Gebz:V3.2 Ontwerpen
 |
This article or section is in the middle of an expansion or major restructuring and is not yet ready for use. |
1 Inleiding
1.1 Algemeen
Deze pagina beschrijft het functioneel ontwerp voor de informatiestandaard Perinataal Woordenboek & Dataset (PWD) versie 3.2. Het beschrijft voor alle scenario's (in dit document use cases genoemd) uit de informatiestandaard de transacties, transactiegroepen, de systemen, de systeemrollen en de bedrijfsrollen van zorgverleners of patiënten. Daarvoor worden de eisen gegeven voor het sturen of ontvangen van gegevens. In hoofdstuk 2 wordt verder ingegaan op wat een use case inhoudt. Per use case zijn de nadere details beschreven. Voor meer informatie over informatiestandaarden en hoe deze worden ontwikkeld, zie de Nictiz webpagina voor informatiestandaarden. Voor de verklaring van de begrippen die voorkomen in het functioneel ontwerp wordt verwezen naar het begrippenoverzicht op de Nictiz website.
Het PWD is bedoeld voor het uitwisselen van patiëntengegevens ter verbetering van de perinatale zorgverlening, screening, diagnostiek en voor het aanleveren van gegevens voor perinatale registraties en wetenschappelijk onderzoek. Het Geboortezorg zorg proces, dat deze informatiestandaard omvat, is beschreven in het hoofddocument gegevensuitwisseling in de perinatale keten. In de onderstaande afbeelding is de globale informatiestroom gevisualiseerd: [nog toevoegen]
1.2 Doelgroep
De doelgroepen van dit functionele ontwerp zijn:
- Zorgverleners en medewerkers (gebruikers) in de geboortezorg die het PWD gebruiken.
- Zorgaanbieders in de perinatale zorgketen.
- XIS-leveranciers van zowel zorgverleners/ zorgaanbieders en patient/ PGO.
- Koepelorganisaties van zorginstellingen, beroepsverenigingen van zorgverleners en belangenverenigingen van cliënten.
- Implementers, projectleiders, architecten etc.
2 Kaders & uitgangspunten
2.1 Richtlijn en proces
De gegevensrichtlijnen Geboortezorg (PWD) geeft de berichten- en gegevenssets die nodig zijn om de informatievoorziening binnen de Geboortezorg adequaat te ondersteunen. Het vormt de basis voor de informatiestandaard Geboortezorg (GZ).
2.2 Reikwijdte Informatiestandaard
De reikwijdte van de informatiestandaard beslaat de functionele beschrijvingen en de dataset voor alle gegevensuitwisselingen binnen één of meerdere zorgprocessen in de geboortezorg.
2.3 Infrastructuur
De berichten, die beschreven zijn in deze informatiestandaard, kunnen over elke willekeurige infrastructuur worden getransporteerd. De specificatie van deze infrastructuur valt buiten de scope van deze informatiestandaard.
NB: FHIR specificiaties voor deze informatiestandaard worden uitgewerkt in de FHIR Implementation Guide Geboortezorg [bron FHIR implementation guide nog toevoegen].
2.4 Kwalificatie
Op basis van dit FO en de daarbij behorende dataset wordt een kwalificatiescript opgesteld. Het opstellen van kwalificatiescripts valt buiten de scope van dit FO. Voor meer informatie zie de websitepagina over Nictiz kwalificaties
3 Use case(s)
Een use case is een specifieke beschrijving van een praktijksituatie in de geboortezorg waarbij voor een concrete situatie het uitwisselen van informatie wordt beschreven aan de hand van actoren (mensen, systemen) en transacties (welke informatie wordt wanneer uitgewisseld). Een use case is een verbijzondering van een specifiek onderdeel van het zorgproces in de geboortezorg. De PWD informatiestandaard bestaat uit meerdere use cases. Iedere use case koppelt met een scenario in ART-DECOR. Wanneer verschillende use cases gebruik maken van hetzelfde scenario kan een andere indeling gewenst zijn, bijvoorbeeld op basis van proces. In dit FO wordt elke use case geanalyseerd en uitgewerkt.
3.1 Algemeen
In de geboortezorg is sprake van meerdere use cases. Deze use cases zijn afgestemd met de gebruikers zowel cliënten als zorgverleners. Een samenvatting van de use cases wordt getoond in onderstaand figuur. <figuur nog invoegen>
3.2 Use case X
3.2.1 Doel en Relevantie
3.2.2 Proces en Context (pre- en postproces)
3.2.2.1 Preproces
3.2.2.2 Proces
3.2.2.3 Postproces
3.3 Bedrijfsrollen en UML activity diagram
3.4 Informatieoverdracht
3.4.1 Systemen & Systeemrollen
Zowel de zorgverlener Bron als de zorgzorgverlener Ontvanger maken ieder gebruik van een informatiesysteem:
- XIS (Zorgverlener Bron)
- XIS (Zorgverlener Ontvanger)
Componenten diagram van systemen en systeemrollen
3.4.2 Transacties & Transactiegroepen
Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties. Een transactiegroep is een verzameling van bij elkaar horende transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht) vormt een zogeheten transactiegroep.
3.4.3 Samenhang bedrijfsrollen, activiteiten, transacties, systeemrollen en transactiegroepen
4 Aanvullende informatie
In dit deel van het FO wordt een opsomming gegeven van de zorginformatiemodellen, zibs, die in de dataset worden gebruikt. Een belangrijke afspraak is dat zibs uit publicatie 2017 worden gebruikt, omdat bij start van ontwikkeling van de dataset dit de vingerende dataset was en er hiervoor FHIR profielen zijn ontwikkeld. Echter, in publicatie 2020 zijn zibs of waardelijsten beschikbaar die mede gebaseerd zijn op commentaar uit de Expertgroep Eenheid van Taal geboortezorg. Een aantal van deze zibs worden gebruikt in dataset 3.2. Bij een zib zal een beschrijving worden gegeven hoe de zib moet worden gebruikt in de systemen en uit welke publicatie de zib en/of waardelijsten komen.
4.1 Aanwijzingen / eisen voor functionaliteit van systemen per zib
PWD versie 3.2. bestaat uit zorginformatiebouwsteenen (zibs) of geboortezorgspecifieke bouwstenen (CIMs). Hieronder een overzicht van zibs en kandidaat zib(s) die in de dataset versie 3.2 worden gebruikt. Per zib wordt een beschrijving gegeven hoe deze in de geboortezorg gebruikt wordt en welke functionele eisen aan de systemen worden gesteld. De indeling van de zibs publicaties wordt voor het overzicht gebruikt.
| Gegevensmodel/zib | Publicatie | Functionele eis | Functioneel |
|---|---|---|---|
| Betaler | 2017 | Gegevens over betaler zijn nieuw in de geboortezorg dataset 3.2. Het is geïntroduceerd door de kraamzorg, maar relevant voor alle partijen in de geboortezorg.
Noot: Het is voor te stellen dat werkprocessen in de diverse betrokken zorginstellingen verschillend zijn, waardoor gegevens met betrekking tot betaler verschillend kan worden verwerkt. |
zib Betaler |
| Contact | 2017 | ||
| Contactpersoon | 2017 | In de geboortezorg is de partner van de vrouw een contactpersoon.
Bij relatie kan de zorgverlener aangeven of het bijvoorbeeld gaat om partner van de vrouw of echtgenoot van de vrouw. Bij rol kan dan worden aangegeven dat het gaat om eerste contactpersoon. De waardelijsten bij Relatie en Rol worden gebruikt, maar niet elke waarde is relevant in de geboortezorg. |
zib Contactpersoon |
| Patient | 2017 | In de geboortezorg wordt de zib gebruikt voor het vastleggen van gegevens van de vrouw/ zwangere en van het kind. Er is nog discussie over het gebruik van
de zib voor een foetusdossier. Aan de zib is het element Rangnummer toegevoegd ten behoeve van het gebruik van de zib voor vastleggen van gegevens van het kind. Functionele eisen:
|
zib Patiënt |
| Zorgverlener | 2017 | Indien een identificatienummer als UZI of AGB nummer wordt meegegeven, moeten naam en nummer overeenkomen. Ook de rol die de zorgverlener in het zorgproces vervult, kan worden vastgelegd. Dit kan bijvoorbeeld hoofdbehandelaar of verwijzer zijn. Zie handreiking van de KNMG Handreiking verantwoordelijkheidsverdeling.
NOOT: de waardelijst voor ZorgverlenersRol, OID 2.16.840.1.113883.2.4.3.11.60.40.2.17.1.5, is de nieuwe versie van de waardelijst gebruikt die al in prepublicatie 2019 staat. Het element Specialisme is het Medisch specialisme van de zorgverlener. Het betreft hierbij de erkende medische specialismen zoals vermeld in de wet BIG. Bijvoorbeeld huisarts of cardioloog. Voor de geboortezorg is dit wat opgerekt en een domeinspecifieke waardelijst, ZorgverlenerType_32, gemaakt. Deze waardelijst bestaat uit specialismen die ook in UZI en AGB codelijsten staan aangevuld met concepten en coderingen uit Snomed CT. Deze waardelijst is bedoel voor gegevensuitwisseling in de keten geboortezorg. Voor uitwisseling met domeinen buiten de geboortezorg voldoen de coderingen uit UZI- en AGB codelijsten. Functionele eisen zijn:
|
zib Zorgverlener |
| Zorgaanbieder | 2017 | Voorbeelden zijn: verloskundepraktijk, ziekenhuis, kraamzorg organisatie, huisartsenpraktijk.
|
zib Zorgaanbieder |
| Informed Consent | kandidaat zib | De bouwsteen Informed consent specificeert de gegevens voor de geïnformeerde toestemming van de patiënt. Deze bouwsteen is als kandidaat zib ingediend bij het zib-centrum. De bouwsteen kan gebruikt worden om de toestemming van de vrouw vast te leggen voor zowel de primaire zorgverlening als de aanlevering van gegevens naar Perined en het RIVM. De publicatie Consent is hierbij als bron gebruikt.
NOOT: er is een landelijke ontwikkeling voor online toestemmingsvoorziening. Deze is echter nog niet breed in de gezondheidszorg geïmplementeerd. Daarom de bouwsteen Informed consent. |
|
| Patiëntbespreking | 2020 | In de geboortezorg zijn het MDO en het POP de meest gebruikte vormen van patiëntbespreking. | zib Patiëntbespreking |
| Zorgepisode | 2020 | De toepassing van de zorgepisode in de geboortezorg wordt toegelicht in de publicatie 'Zandkasteel, of zandbak? Whitepaper Zorgepisodes Geboortezorg'. <url nog toevoegen'. Figuur 6 geeft een visuele weergave van het gebruik van zorgepisode in de geboortezorg. | zib Zorgepisode |
| Zorgteam | 2020 | Aan de groep gegevens ZorgTeamLid is de subbouwsteen Tijdsinterval toegevoegd. Aan het zorgteam in de geboortezorg kan een tijdelijk lid worden toegevoegd waarbij met behulp van het tijdsinterval kan worden aangegeven wanneer dit lid onderdeel was van het zorgteam. | zib Zorgteam |
| Behandelaanwijzing | 2017 | In de geboortezorg gaat het om het element Behandeling. In deel Vrouw in de dataset gaat het mn om de waarde 'Toediening van een bloedproduct'. Het si voor te stellen dat het voor kan komen dat voor de vrouw ook andere waarden relevant kunnen zijn afhankelijk van de toestand van de vrouw. Dit zal dan het geval zijn bij opname in het ziekenhuis. | zib Behandelaanwijzing |
| Verrichting | 2017 | De zib wordt meerdere keren in de dataset gebruikt, in verschillende context. Voor elke context is een waardelijst gemaakt, bijvoorbeeld VerrichtingType_Zwangerschap. Bij elke waardelijst gaat het om een deelverzameling van Snomed CT in het algemeen en in het bijzonder de ReferentieSet 146481000146103 |Dutch obstetric procedures simple reference set (metadata)|. Deze referentieset zal maart 2021 in de publicatie van Snomed CT zitten.
In de zib zit een element 'Indicatie' welke verwijst naar de zib Probleem. In de dataset is hier steeds verwezen naar de zib Probleem gebruikt in de dezelfde context als de zib Verrichting. Bijvoorbeeld, dez ib Verrichting wordt gebruikt in het deel Zwangerschap. Bij indicatie wordt verwezen naar zib Probleem in eveneens het deel Zwangerschap. |
zib Verrichting |
| Alert | 2017 | zib Alert | |
| AllergieIntolerantie | 2017 | zib AllergieIntolerantie | |
| Blaasfunctie | 2017 | zib Blaasfunctie | |
| Darmfunctie | 2017 | zib Darmfunctie | |
| Probleem | 2017 | zib Probleem | |
| VoedingspatroonZuigeling | 2017 | zib VoedingspatroonZuigeling | |
| Wond | 2017 | zib Wond | |
| Zwangerschap | 2020 | zib Zwangerschap | |
| MedicatieGebruik | 2017 | zib MedicatieGebruik | |
| Bloeddruk | 2017 | zib Bloeddruk | |
| Hartfrequentie | 2017 | zib Hartfrequentie | |
| LaboratoriumUitslag | 2017 | zib LaboratoriumUitslag | |
| Lichaamsgewicht | 2017 | zib Lichaamsgewicht | |
| Lichaamslengte | 2017 | zib Lichaamslengte | |
| Lichaamstemperatuur | 2017 | zib Lichaamstemperatuur | |
| Polsfrequentie | 2017 | zib Polsfrequentie | |
| Schedelomvang | 2017 | zib Schedelomvang | |
| Alcoholgebruik | 2017 | zib AlcoholGebruik | |
| Burgelijke staat | 2017 | zib BurgelijkeStaat | |
| Drugsgebruik | 2017 | zib DrugsGebruik | |
| Familieanamnese | 2017 | zib Familieanamnese | |
| Gezinssituatie | 2017 | zib Gezinssituatie | |
| Gezinssituaite van kind | 2017 | zib GezinssituatieKind | |
| Nationaliteit | 2017 | zib Nationaliteit | |
| Opleiding | 2017 | zib Opleiding | |
| Paticipatie in Maatschappij | 2017 | zib ParticipatieInMaatschappij | |
| Taalvaardigheid vrouw en gezin | 2017 | zib Taalvaardigheid | |
| TabakGebruik | 2017 | zib TabakGebruik | |
| Woonsituatie | 2017 | zib Woonsituatie | |
| Apgar score | 2017 | zib ApgarScore | |
| Conditie kraamvrouw | 2017 | zib BarthelIndex | |
| Adresgegevens | 2017 | sub zib Adresgegevens | |
| Contactgegevens | 2017 | subzib Contactgegevens | |
| FarmaceutischProduct | 2017 | subzib FarmaceutischProduct | |
| Naamgegevens | 2017 | subzib Naamgegevens | |
| Tijdsinterval | 2017 | subzib Tijdsinterval | |
| Anatomische locatie | 2020 | subzib AnatomischeLocatie | |
| Metingen | 2020 | blauwdrukzib Meting | |
| Observaties | kandidaat zib |
Aanvullende algemene functionele eisen: