijst. De waarden in de waardelijst bij DrugsGebruikStatus zijn gekoppeld aan concepten geplaatst in de context van de zwangerschap.	zib DrugsGebruik
Familieanamnese	2017		zib Familieanamnese
Gezinssituatie	2017		zib Gezinssituatie
Gezinssituatie van kind	2017		zib GezinssituatieKind
Nationaliteit	2017		zib Nationaliteit
Opleiding	2017	De zib Opleiding van 2017 wordt gebruikt, maar met de nieuwe versie van de waardelijst; SchooltypeCBSCodelijst. Dit omdat deze waardelijst (gebaseerd op de CBS codelijst) meer van deze tijd is. In samenwerking met de NHG is een nieuwe waardelijst vastgesteld, waarbij ook input vanuit de GGZ is geleverd.	zib Opleiding
Participatie in Maatschappij	2017	Het element Vrijetijdsbesteding vond de expertgroep Eenheid van Taal niet relevant voor de geboortezorg. Om die reden is dit element niet opgenomen in de dataset.	zib ParticipatieInMaatschappij
Taalvaardigheid vrouw en gezin	2017		zib Taalvaardigheid
TabakGebruik	2017		zib TabakGebruik
Woonsituatie	2017		zib Woonsituatie
Apgar score	2017	Geen bijzonderheden	zib ApgarScore
Conditie kraamvrouw	2017		zib BarthelIndex
Adresgegevens	2017	Geen bijzonderheden.	sub zib Adresgegevens
Contactgegevens	2017	Geen bijzonderheden.	subzib Contactgegevens
FarmaceutischProduct	2017		subzib FarmaceutischProduct
Naamgegevens	2017	Geen bijzonderheden.	subzib Naamgegevens
Tijdsinterval	2017	Geen bijzonderheden.	subzib Tijdsinterval
Anatomische locatie	2020		subzib AnatomischeLocatie
Metingen	2020	De blauwdruk zib Meting is gebruikt voor alle metingen die in dataset 3.2 zijn opgenomen. Hierbij is steeds hetzelfde patroon van de zib gevolgd met elementnamen en coderingen die specifiek zijn voor de meting. Bijvoorbeeld, Fundushoogte (Meting) (peri32-dataelement-3415). Op Rootconceptniveau heeft het rootconcept de naam van de meting gekregen. Het element FundushoogteWaarde is gespecificeerd met datastype en gekoppeld aan het juiste concept en code in de terminologie (peri32-dataelement-3417).	blauwdrukzib Meting
Observaties	kandidaat zib

3.1.1 Aanwijzingen / eisen voor functionaliteit, algemeen

Hieronder een aantal algemene eisen voor de systemen in de geboortezorg op basis van ervaringen en vragen van zorgverleners.

1. Inbouwen zorginformatiebouwstenen, zibs, in systemen omdat alles moet worden ingevuld door de zorgverlener: de zibs kunnen in zijn geheel worden ingebouwd in de systemen. Dit betekent niet dat alles van de zib op het scherm aan de zorgverlener moet worden getoond. Een voordeel is wel dat gegevens uit andere systemen, gebaseerd op de zibs, ontvangen en getoond kunnen worden. Bijvoorbeeld in de kraamzorg zullen kraamverzorgenden niet alle elementen in een zib nodig hebben om hun zorg vast te leggen. Zij moeten echter wel gegevens vanuit de obstetrie of kinderarts kunnen inzien/ ontvangen. Denk aan Problematiek kind.
2. Lange waardelijsten worden door leveranciers soms gebruiksonvriendelijk ingebouwd en aangeboden aan de zorgverlener. Het systeem moet een lange waardelijst op een gebruiksvriendelijke manier aanbieden aan de zorgverlener.Bijv bij een waardelijst met hiërarchie eerst de hiërarchie tonen, bij aanklikken van een begrip kan deze hiërarchie worden geopend waarna de zorgverlener de juiste waarde kan selecteren. Een ander voorbeeld is het lichamelijk onderzoek van een pasgeborene. De elementen met waardelijsten kunnen op het scherm getoond worden, maar ook een grafische weergave is denkbaar. Als de zorgverlener op het hoofd klikt worden de antwoord mogelijkheden getoond. Weer een ander voorbeeld kan zijn dat bij lange waardelijsten een zoekfunctie wordt ingebouwd waarbij na het invullen van 3 letters suggesties worden getoond, waarna de zorgverlener de juiste waarde kiest. Maw, alles wat de zorgverlener kan helpen om hun verleende zorg juist vast te leggen op een zo gebruiksvriendelijke manier is wenselijk. De leveranciers kent waarschijnlijk nog veel meer voorbeelden.
3. In een waardelijst staat bij sommige waarde een omschrijving die gebruikt moet worden las informatie aan de zorgverlener, zodat voor hen duidelijk is wat met de waarde wordt bedoeld. Bijvoorbeeld, bij de psychosociale anamnese is de zib Probleem opgenomen voor sociale problemen. Een van de problemen is een laag gezinsinkomen. In de omschrijving wordt aangegeven wat er onder een laag gezinsinkomen wordt verstaan: 'Hierbij gaat het om een netto gezinsinkomen lager dan 1000 euro per maand'.
4. In de dataset is een veld 'Omschrijving' opgenomen. De tekst in dit veld dient als informatie voor de zorgverlener. Systemen moeten deze tekst aanbieden als een informatieveld bij het element (bijvoorbeeld, als je met de cursor over het veld gaat verschijnt een 'i' waarna de zorgverlener de informatie kan lezen.
5. In de dataset is een veld 'Operationalisatie' opgenomen. Dit veld bevat concrete aanwijzingen voor het element in de dataset. Bijvoorbeeld, bij het element Etniciteit is opgenomen 'Zorgverlener: kies uit de waardelijst de juiste etniciteit van uw patiënt, conform het schema zoals dit door de KNOV is opgesteld (zie Bron)'.
6. Bij de dataset view is in de waardelijsten van de zibs 2017 veelal de Engelse term uit Snomed CT opgenomen. Echter, voor de zorgverlener moet dit een Nederlandse zorgverlener vriendelijke term zijn. In de waardelijst op Art Decor is deze term beschreven in de kolom 'Omschrijving'. Het gaat dan om een Nederlandse voorkeursterm zoals opgenomen in Snomed CT of een Nederlandse term vastgesteld in de zib.
7. Regel in genummerde lijst

4 Referenties

Auteur(s)	Titel	Versie	Datum	Bron	Organisatie
	Ontwerp PWD 3.2.			Informatiestandaard Geboortezorg	Nictiz

Referenties

5 Release notes

Versie	Datum	Omschrijving

Release Notes