Use Cases Huisartsgegevens
Inleiding
Algemeen
De basis voor de inhoud van dit ontwerp is de "Richtlijn online inzage in het H-EPD door patiënt". Op basis van deze richtlijn wordt de patiënt in staat gesteld een samenvatting van zijn huisartsdossier online op te vragen.
Doelgroep
De doelgroep voor deze pagina wijkt niet af van de algemene doelgroep van de MedMij functionele ontwerpen, die hier gevonden kan worden.
Kaders en uitgangspunten
Richtlijn
Geen nadere specificatie, anders dan genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.
Infrastructuur
Geen nadere specificatie, anders dan genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.
Geografische reikwijdte
Geen nadere specificatie, anders dan genoemd in de algemene inleiding van de MedMij functionele ontwerpen.
Kwalificatie
Op deze informatiestandaard is een Nictiz kwalificatie van toepassing.
Use case: Raadplegen Huisartsgegevens door patiënt
Doel en relevantie
Online inzage door de patiënt in het elektronisch patiëntendossier bij de huisarts (H-EPD) heeft als doel om de zorg beter te maken. De patiënt krijgt door online inzage meer overzicht en is beter geïnformeerd. Hierdoor heeft de patiënt meer begrip van en regie over de eigen gezondheid en het stimuleert zelfzorg. Ook kan het de kwaliteit van het dossier helpen verhogen.
Domein
Huisartsgegevens in het domein van zorgaanbieders en patiënten.
Context
Het gaat om het elektronisch en gestructureerd beschikbaar maken van een huisartsgegevens vanuit een zorgaanbiederssysteem (XIS) naar een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO). Deze pagina bevat (verwijzingen naar) beschrijvingen van:
- informatie
- bedrijfsrollen (actoren),
- proces,
- systemen,
- systeemrollen,
- transactiegroepen en transacties, inclusief de inhoud van deze transacties.
De beschrijving is infrastructuur-onafhankelijk.
Informatie
De gegevens zoals deze door de huisarts worden aangeboden voor online inzage aan de patiënt bestaan uit 10 secties (zie bijlage 1 van de richtlijn). Een aantal daarvan overlappen met de Basisgegevensset Zorg (BgZ) en een aantal daarvan zijn uniek voor het huisartsdossier. De richtlijn baseert zich op het HIS referentiemodel. Die richtlijn heeft geen relatie met de Zorginformatiebouwstenen (zibs). Voor een aantal secties is deze relatie wel te leggen en voor een aantal ook niet (goed). De discrepanties zullen in de toekomst, in het Nictiz/NHG project "Huisartsoverdrachten", nog verder onderzocht en geslecht worden. Dit ontwerp Huisartsgegevens loopt daarop vooruit, omdat alle FHIR-profielen zich baseren op de zibs. Dit ontwerp en de technische uitwerking zal worden bijgewerkt, zodra de geharmoniseerde zorginformatiebouwstenen beschikbaar zijn. Dit zal naar verwachting niet vóór 2019 plaatsvinden.
In de MedMij FHIR implementatiegids staat de technische representatie van de betreffende zibs in zogenaamde FHIR profielen. In onderstaand overzicht is te zien welk FHIR profiel bij welke zib hoort.
| Bijlage 1 Richtlijn Online inzage in het H-EPD door patiënt | (Voorlopige) mapping naar zibs | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| # | Onderdelen uit het Huisarts‑EPD | Beschrijving | Uitleg met voorbeelden | Zorginformatiebouwsteen | Opmerking |
| 1 | Huisarts/Huisartsenpraktijk | De huisarts en/of de huisartsenpraktijk waar de gegevens van afkomstig zijn. | Zorgverlener v3.1 (2017) Zorgaanbieder v3.1 (2017) |
||
| 2 | Patiënt | De patiëntgegevens van de patiënt waarvoor de samenvatting is. | Patient v3.1 (2017) | ||
| 3 | Episodes | Een gezondheidsprobleem zoals een klacht of een aandoening, waarvan de aard in de loop der tijd kan veranderen door voortschrijdend inzicht of door het beloop van de aandoening. | Ziekten, aandoeningen, klachten en symptomen. Bijvoorbeeld: blaasontsteking of droge hoest. | OverdrachtConcern v1.2 (2015) Alert v3.1 (2017) |
Na 2015 is nog een versie 3.0 in 2016 uitgebracht die alleen in versie, niet in inhoud veranderd is. De versie van 2017 echter heeft expliciet gebruik voor episodes geschrapt. |
| 4 | Episodes met een attentievlag | Episodes kunnen een attentievlag hebben om extra aandacht voor de episode te vragen. De attentievlag kan aanwezig blijven als een episode afgesloten wordt/is, wanneer de gebruiker het belangrijk vindt dit probleem in beeld te houden. | Belangrijke ziekten, aandoeningen, klachten en symptomen. Bijvoorbeeld: reuma, suikerziekte, kanker, erfelijke ziekten. | ||
| 5 | Open en gesloten episodes | Episodes kunnen open (actueel) of gesloten (niet langer actueel) zijn. | Open/actueel: ziekten, aandoeningen, klachten en symptomen waarvoor nog zorg wordt verleend. Gesloten/niet actueel: ziekten, aandoeningen, klachten en symptomen waarvoor in het verleden zorg is verleend. | ||
| 6 | Behandeling | Handeling aan de patiënt, die invloed heeft op de gezondheidstoestand van de patiënt. | Operaties en (zware) behandelingen zoals bestraling of chemotherapie. | Verrichting v4.0 (2017) | Zib ondersteunt alleen de DHD Verrichtingenthesaurus waarmee het huisartssysteem niet werkt. |
| 7 | Profylaxe en voorzorg | In Profylaxe en voorzorg worden voorzorgsmaatregelen vastgelegd die nodig zijn bij of vanwege bepaalde medische aandoeningen. | Bijvoorbeeld voorzorgen bij ooit doorgemaakte endocarditis (ontsteking van de binnenbekleding van het hart en de hartkleppen) of na een miltverwijdering. | Er is in principe slechts een type uit NHG tabel 56 | |
| 8 | Actuele medicatie | Medicatie-afspraak Het voorstel van een voorschrijver tot gebruik van medicatie waarmee de patiënt akkoord is. De afspraak kan zowel starten, herhalen, wijzigen als stoppen van medicatie betreffen. |
De actuele medicatie is het overzicht van de medicatieafspraken. Het is de lijst van geneesmiddelen die de patiënt nu gebruikt. | Medicatieafspraak v1.0 (2017) | |
| 9 | Medicatie-overgevoeligheid | Een medicatie-overgevoeligheid beschrijft een overgevoeligheid van een patiënt voor een geneesmiddel, een stof of een geneesmiddelengroep, waarmee rekening gehouden moet worden bij het voorschrijven van medicatie. | Lijst van geneesmiddelen waarop in het verleden een overgevoeligheid of levensbedreigende allergische reactie is opgetreden. Bijvoorbeeld: allergie voor aspirine. | AllergieIntolerantie v3.1 (2017) | |
| 10 | Correspondentie | Inkomend: Een binnengekomen brief betreffende een patiënt, die als zodanig is vastgelegd in het medisch dossier van de patiënt. Uitgaand: Een brief die opgesteld is door een praktijkmedewerker en naar een externe zorgverlener verstuurd is. |
Inkomende = brieven uit het ziekenhuis, polikliniek, zorginstelling. Uitgaande = verwijsbrieven. |
TekstUitslag v4.0 (2017) | Correspondentie kan een binair bestand zijn zoals PDF/A, typen in de zib zijn niet toereikend voor alle typen correspondentie |
| 11 | Resultaten van bepalingen – laatste veertien maanden | Een bepaling is een objectiveerbare diagnostische verrichting. Het resultaat is de (uitkomst) van een bepaling. | Uitslagen van fysieke metingen, zoals bloeddruk, gewicht en laboratoriumtesten, zoals ijzergehalte in het bloed. | LaboratoriumUitslag v4.0 (2017) Bloeddruk v3.1 (2017) |
|
| 12 | E- en P-regels van de SOEP- structuur - vastgelegd na invoering van online inzage | Informatie uit een deelcontact dat in vrije tekst wordt geregistreerd volgens de SOEP-structuur. Het acroniem SOEP staat voor Subjectief, Objectief, Evaluatie en Plan. | In de E(valuatie)-regel staat de conclusie van het consult. In de P(lan)-regel staan de afgesproken zaken en eventuele vervolgstappen. | TekstUitslag v4.0 (2017) | Journaalregeltype en ICPC-codering, extra t.o.v. in zib |
Raadplegen huisartsgegevens
De vraag wordt gesteld aan de huisarts of huisartsenpraktijk. Er zijn geen verdere parameters bekend. Zie de richtlijn voor de verdere context van de vraag naar de huisartsgegevens.
Dit betreft de filtermogelijkheden (parameters) in de vraag om huisartsgegevens.
Beschikbaar stellen huisartsgegevens
Zie voor de Informatie-elementen in huisartsgegevens de richtlijn.
Dit betreft de inhoud van de transactie met huisartsgegevens.
Bedrijfsrollen
Deze use case kent twee bedrijfsrollen.
| Bedrijfsrol | Activiteit |
|---|---|
| Patiënt | Wil huisartsgegevens raadplegen |
| Zorgaanbieder | Stelt huisartsgegevens beschikbaar |
Bedrijfsrollen huisartsgegevens
Onderstaande afbeelding toont de bedrijfsrollen en de activiteiten die zij uitvoeren.
Activiteitendiagram Raadplegen huisartsgegevens
Procesbeschrijving
'Patient journey' - Roos Dalstra
Het verhaal van de 'patient journey' van Roos Dalstra vindt u in de casus Roos Dalstra.
Hieronder een voor Roos relevante situatie waarbij het raadplegen van de huisartsgegevens een rol speelt.
Proces
Het stuk van het proces waar het in deze use case om gaat is:
- Het systeem van een zorgaanbieder (XIS) stelt huisartsgegevens beschikbaar aan het systeem van een patiënt (PGO).
Deze paragraaf vervolgt met een beschrijving van precondities, processtappen, en postcondities.
Preconditie
De patiënt heeft toestemming gegeven voor het elektronisch uitwisselen van huisartsgegevens tussen het betreffende XIS en de eigen persoonlijke gezondheidsomgeving.
De patiënt wil de huisartsgegevens inzien en de zorgaanbieder stelt deze ook beschikbaar.
- Een patiënt kan steeds zelf het initiatief nemen om een huisartsgegevens op te halen, maar het is ook mogelijk dat een PGO geconfigureerd is om dit 'automatisch' te doen. Dit maakt voor de beschrijving van deze use case geen verschil.
Processtappen
- Het systeem van de patiënt (PGO) vraagt om de beschikbare huisartsgegevens bij een XIS.
- Het systeem van de zorgaanbieder (XIS) levert de huisartsgegevens op voor de patiënt.
- Patiënt gebruikt de persoonlijke gezondheidsomgeving om de huisartsgegevens in te zien.
Postconditie
De patiënt kan de huisartsgegevens inzien via de persoonlijke gezondheidsomgeving.
Systemen & Systeemrollen
Zowel zorgaanbieder als patiënt maken gebruik van een informatiesysteem:
- XIS (zorgaanbieder)
- PGO (patiënt)
Deze systemen hebben één of meer systeemrollen. Een systeemrol maakt het uitwisselen van bepaalde gegevens mogelijk. Hier gaat het om de gegevens van zorgaanbieder naar patiënt.
Een PGO vervult de volgende systeemrol:
- HuisartsPatiëntsamenvattingRaadplegend Systeem [MM-1.0.0-HGR-FHIR].
Een XIS vervult in deze use case de volgende systeemrol:
- HuisartsPatiëntsamenvattingBeschikbaarstellend Systeem in FHIR [MM-1.0.0-HGB-FHIR]
Zie ook onderstaande afbeelding.
.jpg)
Componentendiagram
De kwalificatie van informatiesystemen vindt plaats op basis van systeemrollen.
Transacties, Transactiegroepen en systeemrollen
Het uitwisselen van gegevens tussen de verschillende systeemrollen gebeurt op basis van transacties. Een transactiegroep is een verzameling van bij elkaar horende transacties (bijvoorbeeld een vraag- en antwoordbericht). Onderstaande tabel biedt een overzicht voor deze use case.
| Transactiegroep | Transactie | Systeemrol | Systeem | Bedrijfsrol | Link naar technische specificatie |
|---|---|---|---|---|---|
| Huisartsgegevens (PULL) | Raadplegen huisartsgegevens | MM-1.0.0-HGR-FHIR | PGO | Patiënt | Huisartsgegevens in FHIR |
| Beschikbaar stellen huisartsgegevens | MM-1.0.0-HGB-FHIR | XIS | Zorgaanbieder |
Use case diagram
Onderstaande afbeelding toont bedrijfsrollen, activiteiten, systeemrollen, transacties en transactiegroep in samenhang.
Use case diagram
Functionaliteit
Er zijn geen aanwijzingen/eisen voor functionaliteit van de systemen.
Verantwoordelijkheid voor informatie
Er zijn geen specifieke toevoegingen over verantwoordelijkheden voor informatie.
Afschermen van gegevens
Er zijn geen afspraken over het afschermen van gegevens.
Infrastructuur
Er zijn geen afspraken over een specifieke infrastructuur waarop de informatie wordt uitgewisseld.
Referenties
| Auteur(s) | Titel | Versie | Datum | Bron | Organisatie |
|---|---|---|---|---|---|
| - | Richtlijn Online inzage in het H-EPD door patiënt | 2017 | https://www.nhg.org/themas/publicaties/richtlijn-online-inzage-het-h-epd-door-patient of de directe link (PDF) | NHG / Patiëntenfederatie | |
| - | HIS referentiemodel Publieksversie (Utrecht 2016) | 2016 | https://referentiemodel.nhg.org/inhoud/themas/publieksversie/published | NHG |