Functioneel Ontwerp Huisartsgegevens

MedMij:Vprepub/Issuebox

1 Inleiding

1.1 Algemeen

De basis voor de inhoud van dit ontwerp is de "Richtlijn online inzage in het H-EPD door patiënt". Op basis van deze richtlijn wordt de patiënt in staat gesteld gegevens van zijn huisartsdossier online op te vragen.

1.2 Doelgroep

De doelgroep voor deze pagina wijkt niet af van de algemene doelgroep van de MedMij functionele ontwerpen, die hier gevonden kan worden.

1.3 Kaders en uitgangspunten

1.3.1 Richtlijn

Geen nadere specificatie, anders dan genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.

1.3.2 Infrastructuur

Geen nadere specificatie, anders dan genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.

1.3.3 Geografische reikwijdte

Geen nadere specificatie, anders dan genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.

2 Use Cases

2.1 Use case: Raadplegen Huisartsgegevens door patiënt

2.1.1 Doel en relevantie

Online inzage door de patiënt in het elektronisch patiëntendossier bij de huisarts (H-EPD) heeft als doel om de zorg beter te maken. De patiënt krijgt door online inzage meer overzicht en is beter geïnformeerd. Hierdoor heeft de patiënt meer begrip van en regie over de eigen gezondheid en het stimuleert zelfzorg. Ook kan het de kwaliteit van het dossier helpen verhogen.

2.1.2 Domein

Huisartsgegevens in het domein van zorgaanbieders en patiënten.

2.1.3 Context

Het gaat om het elektronisch en gestructureerd beschikbaar maken van een huisartsgegevens vanuit een zorgaanbiederssysteem (XIS) naar een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO). Deze pagina bevat (verwijzingen naar) beschrijvingen van:

• informatie
• bedrijfsrollen (actoren),
• proces,
• systemen,
• systeemrollen,
• transactiegroepen en transacties, inclusief de inhoud van deze transacties.

De beschrijving is infrastructuur-onafhankelijk.

2.1.4 Informatie

De gegevens zoals deze door de huisarts worden aangeboden voor online inzage aan de patiënt bestaan uit 10 secties (zie bijlage 1 van de richtlijn). Een aantal daarvan overlappen met de Basisgegevensset Zorg (BgZ) en een aantal daarvan zijn uniek voor het huisartsdossier. De richtlijn baseert zich op het HIS referentiemodel. Die richtlijn heeft geen relatie met de Zorginformatiebouwstenen (zibs). Voor een aantal secties is deze relatie wel te leggen en voor een aantal ook niet (goed). De discrepanties zullen in de toekomst, in het Nictiz/NHG project "Huisartsoverdrachten", nog verder onderzocht en geslecht worden. Dit ontwerp Huisartsgegevens loopt daarop vooruit, omdat alle FHIR-profielen zich baseren op de zibs. Dit ontwerp en de technische uitwerking zal worden bijgewerkt, zodra de geharmoniseerde zorginformatiebouwstenen beschikbaar zijn. Dit zal naar verwachting niet vóór 2019 plaatsvinden.

In onderstaand overzicht is te zien hoe de onderdelen van de richtlijn zich verhouden tot zibs. Die verhouding is niet altijd een-op-een.

Bijlage 1 Richtlijn Online inzage in het H-EPD door patiënt				(Voorlopige) mapping naar zibs
#	Onderdelen uit het Huisarts‑EPD	Beschrijving	Uitleg met voorbeelden	Zorginformatiebouwsteen	Opmerking
1	Huisarts/Huisartsenpraktijk	De huisarts en/of de huisartsenpraktijk waar de gegevens van afkomstig zijn.		Zorgverlener v3.1 (2017) Zorgaanbieder v3.1 (2017)
2	Patiënt	De patiëntgegevens van de patiënt waarvoor de gegevens zijn.		Patient v3.1 (2017)
3	Episodes	Een gezondheidsprobleem zoals een klacht of een aandoening, waarvan de aard in de loop der tijd kan veranderen door voortschrijdend inzicht of door het beloop van de aandoening.	Ziekten, aandoeningen, klachten en symptomen. Bijvoorbeeld: blaasontsteking of droge hoest.	OverdrachtConcern v1.2 (2015) Alert v3.1 (2017)	Na 2015 is nog een versie 3.0 in 2016 uitgebracht die alleen in versie, niet in inhoud veranderd is. De versie van 2017 echter heeft expliciet gebruik voor episodes geschrapt.
4	Episodes met een attentievlag	Episodes kunnen een attentievlag hebben om extra aandacht voor de episode te vragen. De attentievlag kan aanwezig blijven als een episode afgesloten wordt/is, wanneer de gebruiker het belangrijk vindt dit probleem in beeld te houden.	Belangrijke ziekten, aandoeningen, klachten en symptomen. Bijvoorbeeld: reuma, suikerziekte, kanker, erfelijke ziekten.
5	Open en gesloten episodes	Episodes kunnen open (actueel) of gesloten (niet langer actueel) zijn.	Open/actueel: ziekten, aandoeningen, klachten en symptomen waarvoor nog zorg wordt verleend. Gesloten/niet actueel: ziekten, aandoeningen, klachten en symptomen waarvoor in het verleden zorg is verleend.
6	Behandeling	Handeling aan de patiënt, die invloed heeft op de gezondheidstoestand van de patiënt.	Operaties en (zware) behandelingen zoals bestraling of chemotherapie.	Verrichting v4.0 (2017)	zib ondersteunt alleen de DHD Verrichtingenthesaurus waarmee het huisartssysteem niet werkt.
7	Profylaxe en voorzorg	In Profylaxe en voorzorg worden voorzorgsmaatregelen vastgelegd die nodig zijn bij of vanwege bepaalde medische aandoeningen.	Bijvoorbeeld voorzorgen bij ooit doorgemaakte endocarditis (ontsteking van de binnenbekleding van het hart en de hartkleppen) of na een miltverwijdering.		Er is in principe slechts een type uit NHG tabel 56
8	Actuele medicatie	Medicatie-afspraak Het voorstel van een voorschrijver tot gebruik van medicatie waarmee de patiënt akkoord is. De afspraak kan zowel starten, herhalen, wijzigen als stoppen van medicatie betreffen.	De actuele medicatie is het overzicht van de medicatieafspraken. Het is de lijst van geneesmiddelen die de patiënt nu gebruikt.	Medicatieafspraak v1.0 (2017)
9	Medicatie-overgevoeligheid	Een medicatie-overgevoeligheid beschrijft een overgevoeligheid van een patiënt voor een geneesmiddel, een stof of een geneesmiddelengroep, waarmee rekening gehouden moet worden bij het voorschrijven van medicatie.	Lijst van geneesmiddelen waarop in het verleden een overgevoeligheid of levensbedreigende allergische reactie is opgetreden. Bijvoorbeeld: allergie voor aspirine.	AllergieIntolerantie v3.1 (2017)
10	Correspondentie	Inkomend: Een binnengekomen brief betreffende een patiënt, die als zodanig is vastgelegd in het medisch dossier van de patiënt. Uitgaand: Een brief die opgesteld is door een praktijkmedewerker en naar een externe zorgverlener verstuurd is.	Inkomende = brieven uit het ziekenhuis, polikliniek, zorginstelling. Uitgaande = verwijsbrieven.	TekstUitslag v4.0 (2017)	Correspondentie kan een binair bestand zijn zoals PDF/A, typen in de zib zijn niet toereikend voor alle typen correspondentie
11	Resultaten van bepalingen – laatste veertien maanden	Een bepaling is een objectiveerbare diagnostische verrichting. Het resultaat is de (uitkomst) van een bepaling.	Uitslagen van fysieke metingen, zoals bloeddruk, gewicht en laboratoriumtesten, zoals ijzergehalte in het bloed.	LaboratoriumUitslag v4.0 (2017) Bloeddruk v3.1 (2017) Lichaamsgewicht v3.1 (2017) Lichaamslengte v3.1 (2017) Lichaamstemperatuur v3.1 (2017) AlgemeneMeting v3.0 (2017) Hartfrequentie v3.1 (2017) O2Saturatie v3.1(2017) Polsfrequentie v3.1(2017)	De zibs gebruiken LOINC en SNOMED CT om de concepten te duiden. De relatie met NHG Tabel 45 is in ontwikkeling. Wat in een huisartssysteem losse diagnostische bepalingen zijn, worden in zibs vaak in samenhang gebracht. Voorbeeld is systolische/diastolische bloeddruk. Er is dus een conceptuele relatie, maar de inzichten zijn verschillend.
12	E- en P-regels van de SOEP- structuur - vastgelegd na invoering van online inzage	Informatie uit een deelcontact dat in vrije tekst wordt geregistreerd volgens de SOEP-structuur. Het acroniem SOEP staat voor Subjectief, Objectief, Evaluatie en Plan.	In de E(valuatie)-regel staat de conclusie van het consult. In de P(lan)-regel staan de afgesproken zaken en eventuele vervolgstappen.	TekstUitslag v4.0 (2017)	Journaalregeltype en ICPC-codering, extra t.o.v. in zib
13	Contact(momenten)	De richtlijn noemt contactmomenten niet expliciet, maar journaalregels en andere onderdelen van het huisartsdossier houden wel verband met een contactmoment. Minimaal moeten de contactmomenten opgeleverd worden waarnaar wordt verwezen vanuit journaalregels en eventuele andere dossieronderdelen binnen deze informatiestandaard.	Contactmomenten bestaan slechts uit een identificatie, datum/tijd, een type en verantwoordelijke huisarts en eventueel een afwijkende uitvoerende zoals een waarnemer. Zaken als locatie, afspraak, begeleiders van de patiënt worden normaal niet gecommuniceerd.	Contact v3.1 (2017)	Een contact(moment) kan bestaan uit meerdere deelcontact(moment)en, indien er meerdere problemen besproken zijn. Een deelcontact wordt niet zelfstandig vastgelegd. Als er sprake is van een afwijkende verantwoordelijke ten opzichte van het contactmoment, dan wordt die gekoppeld aan de journaalregels zelf, niet aan het deelcontact. De exacte wijze waarop deelcontacten/contacten samenhangen met de zib is daardoor nu nog moeilijk te stellen.

2.1.4.1 Raadplegen huisartsgegevens

De vraag wordt gesteld aan de huisarts of huisartsenpraktijk. Er zijn geen verdere parameters bekend. Zie de richtlijn voor de verdere context van de vraag naar de huisartsgegevens.

Dit betreft de filtermogelijkheden (parameters) in de vraag om huisartsgegevens.

2.1.4.2 Beschikbaar stellen huisartsgegevens

Zie voor de Informatie-elementen in huisartsgegevens de richtlijn.

Dit betreft de inhoud van de transactie met huisartsgegevens.

2.1.5 Bedrijfsrollen

Deze use case kent twee bedrijfsrollen.

Bedrijfsrol	Activiteit
Patiënt	Wil huisartsgegevens raadplegen
Zorgaanbieder	Stelt huisartsgegevens beschikbaar

Bedrijfsrollen huisartsgegevens

Onderstaande afbeelding toont de bedrijfsrollen en de activiteiten die zij uitvoeren.

Activiteitendiagram Raadplegen huisartsgegevens

2.1.6 Procesbeschrijving

2.1.6.1 'Patient journey' - Roos Dalstra

Het verhaal van de 'patient journey' van Roos Dalstra vindt u in de casus Roos Dalstra.

Hieronder een voor Roos relevante situatie waarbij het raadplegen van de huisartsgegevens een rol speelt.

2.1.6.2 Proces

Het stuk van het proces waar het in deze use case om gaat is:

• Het systeem van een zorgaanbieder (XIS) stelt huisartsgegevens beschikbaar aan het systeem van een patiënt (PGO).

Deze paragraaf vervolgt met een beschrijving van precondities, processtappen, en postcondities.

2.1.6.2.1 Preconditie

De patiënt heeft toestemming gegeven voor het elektronisch uitwisselen van huisartsgegevens tussen het betreffende XIS en de eigen persoonlijke gezondheidsomgeving.

De patiënt wil de huisartsgegevens inzien en de zorgaanbieder stelt deze ook beschikbaar. Een patiënt kan steeds zelf het initiatief nemen om een huisartsgegevens op te halen, maar het is ook mogelijk dat een PGO geconfigureerd is om dit 'automatisch' te doen. Dit maakt voor de beschrijving van deze use case geen verschil.

2.1.6.2.2 Processtappen

• Het systeem van de patiënt (PGO) vraagt om de beschikbare huisartsgegevens bij een XIS.
• Het systeem van de zorgaanbieder (XIS) levert de huisartsgegevens op voor de patiënt.
• Patiënt gebruikt de persoonlijke gezondheidsomgeving om de huisartsgegevens in te zien.

2.1.6.2.3 Postconditie

De patiënt kan de huisartsgegevens inzien via de persoonlijke gezondheidsomgeving.

2.1.7 Systemen & Systeemrollen

Zowel zorgaanbieder als patiënt maken gebruik van een informatiesysteem:

• PGO (patiënt)
• XIS (zorgaanbieder)

Deze systemen kennen ieder verschillende systeemrollen, die het uitwisselen van gegevens tussen deze systemen mogelijk maken. Hier gaat het om de huisartsgegevens van zorgaanbieder naar de patiënt.

Systeem	Naam systeemrol	Systeemrolcode	Omschrijving
PGO	HuisartsgegevensRaadplegend	MM--HGR-FHIR	Raadplegen huisartsgegevens bij zorgaanbieder
XIS	HuisartsgegevensBeschikbaarstellend	MM--HGB-FHIR	Beschikbaarstellen huisartsgegevens aan de patiënt

Zie ook onderstaande afbeelding.

Componentendiagram

De kwalificatie van informatiesystemen vindt plaats op basis van systeemrollen.

2.1.8 Transacties, Transactiegroepen en systeemrollen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties. Een transactiegroep is een verzameling van bij elkaar horende transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht). Onderstaande tabel biedt een overzicht voor deze use case.

Transactiegroep	Transactie	Systeemrolcode	Systeem	Bedrijfsrol	Link naar technische specificatie
Huisartsgegevens (PULL)	Raadplegen huisartsgegevens	MM--HGR-FHIR	PGO	Patiënt	Huisartsgegevens in FHIR
	Beschikbaarstellen huisartsgegevens	MM--HGB-FHIR	XIS	Zorgaanbieder

2.1.9 Use case diagram

Onderstaande afbeelding toont bedrijfsrollen, activiteiten, systeemrollen, transacties en transactiegroep in samenhang.

Use case diagram

3 Functionaliteit

Er zijn geen aanwijzingen/eisen voor functionaliteit van de systemen.

4 Verantwoordelijkheid voor informatie

Er zijn geen specifieke toevoegingen over verantwoordelijkheden voor informatie.

5 Afschermen van gegevens

Er zijn geen afspraken over het afschermen van gegevens.

6 Infrastructuur

Er zijn geen afspraken over een specifieke infrastructuur waarop de informatie wordt uitgewisseld.

7 Referenties

Auteur(s)	Titel	Versie	Datum	Bron	Organisatie
-	Richtlijn Online inzage in het H-EPD door patiënt		2017	https://www.nhg.org/themas/publicaties/richtlijn-online-inzage-het-h-epd-door-patient of de directe link (PDF)	NHG / Patiëntenfederatie
-	HIS referentiemodel Publieksversie (Utrecht 2016)		2016	https://referentiemodel.nhg.org/inhoud/themas/publieksversie/published	NHG

8 Release notes

In onderstaande tabel staan de wijzigingen voor deze informatiestandaard. Zie de Ontwerpen landingspagina voor wijzigingen die op alle informatiestandaarden van toepassing zijn.

Release	Versie	BITS issue	Omschrijving
2020.01 - Zomerrelease 2020	2.0.0	MM-1204	In the zib-BloodPressure profile, the slices for diastolic and systolic pressure have been made required.
		MM-898	In zib-LaboratoryTestResult-Observation, Observation.interpretation.coding is sliced to support both the FHIR core ValueSet and the (partially overlapping) HCIM ValueSet.
		MM-529	In the IG for GP Data, added a missing pipe symbol to the search URL for lab results so that the search is to be interpreted as the code system rather than the code.
		MM-421	To aid in better interoperability between systems, several improvements have been made to the GP Data information standard, in functional design, FHIR IG, FHIR profiles and qualification material. Enumerated this means: Added Encounter (Contactmoment) and added explanation for parted contacts (Deelcontacten); Removed query on Flag, because it was already included in EpisodeOfCare; Queries on general practitioner and patient have been made optional, because they are referenced and/or included in every other resource; Added use-case relevant examples; Aligned CapabilityStatements and qualification material in accordance with the above changes.; Note: the proposed solution for updating the Deelcontactverslag Composition.code from 67781-5 to 34900-1 has not been applied
		MM-404	In the HCIM Procedure profile, expanded the Procedure.performedPeriod element to Procedure.performed[x]. With this expansion, the profile meets the requirements of the HCIM, namely to capture a moment in time instead of a start/end date.
		MM-319	In the HCIM Problem profile, the .onsetPeriod element was used to capture the HCIM concepts ProblemStartDate and ProblemEndDate, while no period is captured in the HCIM. Therefore, Condition.onsetPeriod is changed to Condition.onsetDateTime and the HCIM mapping for ProblemStartDate is corrected. The mapping for ProblemEndDate has been moved to Condition.abatementDateTime.
2019.01 - Mei 2020	1.1.15	MM-1117	In the gp-JournalEntry profile, adjusted the discriminator for Observation.component (type to pattern, path to code and fixedCodeableConcepts to patternCodeableConcepts). Changed fixedCodeableConcepts to fixed values on coding.system in component.valueCodeableConcept.
		MM-1097	Not all requirements for the custom search parameter 'periodofuse' were technically described for servers. Technical implementation notes were added to the IG for for Medication and to the SearchParameter.
2019.01 - Maart 2020	1.1.11	MM-940	In an embedded example in profile zib-MedicationUse, an incorrect oid based SNOMED reference was used. This has been corrected.
		MM-926	In profiles zib-MedicalDeviceRequest and zib-AllergyIntolerance, add type slices on note.author[x] in order to conform to FHIR rules for extending polymorphic elements.
2020.01 - September 2020	1.1.10	MM-1285	Technical correction: new export of RedenMedicatieafspraakCodelijst so concept.designation.use has a value from the core FHIR STU3 binding.
2019.01 - Januari 2020	1.1.9	MM-492	Added comment to AllergyIntolerance.comment in the HCIM Allergyintolerance FHIR profile to explain the mapping for ValueSet AllergieStatusCodelijst to AllergyIntolerance.clinicalStatus and AllergyIntolerance.verificationStatus. Added dataAbsentReason extension to AllergyIntolerance.verificationStatus.
MM-467	Added comment on MedicationRequest.reasonCode in HCIM MedicationAgreement profile to to explain mising HCIM mapping.
2019.01 - November	1.1.8	MM-655	Cardinality of Observation.subject in the gp-journalEntry profile has been changed from 0..1 to 1..1. In addition, this profile is now based on the nl-core-observation profile to ensure consistency.
MM-618	Changed faulty 'include:' to 'include=' in Search URL on TO for GP Data #8.
2019.01 - Oktober	1.1.7	MM-601	Search parameters op codesysteem moeten eindigen op |.
MM-530	Duiding toegevoegd bij het opvragen van contactverslagen ten aanzien van de samenstelregels voor Composition resources
MM-528	Parameter periodofuse is a required parameter for MedicationAgreements. Removed This may or may not be populated. If it is not, the Medicationagreement is assumed to be current.
2019.01 - September	1.1.6	MM-436	Aanpassen ConceptMap InterpretatieVlaggenCodelijst-to-observation-interpretation.
MM-422	Aanpassen conceptnaam ResultaatVlaggen naar InterpretatieVlaggen in FHIR profiel voor LaboratoryResults.
2019.01	1.1.5
MM-308	List of StructureDefinitions has been updated to reflect profiles that are currently implementable. As not the whole guideline is implementable at this point in time as reflected in the List of Invocations, this makes the List of StructureDefinitions smaller than it was. The Corresponce section is thus no longer present and this solves the dead link.
MM-307	Aanpassen mapping van "Reden wijzigen of staken" en "Reden wijzigen of stoppen gebruik" van HCIM naar MP9.
MM-258	HCIM PharmaceuticalProduct: Added ValueSet 'IngredientCodeGTINCodeLijst' + correct reference url to ValueSet.
MM-255	Extensies DateLastEncounter, DateFirstEncounter en EpisodeOfCareTitle toegevoegd aan nl-core-episodeofcare profiel.
1.1.4	MM-269	Huisartsgegevens: Discrepantie Technisch ontwerp en Kwalificatie
1.1.3	MM-251	Fout in voorbeeld sectie Treatment van Huisartsgegevens
1.1.1	MM-206	Reference vanuit Observation naar Specimen Isolate onjuist.
1.1.0	MM-144	Problem zib ClinicalStatus can take on values which are not defined by the HCIM.
MM-118	Profiel naam zib-Product niet passend bij zib FarmaceutischProduct.
MM-100	Mapping CBV naar SNOMED codes.
2018.06	1.0.0	MM-66	Update mappings LaboratoriumUitslag in DiagnosticReport en Observation.
MM-64	Koppelen van meetinstrument aan relevante profielen.
MM-51	Extend query for AllergyIntolerance with parameter code. This parameter allows querying specifically medication intolerances.