Use Cases Huisartsgegevens

Inleiding

De basis voor de inhoud van dit ontwerp is de "Richtlijn online inzage in het H-EPD door patiënt". Op basis van deze richtlijn wordt de patiënt in staat gesteld een samenvatting van zijn huisartsdossier online op te vragen.

Use case: Raadplegen Huisartsgegevens door patiënt

Doel en relevantie

Online inzage door de patiënt in het elektronisch patiëntendossier bij de huisarts (H-EPD) heeft als doel om de zorg beter te maken. De patiënt krijgt door online inzage meer overzicht en is beter geïnformeerd. Hierdoor heeft de patiënt meer begrip van en regie over de eigen gezondheid en het stimuleert zelfzorg. Ook kan het de kwaliteit van het dossier helpen verhogen.

Domein

Huisartsgegevens in het domein van zorgaanbieders en patiënten.

Context

Het gaat om het elektronisch en gestructureerd beschikbaar maken van een huisartsgegevens vanuit een zorgaanbiederssysteem (XIS) naar een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO). Deze pagina bevat (verwijzingen naar) beschrijvingen van:

• informatie
• bedrijfsrollen (actoren),
• proces,
• systemen,
• systeemrollen,
• transactiegroepen en transacties, inclusief de inhoud van deze transacties.

De beschrijving is infrastructuur-onafhankelijk.

Informatie

De gegevens zoals deze door de huisarts worden aangeboden voor online inzage aan de patiënt bestaan uit 10 secties (zie bijlage 1 van de richtlijn). Een aantal daarvan overlappen met de Basisgegevensset Zorg (BgZ) en een aantal daarvan zijn uniek voor het huisartsdossier. De richtlijn baseert zich op het HIS referentiemodel. Die richtlijn heeft geen relatie met de Zorginformatiebouwstenen (ZIB's). Voor een aantal secties is deze relatie wel te leggen en voor een aantal ook niet (goed). De discrepanties zullen in de toekomst, in het Nictiz/NHG project "Huisartsoverdrachten", nog verder onderzocht en geslecht worden. Dit ontwerp Huisartsgegevens loopt daarop vooruit, omdat alle FHIR-profielen zich baseren op de ZIB's. Dit ontwerp en de technische uitwerking zal worden bijgewerkt, zodra de geharmoniseerde zorginformatiebouwstenen beschikbaar zijn. Dit zal naar verwachting niet vóór 2019 plaatsvinden.

In de MedMij FHIR implementatiegids staat de technische representatie van de betreffende ZIBs in zogenaamde FHIR profielen. In onderstaand overzicht is te zien welk FHIR profiel bij welke ZIB hoort.

Bijlage 1 Richtlijn Online inzage in het H-EPD door patiënt				(Voorlopige) mapping naar ZIB's
#	Onderdelen uit het Huisarts‑EPD	Beschrijving	Uitleg met voorbeelden	Zorginformatiebouwsteen	Opmerking
1	Huisarts/Huisartsenpraktijk	De huisarts en/of de huisartsenpraktijk waar de gegevens van afkomstig zijn.		Zorgverlener v3.1 (2017) Zorgaanbieder v3.1 (2017)
2	Patiënt	De patiëntgegevens van de patiënt waarvoor de samenvatting is.		Patient v3.1 (2017)
3	Episodes	Een gezondheidsprobleem zoals een klacht of een aandoening, waarvan de aard in de loop der tijd kan veranderen door voortschrijdend inzicht of door het beloop van de aandoening.	Ziekten, aandoeningen, klachten en symptomen. Bijvoorbeeld: blaasontsteking of droge hoest.	OverdrachtConcern v1.2 (2015) Alert v3.1 (2017)	Na 2015 is nog een versie 3.0 in 2016 uitgebracht die alleen in versie, niet in inhoud veranderd is. De versie van 2017 echter heeft expliciet gebruik voor episodes geschrapt.
4	Episodes met een attentievlag	Episodes kunnen een attentievlag hebben om extra aandacht voor de episode te vragen. De attentievlag kan aanwezig blijven als een episode afgesloten wordt/is, wanneer de gebruiker het belangrijk vindt dit probleem in beeld te houden.	Belangrijke ziekten, aandoeningen, klachten en symptomen. Bijvoorbeeld: reuma, suikerziekte, kanker, erfelijke ziekten.
5	Open en gesloten episodes	Episodes kunnen open (actueel) of gesloten (niet langer actueel) zijn.	Open/actueel: ziekten, aandoeningen, klachten en symptomen waarvoor nog zorg wordt verleend. Gesloten/niet actueel: ziekten, aandoeningen, klachten en symptomen waarvoor in het verleden zorg is verleend.
6	Behandeling	Handeling aan de patiënt, die invloed heeft op de gezondheidstoestand van de patiënt.	Operaties en (zware) behandelingen zoals bestraling of chemotherapie.	Verrichting v4.0 (2017)	ZIB ondersteunt alleen de DHD Verrichtingenthesaurus waarmee het huisartssysteem niet werkt.
7	Profylaxe en voorzorg	In Profylaxe en voorzorg worden voorzorgsmaatregelen vastgelegd die nodig zijn bij of vanwege bepaalde medische aandoeningen.	Bijvoorbeeld voorzorgen bij ooit doorgemaakte endocarditis (ontsteking van de binnenbekleding van het hart en de hartkleppen) of na een miltverwijdering.		Er is in principe slechts een type uit NHG tabel 56
8	Actuele medicatie	Medicatie-afspraak Het voorstel van een voorschrijver tot gebruik van medicatie waarmee de patiënt akkoord is. De afspraak kan zowel starten, herhalen, wijzigen als stoppen van medicatie betreffen.	De actuele medicatie is het overzicht van de medicatieafspraken. Het is de lijst van geneesmiddelen die de patiënt nu gebruikt.	Medicatieafspraak v1.0 (2017)
9	Medicatie-overgevoeligheid	Een medicatie-overgevoeligheid beschrijft een overgevoeligheid van een patiënt voor een geneesmiddel, een stof of een geneesmiddelengroep, waarmee rekening gehouden moet worden bij het voorschrijven van medicatie.	Lijst van geneesmiddelen waarop in het verleden een overgevoeligheid of levensbedreigende allergische reactie is opgetreden. Bijvoorbeeld: allergie voor aspirine.	AllergieIntolerantie v3.1 (2017)
10	Correspondentie	Inkomend: Een binnengekomen brief betreffende een patiënt, die als zodanig is vastgelegd in het medisch dossier van de patiënt. Uitgaand: Een brief die opgesteld is door een praktijkmedewerker en naar een externe zorgverlener verstuurd is.	Inkomende = brieven uit het ziekenhuis, polikliniek, zorginstelling. Uitgaande = verwijsbrieven.	TekstUitslag v4.0 (2017)	Correspondentie kan een binair bestand zijn zoals PDF/A, typen in de ZIB zijn niet toereikend voor alle typen correspondentie
11	Resultaten van bepalingen – laatste veertien maanden	Een bepaling is een objectiveerbare diagnostische verrichting. Het resultaat is de (uitkomst) van een bepaling.	Uitslagen van fysieke metingen, zoals bloeddruk, gewicht en laboratoriumtesten, zoals ijzergehalte in het bloed.	LaboratoriumUitslag v4.0 (2017) Bloeddruk v3.1 (2017) Lichaamsgewicht v3.1 (2017) Lichaamslengte v3.1 (2017) Lichaamstemperatuur v3.1 (2017) AlgemeneMeting v3.0 (2017) Hartfrequentie v3.1 (2017) O2Saturatie v3.1(2017) Polsfrequentie v3.1(2017)
12	E- en P-regels van de SOEP- structuur - vastgelegd na invoering van online inzage	Informatie uit een deelcontact dat in vrije tekst wordt geregistreerd volgens de SOEP-structuur. Het acroniem SOEP staat voor Subjectief, Objectief, Evaluatie en Plan.	In de E(valuatie)-regel staat de conclusie van het consult. In de P(lan)-regel staan de afgesproken zaken en eventuele vervolgstappen.	TekstUitslag v4.0 (2017)	Journaalregeltype en ICPC-codering, extra t.o.v. in ZIB

Raadplegen huisartsgegevens

De vraag wordt gesteld aan de huisarts of huisartsenpraktijk. Er zijn geen verdere parameters bekend. Zie de richtlijn voor de verdere context van de vraag naar de huisartsgegevens.

Dit betreft de filtermogelijkheden (parameters) in de vraag om huisartsgegevens.

Beschikbaar stellen huisartsgegevens

Zie voor de Informatie-elementen in huisartsgegevens de richtlijn.

Dit betreft de inhoud van de transactie met huisartsgegevens.

Bedrijfsrollen

Deze use case kent twee bedrijfsrollen.

Bedrijfsrol	Activiteit
Patiënt	Wil huisartsgegevens raadplegen
Zorgaanbieder	Stelt huisartsgegevens beschikbaar

Bedrijfsrollen huisartsgegevens

Onderstaande afbeelding toont de bedrijfsrollen en de activiteiten die zij uitvoeren.

Activiteitendiagram Raadplegen huisartsgegevens

Procesbeschrijving

'Patient journey' - Roos Dalstra

Het verhaal van de 'patient journey' van Roos Dalstra vindt u in de casus Roos Dalstra.

Hieronder een voor Roos relevante situatie waarbij het raadplegen van de huisartsgegevens een rol speelt.

Proces

Het stuk van het proces waar het in deze use case om gaat is:

• Het systeem van een zorgaanbieder (XIS) stelt huisartsgegevens beschikbaar aan het systeem van een patiënt (PGO).

Deze paragraaf vervolgt met een beschrijving van precondities, processtappen, en postcondities.

Preconditie

De patiënt heeft toestemming gegeven voor het elektronisch uitwisselen van huisartsgegevens tussen het betreffende XIS en de eigen persoonlijke gezondheidsomgeving.

De patiënt wil de huisartsgegevens inzien en de zorgaanbieder stelt deze ook beschikbaar.

Een patiënt kan steeds zelf het initiatief nemen om een huisartsgegevens op te halen, maar het is ook mogelijk dat een PGO geconfigureerd is om dit 'automatisch' te doen. Dit maakt voor de beschrijving van deze use case geen verschil.

Processtappen

• Het systeem van de patiënt (PGO) vraagt om de beschikbare huisartsgegevens bij een XIS.
• Het systeem van de zorgaanbieder (XIS) levert de huisartsgegevens op voor de patiënt.
• Patiënt gebruikt de persoonlijke gezondheidsomgeving om de huisartsgegevens in te zien.

Postconditie

De patiënt kan de huisartsgegevens inzien via de persoonlijke gezondheidsomgeving.

Systemen & Systeemrollen

Zowel zorgaanbieder als patiënt maken gebruik van een informatiesysteem:

• XIS (zorgaanbieder)
• PGO (patiënt)

Deze systemen hebben één of meer systeemrollen. Een systeemrol maakt het uitwisselen van bepaalde gegevens mogelijk. Hier gaat het om de gegevens van zorgaanbieder naar patiënt.

Een PGO vervult de volgende systeemrol:

• HuisartsPatiëntsamenvattingRaadplegend Systeem [MM-1.0.0-HGR-FHIR].

Een XIS vervult in deze use case de volgende systeemrol:

• HuisartsPatiëntsamenvattingBeschikbaarstellend Systeem in FHIR [MM-1.0.0-HGB-FHIR]

Zie ook onderstaande afbeelding.

Componentendiagram

De kwalificatie van informatiesystemen vindt plaats op basis van systeemrollen.

Transacties, Transactiegroepen en systeemrollen

Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties. Een transactiegroep is een verzameling van bij elkaar horende transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht). Onderstaande tabel biedt een overzicht voor deze use case.

Transactiegroep	Transactie	Systeemrol	Systeem	Bedrijfsrol	Link naar technische specificatie
Huisartsgegevens (PULL)	Raadplegen huisartsgegevens	MM-1.0.0-HGR-FHIR	PGO	Patiënt	Huisartsgegevens in FHIR
	Beschikbaar stellen huisartsgegevens	MM-1.0.0-HGB-FHIR	XIS	Zorgaanbieder

Use case diagram

Onderstaande afbeelding toont bedrijfsrollen, activiteiten, systeemrollen, transacties en transactiegroep in samenhang.

Use case diagram

Functionaliteit

Er zijn geen aanwijzingen/eisen voor functionaliteit van de systemen.

Verantwoordelijkheid voor informatie

Er zijn geen specifieke toevoegingen over verantwoordelijkheden voor informatie.

Afschermen van gegevens

Er zijn geen afspraken over het afschermen van gegevens.

Infrastructuur

Er zijn geen afspraken over een specifieke infrastructuur waarop de informatie wordt uitgewisseld.

Referenties

Auteur(s)	Titel	Versie	Datum	Bron	Organisatie
-	Richtlijn Online inzage in het H-EPD door patiënt		2017	https://www.nhg.org/themas/publicaties/richtlijn-online-inzage-het-h-epd-door-patient of de directe link (PDF)	NHG / Patiëntenfederatie
-	HIS referentiemodel Publieksversie (Utrecht 2016)		2016	https://referentiemodel.nhg.org/inhoud/themas/publieksversie/published	NHG

Referenties