MedMij:FO:Vissue-MM-3408/FunctioneelOntwerp

1 Inleiding

1.1 Algemeen

MedMij is dé Nederlandse standaard voor het veilig uitwisselen van gezondheidsgegevens tussen zorggebruikers en zorgaanbieders. Deze uitwisseling vindt plaats via een PGO, een persoonlijke gezondheidsomgeving. Hiermee kan je als persoon je gezondheidsgegevens van verschillende zorgverleners op één plek inzien, beheren en delen. Meer gedetailleerde informatie hierover is te vinden via de MedMij website.

Deze pagina beschrijft het basisontwerp dat de verschillende MedMij informatiestandaarden gebruiken. In de individuele informatiestandaarden zijn de aanvullende specificaties voor de uitwisselingsscenario's (usecases) aanwezig. Voor de toepassing van deze uitwisseling binnen MedMij is een afsprakenstelsel ontwikkeld. Dit bestaat uit afspraken op juridisch, organisatorisch, financieel, communicatief, semantisch en technisch gebied, zodat personen en aanbieders op een veilige manier gegevens kunnen uitwisselen.

1.2 Publicaties en versies

Deze publicatie wordt actief beheerd, zie de landingspagina MedMij voor meer informatie.

Verbeteringen (uitsluitend wanneer ze backwards compatibel zijn) worden met een maandelijks ritme doorgevoerd. Zie de infographic patchreleases voor meer uitleg.

1.3 Doelgroep

De doelgroep voor deze pagina bestaat uit:

• Productmanagers, architecten, ontwerpers, bouwers en testers van XIS- en PGO-leveranciers, regio-organisaties en Nictiz;
• Vertegenwoordigers van patiënten, laboratoria en zorgverleners.

1.4 Kaders en uitgangspunten

1.4.1 Richtlijn

1.4.1.1 Zorginformatiebouwstenen en gegevenssets

Het programma 'Registratie aan de bron' heeft zorginformatiebouwstenen voor Nederland gedefinieerd. Een zorginformatiebouwsteen (zib) beschrijft nauwkeurig wat er over een bepaald onderwerp van het zorgproces van de patiënt moet worden vastgelegd. Zorginformatiebouwstenen zijn opgesteld vanuit de gedachte dat dezelfde informatie relevant is voor artsen, verpleegkundigen, paramedici en patiënten, ieder met hun eigen invalshoek. MedMij-informatiestandaarden gebruiken zo veel als mogelijk bestaande zibs voor hun functionele definitie.

Elk individu heeft recht op inzage van persoonlijke gegevens die door zorgorganisaties zijn vastgelegd. MedMij is gestart met de Basisgegevensset Zorg om de uitwisseling van informatie tussen patiënt en professional op gang te brengen. Soms gebruikt de Basisgegevensset Zorg (BgZ) slechts een deel van een bepaalde zib. MedMij kiest er echter voor om wél altijd de volledige zib te definiëren zodat contextonafhankelijke implementatie mogelijk wordt. Dit zorgt er ook voor dat interoperabiliteit met zorginformatiesystemen mogelijk wordt.

1.4.1.2 Terminologie en vertalingen

Richtinggevend voor de applicaties die MedMij-standaarden implementeren is dat ze Nederlandse termen gebruiken. Dit wordt op de volgende wijze functioneel en technisch ondersteund.

Functioneel

De functionele definities van de MedMij-informatiestandaarden zijn zoveel mogelijk samengesteld uit bestaande zibs. De zibs bevatten veel (eigen) waardelijsten. Bij deze waardelijsten wordt een Nederlandse vertaling gegeven.

Voor het verwerken en tonen van waarden uit bestaande terminologie- en codestelsels (zoals SNOMED CT en LOINC) in een PGO, kan het volgende uitgangspunt gehanteerd worden:

• Indien er een Nederlandse patiëntvertaling beschikbaar is, toon deze aan de PGO-gebruiker.
• Indien een Nederlandse patiëntvertaling ontbreekt, maar er wel een Nederlandse zorgverlenervertaling beschikbaar is, toon deze aan de PGO-gebruiker.
• Indien zowel een Nederlandse patiëntvertaling als een zorgverlenervertaling ontbreken in het terminologie- of codestelsel, volg de dataset, waarin voor uitgewerkte waardelijsten ook Nederlandse termen beschikbaar zijn.
• Indien Nederlandse vertaling geheel ontbreekt, kan de Engelse term getoond worden.

Meer informatie over eventueel benodigde licentie en implementatie van terminologie- en codestelsels is te vinden in het standaardenoverzicht van Nictiz

Ook wat betreft de omschrijving van informatie geniet het de voorkeur om ze veel mogelijk gebruik te maken van Nederlandse termen. De (omschrijvingen van de) conceptnamen die in zibs gehanteerd worden, kunnen gebruikt worden, evenals correcte Nederlandse synoniemen daarvan die mogelijk beter aansluiten op het persoonsdomein.

Technisch

Voor de waardelijsten in de zibs zijn FHIR ValueSet-resources gemaakt. Deze bevatten gestructureerd de Nederlandse vertalingen van de zib-concepten en worden dus bij de standaard aangeboden. Leveranciers kunnen bij het weergeven van concepten uit deze ValueSets dan ook kiezen voor de Nederlandse vertaling.

De ValueSets zijn óf direct gekoppeld in de FHIR-profielen, of kunnen, indien dit niet mogelijk is, via een FHIR ConceptMap gerelateerd worden aan de waarden die binnen een profiel gebruikt worden. Zie hiervoor de specificaties in de FHIR-implementatiegids.

1.4.1.3 Referenties

MedMij informatiestandaarden gebruiken zoveel mogelijk bestaande zibs. Deze zibs verwijzen naar elkaar middels referenties. FHIR kent ook het concept van referenties. Via zo'n referentie kan bijvoorbeeld ook het specialisme van een zorgverlener bij een verrichting opgehaald worden. Het uitgangspunt is dat alle references 'resolvable' (opvraagbaar) moeten zijn, niet dat ze resolved worden. Een PGO zou er ook voor kunnen kiezen om een klikbare link te tonen, waarmee een gebruiker (de persoon) desgewenst zelf kan 'resolven', eventueel zelfs in een nieuwe sessie (na de initiële 15 minuten). Meer informatie over het gebruik van FHIR-references binnen MedMij is te vinden in de informatiestandaardoverstijgende principes in de FHIR-implementatiegids.

1.4.1.4 Herleidbaarheid

Er wordt verwacht dat zowel patiënt als zorgverlener informatie kunnen inzien over op welk moment (datum/tijd) en met welke partij (“bron”) bepaalde inhoudelijke gegevens zijn uitgewisseld. Toelichting en voorbeelden van herleidbaarheid kan je op deze pagina inzien.

1.4.2 Infrastructuur

De berichten beschreven in deze informatiestandaard kunnen over elke willekeurige infrastructuur worden getransporteerd. De specificatie van de infrastructuur en het berichttransport is buiten scope van deze informatiestandaard.

MedMij kent wel een afsprakenstelsel met spelregels die zorgen dat de gegevensuitwisseling veilig is, privacy geborgd is en dat systemen aan juridische eisen voldoen.

1.4.3 Geografische reikwijdte

De geografische scope van alle ontwerpen van MedMij is Nederland.

1.5 Kwalificatie

1.5.1 Introductie

Op deze informatiestandaard is een Nictiz kwalificatie van toepassing. Kwalificatie vindt plaats per systeemrol.

Kwalificatiescripts en meer informatie over de kwalificatie is te vinden via de betreffende paragraaf op de kwalificatiepagina.

2 Wiki structuuroverzicht

Onderstaande afbeelding geeft een overzicht van de MedMij wiki pagina structuur. Het afsprakenstelsel verwijst naar de MedMij landingspagina die op zijn beurt verwijst naar de functionele en technische ontwerpen. Vanaf deze pagina, de hoofdpagina van de functionele ontwerpen, wordt verwezen naar de onderliggende functionele ontwerp pagina's middels de onderstaande 'patient journeys' en tabel overzicht. De functionele ontwerp beschrijvingen hebben een technische wiki pagina als tegenhanger. Vanuit de leeswijzer afbeelding, bestaande uit drie iconen, bovenaan de pagina is het mogelijk makkelijk door te linken naar de technische pagina's.

3 Ontwerpen

Patient journeys beschrijven de mogelijkheden die MedMij biedt vanuit het perspectief van een fictieve patiënt. Deze paragraaf start met de Patient journeys die MedMij hanteert.

De paragraaf vervolgt met een index in tabelvorm gesplitst naar de usecases van het afsprakenstelsel:

• Haal gegevens op uit XIS
• Stuur gegevens naar XIS

3.1 Haal gegevens op uit XIS

3.1.1 Algemeen

Een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) haalt gegevens op bij een zorginformatiesystemen (XIS). Onderstaande tabel geeft een overzicht van de usecases uit informatiestandaarden die van toepassing zijn voor het raadplegen van informatie.

3.1.2 What's new

Een PGO kan na een eerste raadpleging nieuwe of gewijzigde gegevens raadplegen middels een "what's new" uitvraag. Voordeel van deze functionaliteit is dat niet onnodig reeds bekende gegevens opnieuw beschikbaar gesteld hoeven te worden. Denk hierbij aan wederom raadplegen van een volledige gegevensset zoals de BgZ. PGO dient hiervoor de datum van eerdere raadpleging te bewaren, om te gebruiken in een nieuwe raadpleging. XIS dient deze datum te kunnen verwerken. Technische uitwerking staat in de "overarching principles" van het technisch ontwerp.

3.2 Stuur gegevens naar XIS

Een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) stuurt gegevens naar een zorginformatiesystemen (XIS). Onderstaande tabel geeft een overzicht van de usecases uit informatiestandaarden die van toepassing zijn voor het sturen van informatie.

3.3 Patient journeys

3.3.1 Thomas van Beek

De beschrijving van de casus van de fictieve patiënt Thomas van Beek vindt u hier.

Onderstaand een grafische weergave van de tijdlijn van Thomas. Het is mogelijk te klikken op de groene PGO-cirkels, deze linken - indien beschikbaar - naar ontwerpspecificaties.

3.3.2 Roos Dalstra

De beschrijving van de casus van de fictieve patiënt Roos Dalstra vindt u hier.

Onderstaand een grafische weergave van de tijdlijn van Roos. Het is mogelijk te klikken op de groene PGO-cirkels, deze linken - indien beschikbaar - naar ontwerpspecificaties.

4 Systeemrollen

De informatiestandaard kent altijd een formele beschrijving met ten minste de volgende metagegevens: De informatiestandaard (met een informatiestandaardnaam) bestaat uit een of meer transacties (met per transactie een transactienaam), met voor elk van de transacties een aanduiding van de bijbehorende systeemrollen en de bijbehorende bedrijfsrol (Patiëntbedrijfsrol of Zorgaanbiedersbedrijfsrol). Op basis van de systeemrol wordt door de MedMij autorisatieraad, het bestuur van Stichting MedMij, een systeemrolcode toegekend. Deze identificeert 1 versie van 1 systeemrol. Een versie van een systeemrol wordt geïdentificeerd door 1 Systeemrol-code. Deze metagegevens zijn van belang voor de definitie van de gegevensdiensten binnen het MedMij afsprakenstelsel. Nadere informatie over gegevensdiensten, zoals de geldigheidsperiode, vindt u in de Catalogus van het MedMij Afsprakenstelsel.

7 Ondersteuning

Voor vragen en wijzigingsverzoeken over dit ontwerp, maak een ticket aan in BITS.