Functioneel Ontwerp AllergieIntolerantie

Uit informatiestandaarden
< MedMij:Vprepub-2020.01
Versie door Eduard de Rijcke (overleg | bijdragen) op 11 aug 2020 om 10:13 (Added 2020.01 - Summer Release Notes)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen


MedMij:Vprepub/Issuebox

Naar medmij.nl
Medicatie Proces
AfsprakenstelselFunctioneelTechnischAfspraken-Functioneel-Technisch

1 Inleiding

1.1 Algemeen

Dit functioneel ontwerp beschrijft het verzamelen van allergie- en intolerantiegegevens door een patiënt. Tevens beschrijft dit functioneel ontwerp hoe deze allergie- en intolerantiegegevens ingezien kunnen worden door middel van een PGO. Daarnaast betreft deze inleiding een specifieke aanvulling op de overkoepelende inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.

Voor uitwisseling van allergie- en intolerantiegegevens worden de volgende zibs gebruikt:

  • Patiënt;
  • Zorgaanbieder;
  • Zorgverlener;
  • Contactpersoon;
  • AllergieIntolerantie.

1.2 Doelgroep

De doelgroep voor deze pagina wijkt niet af van de algemene doelgroep van de MedMij functionele ontwerpen.

1.3 Kaders en uitgangspunten

1.3.1 Richtlijn

Geen nadere specificatie, anders dan genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.

1.3.2 Infrastructuur

Geen nadere specificatie, anders dan genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.

1.3.3 Geografische reikwijdte

Geen nadere specificatie, anders dan genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.

1.4 Kwalificatie

1.4.1 Introductie

MedMij:Vprepub/Kwalificatie

2 Use Cases

2.1 Use case 1: Raadplegen allergie- en intolerantiegegevens door patiënt

2.1.1 Doel en relevantie

Het voor patiënten mogelijk maken regie op hun eigen gezondheid te nemen door inzicht te geven in de geregistreerde allergieën en intoleranties die over henzelf gaan.

2.1.2 Domein

Allergie- en intolerantiegegevens in het domein van zorgaanbieders en patiënten.

2.1.3 Context

Het gaat om het electronisch en gestructureerd beschikbaar maken van de allergie- en intolerantiegegevens vanuit een zorgaanbiederssysteem (XIS) naar een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO). Deze pagina bevat (verwijzingen naar) beschrijvingen van:

  • Informatie;
  • Bedrijfsrollen (actoren);
  • Proces;
  • Systemen;
  • Systeemrollen;
  • Transactiegroepen en transacties, inclusief de inhoud van deze transacties.

De beschrijving is infrastructuuronafhankelijk.

2.1.4 Informatie

De informatie-elementen die van toepassing zijn, zijn gedefinieerd in ART-DECOR.

2.1.4.1 Raadplegen AllergieIntolerantie-gegevens

Er zijn géén specifieke filtermogelijkheden (query parameters) gedefinieerd voor het raadplegen van allergie- en intolerantiegegevens. Bij het raadplegen van allergie- en intolerantiegegevens wordt om alle gegevens behorende bij de patiënt gevraagd.

2.1.4.2 Beschikbaarstellen AllergieIntolerantie-gegevens

Informatie elementen in allergie- en intolerantiegegevens staan hieronder. Deze informatie is ook in een nieuw tabblad te openen.

Dit betreft de inhoud van de transactie opleveren van allergie- en intolerantiegegevens. Uitgangspunt voor de transactie zijn de concepten en kardinaliteiten van de zibs AllergieIntolerantie en de bijbehorende Patiënt, Zorgverlener, Zorgaanbieder, Contactpersoon.

2.1.5 Bedrijfsrollen

Deze use case onderscheidt twee bedrijfsrollen, namelijk de Patiënt en de Zorgaanbieder zoals te zien in onderstaande tabel.

Bedrijfsrol Activiteit
Patiënt Wil zijn AllergieIntolerantie-gegevens raadplegen
Zorgaanbieder Stelt AllergieIntolerantie-gegevens beschikbaar

Bedrijfsrollen AllergieIntolerantie

Onderstaande afbeelding toont de verschillende activiteiten uit de procesbeschrijving die door de bedrijfsrollen worden uitgevoerd.

Activiteitendiagram Raadplegen AllergieIntolerantie-gegevens

Activiteitendiagram Raadplegen AllergieIntolerantie-gegevens

2.1.6 Procesbeschrijving

2.1.6.1 Patient journey - Roos Dalstra

Het verhaal van de 'patient journey' van Roos Dalstra vindt u hier.

Hieronder een voor Roos relevante situaties waarbij het raadplegen van een haar allergie- en intolerantiegegevens een rol speelt.

Doordat Roos de huisarts toestemming heeft gegeven om haar gegevens te delen kan informatie worden uitgewisseld. Als er bijvoorbeeld iets in de medicatie wordt gewijzigd, dan ziet Roos dit in haar persoonlijke gezondheidsomgeving terug. Maar ook oudere opgeslagen informatie kan Roos raadplegen en opslaan in de PGO, zoals bijvoorbeeld haar bloeduitslagen en bekende allergieën.

Aangezien Roos alles netjes heeft bijgehouden in haar persoonlijke gezondheidsomgeving kan zij het ziekenhuis haar medicatiegegevens laten zien en laten uploaden naar het ziekenhuisinformatiesysteem. Hierdoor heeft de internist een snel en accuraat overzicht van de huidige medicatie van Roos. Ook heeft de internist inzicht in de hoeveelheid insuline die ze extra heeft gespoten toen haar bloedsuikers te hoog waren de afgelopen week. Roos autoriseert het ziekenhuis ook om haar laboratoriumwaarden in te zien, zo kunnen ze zien welke bloedwaarden ze de afgelopen tijd had. De internist merkt op dat Roos lichte verhoging heeft, en na onderzoek concludeert hij dat ze een blaasontsteking heeft. De internist ziet in het medicatieoverzicht dat Roos allergisch is voor de antibiotica die meestal bij blaasontstekingen worden gebruikt, waarna hij een ander middel voorschrijft. Doordat Roos eerder de allergie- en intolerantiegegevens van haar bij haar huisarts heeft geraadpleegd was de internist op de hoogte van haar antibiotica-allergie.

2.1.6.2 Proces

Het stuk van het proces waar het in deze use case om gaat is:

  • Het systeem van een zorgaanbieder (XIS) stelt AllergieIntolerantie-gegevens van de patiënt beschikbaar aan het systeem van een patiënt (PGO).

Deze paragraaf vervolgt met een beschrijving van precondities, processtappen, en postcondities.

2.1.6.2.1 Preconditie

De patiënt heeft toestemming gegeven voor het elektronisch uitwisselen van de AllergieIntolerantie-gegevens tussen het betreffende XIS en het eigen PGO.

De patiënt wil allergie- en intolerantiegegevens inzien en de zorgaanbieder stelt deze ook beschikbaar.

Een patiënt kan steeds zelf het initiatief nemen om de AllergieIntolerantie-gegevens op te halen, maar het is ook mogelijk dat de PGO geconfigureerd is om dit 'automatisch' te doen. Dit maakt voor de scope van deze use case beschrijving geen verschil.
2.1.6.2.2 Proces stappen
  • Het systeem van de persoon (PGO) raadpleegt de beschikbare AllergieIntolerantie-gegevens.
  • Het systeem van de zorgaanbieder (XIS) stelt de AllergieIntolerantie-gegevens beschikbaar voor de persoon.
  • De persoon gebruikt de PGO om zijn AllergieIntolerantie-gegevens in te zien.
2.1.6.2.3 Post conditie

De persoon kan zijn AllergieIntolerantie-gegevens inzien via de PGO.

2.1.7 Systemen & Systeemrollen

Zowel de persoon als de zorgaanbieder maken ieder gebruik van een informatiesysteem:

  • PGO (patiënt)
  • XIS (zorgaanbieder)

Deze systemen kennen ieder verschillende systeemrollen, die het uitwisselen van gegevens tussen deze systemen mogelijk maken. Hier gaat het om de allergie- en intolerantiegegevens van zorgaanbieder naar de patiënt.

Systeem Naam systeemrol Systeemrolcode Omschrijving
PGO AllergyIntolerantiegegevensRaadplegend MM--AIR-FHIR Raadplegen AllergieIntolerantie bij zorgaanbieder
XIS AllergyIntolerantiegegevensBeschikbaarstellend MM--AIB-FHIR Beschikbaarstellen AllergieIntolerantie aan de patiënt

Zie ook onderstaande afbeelding.

Componenten diagram

Componenten diagram van systemen en systeemrollen

2.1.8 Transacties & Transactiegroepen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties. Een transactiegroep is een verzameling van bij elkaar horende transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht). Onderstaande tabel biedt een overzicht voor deze use case.

Transactiegroep Transactie Systeemrolcode Systeem Bedrijfsrol Technisch
AllergieIntolerantie-gegevens (PULL) Raadplegen AllergieIntolerantie-gegevens MM--AIR-FHIR PGO Patiënt AllergieIntolerantie in FHIR
Beschikbaarstellen AllergieIntolerantie gegevens MM--AIB-FHIR XIS Zorgaanbieder

2.1.9 Use case diagram

Onderstaande afbeelding toont bedrijfsrollen, activiteiten, systeemrollen, transacties en transactiegroep in samenhang.

Use case diagram inzien AllergieIntolerantie-gegevens

Use case diagram inzien AllergieIntolerantie-gegevens

2.2 Use case 2: Raadplegen medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling door patiënt

Dit is een alternatief voor use case 1 dat zich beperkt tot het ontsluiten van medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens die afkomstig zijn uit de informatiestandaard Medicatieproces 6.12.

2.2.1 Doel en relevantie

Het voor patiënten mogelijk maken regie op hun eigen gezondheid te nemen door inzicht te geven in medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens die over henzelf gaan. De medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens van ICA (Intolerantie, Contra-indicaties en Allergieën) versie 6.12 betreffen een HL7v3-messaging standaard. Deze use case gaat uit van conversie van deze HL7v3-gegevens naar FHIR-resources.

2.2.2 Domein

Medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens.

2.2.3 Context

Het gaat om het elektronisch en gestructureerd beschikbaar maken van medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens vanuit een zorgaanbiederssysteem (XIS) - met behulp van een vertaling naar FHIR - naar een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO): we noemen dit medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling. Deze pagina bevat (verwijzingen naar) beschrijvingen van:

  • informatie
  • bedrijfsrollen (actoren),
  • proces,
  • systemen,
  • systeemrollen,
  • transactiegroepen en transacties, inclusief de inhoud van deze transacties.

De beschrijving is infrastructuur-onafhankelijk.

2.2.4 Informatie

De informatie-elementen die van toepassing zijn, zijn gedefinieerd in ICA 6.12 en de bijbehorende vertaling naar het CIO-datamodel (Contra-indicaties en overgevoeligheden). De medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens in ICA-6.12 zijn vertaald naar het CIO-datamodel voor het onderdeel AllergieIntolerantie. Eventuele negatieve (ontkennende) overgevoeligheden maken hier géén onderdeel van uit. Deze mogen ook officieel niet uitgewisseld worden volgens 6.12, maar als dit tóch gebeurt, worden deze uitgefilterd via de mapping.

2.2.4.1 Raadplegen medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling

Er zijn géén specifieke filtermogelijkheden (query parameters) gedefinieerd voor het raadplegen van medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling. Bij het raadplegen van medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling wordt om alle gegevens behorende bij de patiënt gevraagd.

2.2.4.2 Beschikbaarstellen medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling

Informatie elementen in medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling staan hieronder. Deze informatie is ook in een nieuw tabblad te openen.

Dit betreft de inhoud van de transactie met medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling. Uitgangspunt voor de transactie zijn de concepten en kardinaliteiten van de zibs AllergieIntolerantie en de bijbehorende Patiënt, Zorgverlener, Zorgaanbieder, Contactpersoon. Afwijkingen hiervan zijn gedocumenteerd in CIO-5.

2.2.5 Bedrijfsrollen

Deze use case kent twee bedrijfsrollen.

Bedrijfsrol Activiteit
Patiënt Wil medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling raadplegen
Zorgaanbieder Stelt medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling beschikbaar

Bedrijfsrollen medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling

Onderstaande afbeelding toont de bedrijfsrollen en de activiteiten die zij uitvoeren.

Raadplegen medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling

Activiteitendiagram Raadplegen medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling

2.2.6 Procesbeschrijving

2.2.6.1 'Patient journey' - Roos Dalstra

Het verhaal van de 'patient journey' van Roos Dalstra vindt u hier.

Hieronder een voor Roos relevante situatie waarbij het raadplegen van een medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling een rol speelt.

De internist merkt op dat Roos lichte verhoging heeft, en na onderzoek concludeert hij dat ze een blaasontsteking heeft. Roos toont de internist het medicatieoverzicht in de PGO en hij ziet dat zij allergisch is voor de antibiotica die meestal bij blaasontstekingen wordt gebruikt, waarna hij een ander middel voorschrijft. Doordat Roos eerder haar medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens bij de apotheek heeft geraadpleegd was de internist op de hoogte van haar antibiotica allergie.

2.2.6.2 Proces

Het stuk van het proces waar het in deze use case om gaat is:

  • Het systeem van een zorgaanbieder (XIS) stelt medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling beschikbaar aan het systeem van een patiënt (PGO).
  • Een PGO heeft de mogelijkheid om deze medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevens op te vragen en dit te presenteren.

Deze paragraaf vervolgt met een beschrijving van precondities, processtappen, en postcondities.

2.2.6.2.1 Preconditie

De patiënt heeft toestemming gegeven voor het elektronisch uitwisselen van allergie- en intolerantiegegevensvertaling tussen het betreffende XIS en de eigen persoonlijke gezondheidsomgeving.

De patiënt wil allergie- en intolerantiegegevensvertaling inzien en de zorgaanbieder stelt dit ook beschikbaar.

Een patiënt kan steeds zelf het initiatief nemen om een gegevens op te halen, maar het is ook mogelijk dat een PGO geconfigureerd is om dit 'automatisch' te doen. Dit maakt voor de beschrijving van deze use case geen verschil.
2.2.6.2.2 Proces stappen
  • Het systeem van de patiënt (PGO) vraagt om beschikbare medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling bij een XIS.
  • Het systeem van de zorgaanbieder (XIS) levert medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling op voor de patiënt.
  • Patiënt gebruikt de persoonlijke gezondheidsomgeving om medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling in te zien.
2.2.6.2.3 Post conditie

De patiënt kan medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling inzien via de persoonlijke gezondheidsomgeving.

2.2.7 Systemen & Systeemrollen

Zowel zorgaanbieder als patiënt maken gebruik van een informatiesysteem:

  • PGO (patiënt)
  • XIS (zorgaanbieder)

Deze systemen kennen ieder verschillende systeemrollen, die het uitwisselen van gegevens tussen deze systemen mogelijk maken. Hier gaat het om de medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling van zorgaanbieder naar de patiënt.

Systeem Naam systeemrol Systeemrolcode Omschrijving
PGO AllergieIntolerantieVertalingRaadplegend MM--AIR-FHIR Raadplegen AllergieIntolerantieVertaling bij zorgaanbieder
XIS AllergieIntolerantieVertalingBeschikbaarstellend MM--AIB-FHIR Beschikbaarstellen AllergieIntolerantieVertaling aan de patiënt

Zie ook onderstaande afbeelding.

Componenten diagram

Componenten diagram

De kwalificatie van informatiesystemen vindt plaats op basis van systeemrollen.

2.2.8 Transacties, Transactiegroepen en systeemrollen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties. Een transactiegroep is een verzameling van bij elkaar horende transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht). Onderstaande tabel biedt een overzicht voor deze use case.

Transactiegroep Transactie Systeemrolcode Systeem Bedrijfsrol Link naar technische specificatie
Medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling (PULL) Raadplegen medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling MM--AIR-FHIR PGO Patiënt Medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling in FHIR
Beschikbaarstellen medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling MM--AIB-FHIR XIS Zorgaanbieder

2.2.9 Use case diagram

Onderstaande afbeelding toont bedrijfsrollen, activiteiten, systeemrollen, transacties en transactiegroep in samenhang.

Use case diagram raadplegen Medicatiegerelateerde allergie- en intolerantiegegevensvertaling

Use case diagram

3 Functionaliteit

Er zijn geen aanwijzingen/eisen voor functionaliteit van de systemen.

4 Verantwoordelijkheid voor informatie

Er zijn geen specifieke toevoegingen over verantwoordelijkheden voor informatie.

5 Afschermen van gegevens

Er zijn geen afspraken over het afschermen van gegevens.

6 Infrastructuur

Er zijn geen afspraken over een specifieke infrastructuur waarop de informatie wordt uitgewisseld.

7 Referenties

Auteur(s) Titel Versie Datum Bron Organisatie
AUTEUR(S) TITEL VERSIE DATUM BRON ORGANISATIE

Referenties

8 Release notes

In onderstaande tabel staan de wijzigingen voor deze informatiestandaard. Zie de Ontwerpen landingspagina voor wijzigingen die op alle informatiestandaarden van toepassing zijn.

Release Versie BITS issue Omschrijving
2020.01 - Zomerrelease 2020 2.0.9 MM-733 Scenario's voor AllergieIntolerantie in ART-DECOR ontwikkeld, zodat deze in lijn zijn met de zib. Dit geeft meer duiding.
MM-722 De leesbaarheid van het Functioneel Ontwerp van AllergieIntolerantie verbeterd op basis van de zib. Tevens verwijzingen naar de dataset en de scenario's opgenomen.
MM-717 De kwalificatiescripts uitgebreid met meer data, datum T geïmplementeerd en dit ontsloten via ADA. Dit komt de kwaliteit en de leesbaarheid van het kwalificatiemateriaal ten goede.
MM-616 The mapping of the element RegistrationDate from HCIM AllergyIntolerance has been changed from AllergyIntolerance.reaction.onset to AllergyIntolerance.onsetDateTime. The mapping on StartDateTime has been changed from AllergyIntolerance.onset[x] to AllergyIntolerance.onsetDateTime.
MM-614 The cardinality of element AllergyIntolerance.code is now 1..1 in the zib-AllergyIntolerance profile, so it aligns with HCIM AllergyIntolerance.
2019.01 - Maart 2020 2.0.4 MM-926 In profiles zib-MedicalDeviceRequest and zib-AllergyIntolerance, add type slices on note.author[x] in order to conform to FHIR rules for extending polymorphic elements.
2019.01 - Januari 2020 2.0.3 MM-492 Added comment to AllergyIntolerance.comment in the HCIM Allergyintolerance FHIR profile to explain the mapping for ValueSet AllergieStatusCodelijst to AllergyIntolerance.clinicalStatus and AllergyIntolerance.verificationStatus. Added dataAbsentReason extension to AllergyIntolerance.verificationStatus.
2019.01 - November 2.0.2 MM-610

Added missing profiles for practitionerrole, organization and related-person. Removed the word 'medication' in favor of 'allergy intolerance'. In the technical specification.

MM-498 Added conceptmap for AllergyIntolerance.category to aid in mapping from HCIM AllergyIntolerance value set AllergieCategorieCodelijst to FHIR STU3 AllergyIntoleranceCategory.
2019.01 2.0.0 -

Use case toegevoegd: Raadplegen/beschikbaarstellen medicatiegerelateerde allergieIntolerantieVertaling.

2018.06 1.0.0 MM-52 AllergyIntolerantie filter op medicatieproces conditie geldigheidstermijn niet nodig