vpk:V3.x Methode ontwikkeling eOverdracht

{{#customtitle:Methode ontwikkeling eOverdracht v3.0|Methode ontwikkeling eOverdracht v3.0}}

Redenen om te starten

Het ontwikkelen van de eOverdracht is een iteratief proces, waarin verschillende stappen zijn te onderscheiden.

1. analyse
2. samen met expertgroepen ontwikkeling van content
3. valideren van de content
4. controle op het consistent gebruik informatie
5. bestuurlijke accordering
6. mapping met classificaties
7. beheer van informatiestandaard

In dit hoofdstuk worden de fasen doorlopen en kort toegelicht.

Analyse

Bij de ontwikkeling van de informatiestandaard is gestart met een verkenning van het onderwerp. Zo heeft V&VN samen met Actiz (2010), in opdracht van de stuurgroep innovatie (VWS), een inventariserend onderzoek uitgevoerd naar de stand van zaken wat betreft elektronische gegevensuitwisseling tussen verpleegkundigen en verzorgenden in verschillende zorgorganisaties. Voor het onderzoek is een literatuurstudie, documentenanalyse, interviews en survey via mailing (VAR, diverse netwerken) gedaan. Er is o.a. onderzocht hoe het proces van overdragen verliep, op wat voor manier werd overgedragen en welke gegevens er werden overgedragen [1].

Bij elke nieuwe ontwikkeling is de eerste stap onderzoek naar beschikbare documenten; welke richtlijnen, kwaliteits- en/of informatiestandaarden zijn er die kunnen dienen als theoretisch kader.

Expertgroepen

Voor de ontwikkeling van de inhoud van de overdracht wordt gebruik gemaakt van inhoudelijke experts. Deze experts zijn verpleegkundigen met affiniteit voor zorg en ICT, die werken in de verschillende zorgsectoren: ziekenhuis (algemeen en academisch), thuiszorg, verpleeghuissector, geestelijke gezondheidszorg, verstandelijke gehandicaptenzorg, revalidatie. En daarnaast is er een afvaardiging van transferverpleegkundigen in de expertgroep, aangezien deze groep als kerntaak de kwaliteit van de overdacht heeft. Voor de ontwikkeling van overdracht ‘kind & gezin’ is de ervaring van zorg aan verschillende leeftijdsgroepen een extra criterium. De werving van de experts vindt plaats via V&VN (afdelingen/achterban). Indien nodig worden experts geraadpleegd op een specifiek deelgebied. De expertgroep wordt begeleid door een adviseur van V&VN en een informatieanalist van Nictiz. De content wordt ontwikkeld op basis van de informatie uit de analysefase. Vervolgens wordt deze content in samenwerking met Nictiz vertaald naar "zorginformatiebouwstenen". Dit kan al een bestaande zorginformatiebouwsteen zijn, welke kan worden hergebruikt of nieuw te ontwikkelen. Een zorginformatiebouwsteen (zib) omvat afspraken over informatie die over een bepaald onderwerp moet worden vastgelegd. Alle zibs zijn opgesteld vanuit de gedachte dat dezelfde informatie zowel voor artsen, verpleegkundigen, paramedici en patiënten relevant kan zijn, ieder met hun eigen invalshoek [2].

Een verzameling van deze zib’s vormt tezamen de informatiestandaard (zie afbeelding 1). De expertgroep bepaalt welke informatie uit de zib’s worden toegepast in de informatiestandaard.

Afbeelding 1: Relaties ZIB's en informatiestandaarden.png

Valideren content

Op basis van de diverse praktijksituaties worden use cases opgesteld. Deze worden aangeleverd door de expertgroep. Aan de hand van deze use cases wordt de content (zib’s) getoetst op bruikbaarheid en volledigheid. Ook wordt er gebruik gemaakt van veldraadpleging onder een bredere groep van verpleegkundigen. Dit kan via een online-survey (zoals bij ontwikkeling van eerste versie eOverdracht en kernset patiëntproblemen), focusgroepen en/of klankbordgroep (zoals bij kernset patiëntproblemen en eOverdracht kind en gezin). Via veldraadpleging wordt gevraagd of de content geschikt is voor het gebruik in de praktijk.

Controle consistent gebruik informatie

Als de zorginformatiebouwstenen zijn ontwikkeld en de inhoudelijke issues zijn verwerkt, worden deze aan het architectuurteam voorgelegd, met als doel het bewaken van het consistent gebruik van informatie en het datamodel. Daarbij wordt niet alleen per zorginformatiebouwsteen gekeken, maar ook hoe deze past in het geheel van zorginformatiebouwstenen. Een terminoloog van het SNOMED CT Release Center (Nictiz) controleert het gebruik van de SNOMED CT codes. Zo nodig worden de zib’s aangepast.

Recent toegevoegd aan de procedure is het houden van een open consultatie onder met name software leveranciers.

Bestuurlijke accordering

Als alle fases zijn afgerond worden de nieuw ontwikkelde zib’s voorgelegd aan de autorisatieraad. Hierin zijn stakeholders, waaronder V&VN, Nictiz, NVZ, NFU en GGZ Nederland vertegenwoordigd. Als de procedure van ontwikkeling volgens afspraak is verlopen en alle stakeholders akkoord gaan, wordt overgegaan tot publicatie [3].

Mapping met classificaties

Onder verpleegkundigen worden verschillende systemen gebruikt, waarvan de in Nederland het meest gebruikt zijn: Omaha System, NANDA I, ICF (International Classification of Functioning, Disability and Health). Bij de overdracht wordt gebruik gemaakt van een subset van SNOMED CT: de "Nationale Kernset Patiëntproblemen". Deze subset bestaat uit een verzameling patiëntproblemen die is vastgesteld door de verpleegkundige beroepsgroep V&VN. Met name bij de zib Probleem, VerpleegkundigeInterventie, UitkomstVanZorg zal een mapping moeten worden gedaan om uitwisseling van gegevens tussen zorgorganisaties mogelijk te maken. Een eerste mapping heeft reeds plaatsgevonden voor zib problemen. De toelichting om deze methode valt buiten het kader van dit document en wordt verwezen naar artikel (Kieft, 2017 submitted).

Beheer van de informatiestandaard

Voor het beheer van de informatiestandaard eOverdracht zijn afspraken gemaakt met Nictiz welke zijn vastgelegd in een document [3]. V&VN heeft hiervoor een redactieraad samengesteld waarin zorginhoudelijke experts uit alle zorgsectoren zitting hebben. Zij beoordelen de wijzigingsverzoeken die worden ingediend via Nictiz of die voortkomen uit verandering van kwaliteitsstandaarden e.d. Bij complexe vraagstukken wordt de vraag voorgelegd aan verpleegkundigen met specifieke expertise op een bepaald gebied. Op basis van de inhoud wordt een antwoord geformuleerd. Voor de vervolgprocedure worden de stappen in het document ‘beheerafspraken’ gevolgd.

Referenties

Nr	Auteur(s)	Titel	Datum
1	Verwey R, Vreeke E, Duijvendijk I van, Zondervan R	e-Overdracht in de Care: een inventarisatie	2010
2	Programmateam Registratie aan de bron	Architectuurdocument volume 1: De grondbeginselen van zorginformatiebouwstenen en hoe ze gebruikt kunnen worden.	2016
3	Smeele F	Beheer afspraken Zorginformatiebouwstenen (zib's)	2017

Tabel 1: Referenties